DYSLEKSJA

Definicja wg M. Bogdanowicz:

nieumiejętność opanowania czytania i pisania w czasie przewidzianym
w programie szkolnym i za pomocą konwencjonalnych metod nauczania

Kryteria odróżniania dzieci dyslektycznych od innych źle czytających:

1. względnie trwały charakter zaburzeń

2. specyficzne rodzaje błędów

3. rodzinne występowanie zaburzeń

4. częściej u chłopców

5. brak oznak poważnych uszkodzeń mózgu i defektów narządów zmysłów

6. często zaburzenia rozpoznawania innych symboli

7. niepowodzenia w nauce czytania przy użyciu konwencjonalnych metod nauczania

8. niepowodzenia mimo prawidłowej motywacji i normalnej, lub wyższej niż przeciętna, inteligencji

Typowe błędy spowodowane zaburzeniami analizy i syntezy wzrokowej

- w czytaniu:

• utrzymujące się literowanie

• utrzymujące się sylabizowanie

• słabe tempo czytania

• brak rozumienia czytanych tekstów

• brak prawidłowej intonacji

- w pisaniu (także w przepisywaniu):

• mylenie liter podobnych kształtem, np.:

ၡ - o e - c h - k

m - n t - l - ł d - b - p

u - n W - M 6 - 9

• łączenie wyrazów

• pomijanie drobnych elementów graficznych (przecinków, kropek, kresek)

• pomijanie liter i końcówek słów

• dysortografia (utrzymująca się mimo znajomości zasad ortograficznych)

Typowe błędy spowodowane zaburzeniami analizy i syntezy słuchowej

- w pisaniu ze słuchu:

• mylenie liter dźwiękopodobnych, np.:
  s - c - z sz - cz - ż

• mylenie głosek dźwięcznych i bezdźwięcznych, np.:
  p - b k - g t - d f - w

• błędy w zmiękczaniu (np.: ć - ci -cj)

• mylenie liter: ą - oł, ę - en

• łączenie wyrazów

• pomijanie lub dodawanie liter

• mylenie kolejności liter w wyrazie

• pismo fonetyczne

Istota trudności w czytaniu

niemożność dokonania syntezy,

dziecko dyslektyczne nie potrafi połączyć liter w sylaby i wyrazy, nie potrafi złożyć ich w całość.

Istota trudności w pisaniu ze słuchu

niemożność dokonania analizy,

dziecko dyslektyczne nie potrafi wyodrębnić dźwięków w usłyszanym słowie.

Podstawowe zasady terapii

• adekwatne ćwiczenia korekcyjne,

• trening sukcesu,

• stopniowanie trudności zadań,

• nagrody, podkreślanie osiągnięć,

• rozbudzanie zainteresowań,

• kształtowanie motywacji do nauki,

• budowanie pozytywnej samooceny dziecka jako sposób zapobiegania wtórnym zaburzeniom emocjonalnym

• ...

NADPOBUDLIWOŚĆ PSYCHORUCHOWA

Objawy w sferze ruchowej:

• wzmożona potrzeba ruchu

• niepokój ruchowy

• nawyki ruchowe

Objawy w sferze poznawczej:

• trudności w koncentracji uwagi

• wzmożony odruch orientacyjny

• pochopność myślenia

• zapominanie, roztargnienie, chaotyczność

• bujna wyobraźnia, fantazje, lęki

Objawy w sferze emocjonalnej:

• wzmożona ekspresja emocjonalna,

• obniżona tolerancja frustracji,

• szybkie, silne reakcje gniewu,

• konfliktowość, drażliwość, wybuchowość,

• utrzymująca się labilność emocjonalna