Sprawozdanie z laboratorium
AGH	Imię i nazwisko:	Rok akademicki: 2014/2015	Wydział: IMIR
Kierunek:			Rok studiów: pierwszy	Semestr: II (letni)
Temat ćwiczenia: Zgniot i rekrystalizacja		Nr ćwiczenia:
				Data wykonania ćwiczenia:

1. CEL ĆWICZENIA

Celem ćwiczenia jest ustalenie wpływu wielkości odkształcenia na wielkość ziarna po rekrystalizacji.

2. WYKONANIE ĆWICZENIA

Do wykonania ćwiczenia używa się 5 próbek aluminiowych o długości l = 120mm. Na każdej z nich oznacza się początkową długość pomiarową l₀ = 50mm.

Poszczególnym próbkom, oznaczonym numerami 1 - 5 nadaje się wydłużenie 2, 4, 7, 10 i 15%. Odkształcone próbki zamieszcza się w piecu o temperaturze około 500°C na 30 minut. Następnie próbki należy ostudzić w powietrzu i wytrawić odczynnikiem o składzie: 9 części HCl, 3 części HNO₃, 2 części HF i 5 części H₂O, w celu ujawnienia makrostruktury. Następnie określa się ilość ziaren na jednostkę powierzchni próbki i oblicza średnią powierzchnię ziaren.

Nr próbki	Długość początkowa l0 [mm]	Zadane odkształcenie ε [%]	Obliczone wydłużenie Δl [mm]	Ilość ziaren w jednostce pomiarowej lz = 10mmx10mm	Średnia powierzchnia ziaren ā
1.	50	2	1	3	33,33
2.	50	4	2	8	12,5
3.	50	7	3,5	20	5
4.	50	10	5	31	3,23
5.	50	15	7,5	50	2

Tabela 1

• 3.1 Obliczenia:

a) Wydłużenie ∆l

ε = (Δl / l₀ ) •100% → Δl = (ε • l₀ ) / 100%

b) Średnia powierzchnia ziaren ā

ā = powierzchnia / liczba ziaren

3.2 Wykres:

Na podstawie uzyskanych wyników sporządza się wykres wielkości ziarna po rekrystalizacji w zależności od wielkości odkształcenia. Z wykresu odczytuje się wartość zgniotu krytycznego.

Wykres 1

Przy małym stopniu zgniotu szybkość zarodkowania wynosi prawie 0. Po odkształceniu w tym zakresie nie powstają praktycznie żadne zarodki nowych ziaren. Dopiero przy pewnym minimalnym odkształceniu, zwanym zgniotem krytycznym, powstaje niewielka liczba zarodków, co przy znacznej już wtedy szybkości wzrostu prowadzi do utworzenia gruboziarnistej struktury.

4. WNIOSKI

4.1 Wielkość ziarna powstałego po rekrystalizacji zależy przede wszystkim od następujących czynników:

• uprzedniego stopnia odkształcenia plastycznego na zimno (im większy był stopień zgniotu, tym drobniejsze ziarno otrzymuje się w wyniku rekrystalizacji),

• temperatury wyżarzania (im większa temperatura tym większe otrzymujemy ziarna),

• czasu wyżarzania (wraz ze wzrostem czasu wyżarzania w danej stałej temperaturze wzrasta wielkość ziarna. Dlatego aby określić wpływ odkształcenia plastycznego i temperatury wyżarzania na wielkość ziarna, przyjmuje się pewien stały czas wygrzewania).

2

---