17. Na czym polegała i jakie przyniosła skutki gospodarcze tzw. II rewolucja transportowa (II rewolucja prędkości) w czwartym cyklu Kondratiewa (1945 - 1990)?

Na czym polegała:

• Wzrost prędkości z 45 -100km/h do 100 km/h (samochód) - 1000km/h (Being 747);

• Rozwój transportu ludzi, towarów i informacji.

Rozwinięcie:

• Samochód zdominował transport indywidualny na lądzie, zaczął wypierać tradycyjną kolej (taką jaką mamy w Polsce - i nic dziwnego ;P);

• Wraz z rozwojem motoryzacji, następuje jednoczesny rozwój szybkiej kolei np. TGV i metra (dojazdy z przedmieść - które ludzie zaczynają masowo zamieszkiwać - do centrów miast);

• Przewozy morskie. Statki i promy są coraz częściej wyposażane w silniki turbinowe i wysokoprężne, wypierając maszyny parowe. Dzięki temu następuje szybki wzrost przewozu z 550 mln ton (1950) do 3313 mln ton (1974);

• Pojawia się i rozwija logistyka oraz integracja międzygałęziowa w transporcie, dzięki opracowaniu:

• Palet - Przyspieszenie załadunku, przeładunku i rozładunku dzięki możliwości wykorzystania wózków widłowych. Ujednolicenie wymiarów przewożonych towarów np.: szerokość naczepy tira to 2 palety.

• Kontenerów - Łatwy przeładunek ze statku (np. kontenerowce) na wagon kolejowy lub/i samochód (TIR), bez konieczności otwierania kontenera.

• Promów (statkiów Ro-ro) - Umożliwiają transportowanie ładunków, samochodów osobowych, ciężarówek lub wagonów kolejowych na stosunkowo małe odległości np. Polska - Szwecja.

• Łączność (telefon, telefax, fax, komórka, GPS)

• automatyczna,

• międzykontynentalna,

• satelitarna,

• bezprzewodowa.

Umożliwia nieustanne kontrolowanie transportu, którego punktualność jest niezmiernie ważna przy produkcji „Just-in-time”.

• Poszukiwanie rozwiązań i konstrukcji energooszczędnych - czyli wprowadzenie np. ” Being 747” i wycofanie „Concorde”.

• Optymalizacja transportu ze względu na koszt, czas, bezpieczeństwo, w zależności od okoliczności:

• Samochód,

• Kolej,

• Lotnictwo.

Skutki gospodarcze:

• Pobudzenie konsumpcji i inwestycji przez państwo;

• Łączenie konkurencji i interwencjonizmu;

• Wzrost konsumpcji i podaży oraz produkcja masowa;

• Duże nakłady budżetowe na BIR (badania i rozwój), gospodarka prywatna korzysta z rezultatów tych badań, ale nie ponosi przy tym ryzyka handlowego;

• Po 1974 r. przechodzenie od technologii energo- i pracochłonnych do energo- i praco oszczędnych;

• Po 1975 r. usługi zdobywają dominującą pozycję w gospodarce, w tym turystyka;

• Ideologia otwartego rynku - wolny przepływ towarów, usług, ludzi i kapitałów (globalizacja i konwergencja);

• Konkurencja gospodarcza wschód-zachód znika, pozostaje jednak konflikt bogata północ - biedne południe;

• Modernizacje:

• technologiczna - informatyzacja,

• strukturalna - zmierzch gospodarek opartych o przemysł wydobywczy i ciężki.

• Zanikanie tendencji do hamowania wdrożeń nowoczesnej techniki - w podziale pracy i konkurencji międzynarodowej;

• Wprowadzenie nowych i ulepszonych produktów - konkurencja oligopoli o podział rynku i zmianę jego struktury, dywersyfikacja produkcji, ekonomia podaży;

• Ekspansja kapitałowa koncernów multinarodowych - wzrost znaczenia rynków kapitałowych (giełdy i banki).