Tarczyca składa się z 2 płatow połączonych węziną,leży na przedniej pow.tchawicy· otoczona jest torebką łącznotkankową, od ktorej odchodzą odnogi w głąb narządu wytwarzając zrąb· miąższ składa się z pęcherzykow oraz leżących na ich obwodzie lub między nimi komorek C(kom.jasnych)· kom.nabłonka pęcherzykow wytwarzają np.trijodotyroninę i tyroksynę, a komorki C-kalcytoninę· między pęcherzykami znajduje się tk.łączna luźna zawierająca nn.krwionośne typu zatokowego, nn.limfatyczne i włokna nerwowe Pęcherzyki tarczycy· stanowią głowną masę narządu· kształt i wielkość zależy od okolicy narządu i stanu czynnościowego· najczęściej owalne, ściany zbudowane z jednowarstwowego nabłonka (kom. to tyreocyty)-najczęściej jest to nabłonek sześcienny (czynny udział w wytwarzaniu hormonow) lub płaski(tk.spoczynkowa)· światło wypełnione koloidem (tyreoglobuliną)- najczęściej kwasochłonny, w postaci jodowane magazynowane są hormony tarczycy, komorki nabłonkowe pęcherzykow biorą udział w wytwarzaniu i wydzielaniu hormonow;· dobrze rozwinięta szorstka ER, ap.Golgiego i liczne pęcherzyki wydzielnicze· na wolnej powierzchni komorek znajdują się mikrokosmki· między pęcherzykami leżą włokna nerwowe adrenergiczne poprzez ktore autonomiczny układ nerwowy może regulować czynność kom.nabłonka pęcherzykow Komorki C· duże, owalne jądra· leżą w grupach na obwodzie pęcherzykow· dobrze rozwinięta szorstka ER, ap.Golgiego i liczne pęcherzyki wydzielnicze· należą do układu APUD-syntetyzują i wydzielają kalcytoninę i katecholaminy Hormony nabłonka pęcherzykow-tyroksyna i trijodotyronina wpływają na zwiększenie liczby mitochondriow, liczbę grzebieni mitochondrialnych i syntezę białek mitochondrialnych. Wynikiem tego jest zwiększenie tkankowego oddychania tlenowego oraz tlenowej fosforylacji a także syntezy białek. Hormony te zwiększają absorpcję węglowodanow w jelicie, regulują metabolizm tłuszczow, pobudzają wzrost organizmu- szczegolnie ośrodkowego układu nerwowego. Hormon kom.C-kalcytonina wiąże się z receptorami na pow.osteoklastow-unieczynniają się i przestają niszczyć kość, prowadzi to do zmniejszenie stężenia Ca2+ we krwi i płynach tkankowych (hipokalcemia); kalcytonina obniża wchłanianie wapnia i fosforanow w jelicie, zwiększa ich wydalanie z moczem co pogłębia hipokalcemię; hormon używany w leczeniu osteoporozy Regulacja czynności czynność tarczycy regulowana jest przez układ podwzgorzowo-przysadkowy. Tyreoliberyna pobudza wydzielanie TSH, TSH pobudza syntezę tyreoglobuliny, pompowanie jonow jodu oraz wydzielanie jodotyronin; jodotyroniny hamują wydzielanie TSH . Pobudzenie czynności kom.pęcherzykowych może zachodzić przez układ nerwowy wspołczulny. Regulacji wydzielania kalcytoniny zależna jest od stężenia Ca2+ Nieczynna tarczyca jest wypełniona żelową substancją magazynującą kalcytoninę oraz ma bardziej płaskie kom. nabłonkowe. |