Konspekt lekcji dla klasy III GO
Temat: Jeśli nie chcesz mojej zguby, krrrokodyla daj mi, luby. O komizmie w „Zemście”
Aleksandra Fredry.
1. Zadania lekcji w zakresie wiadomości
Uczeń:
rozpoznaje w prezentowanym skeczu elementy komizmu,
definiuje własnymi słowami pojęcie komizmu,
poznaje trzy typy komizmu występujące w komedii,
rozpoznaje w „Zemście” komedię,
zna cechy komedii jako gatunku literackiego,
Zadania lekcji w zakresie umiejętności
Uczeń:
wyszukuje w „Zemście” elementy komizmu sytuacyjnego i postaci,
wykrywa mechanizmy powstawania komizmu językowego,
opisuje, na czym polega komizm bohaterów „Zemsty”,
popiera różne odmiany komizmu odpowiednimi cytatami,
Zadania lekcji w zakresie postaw
Uczeń:
dostrzega śmieszność i groteskowość takich postaw, jak: zawziętość, samochwalstwo, chwiejność charakteru,
rozwija swoje odczucia estetyczne,
docenia wartość śmiechu w ludzkim życiu.
2. Typ lekcji: wprowadzająca nowe treści
3. Metody: zajęć praktycznych, pogadanki - podającej, oglądowa
4. Strategie: O (przez działanie) z elem. E (przez przeżywanie)
5. Formy organizacji nauczania: jednostkowa, zbiorowa
6. Środki dydaktyczne:
kaseta z nagraniem skeczu,
karty pracy
7. Literatura wykorzystana:
A. Fredro, Zemsta.
A. Fryśna, M. Rusińska, Aleksander Fredro: Zemsta, (w:) Dzieło literackie w klasie VII Szkoły Podstawowej, pod red. L. Jazownika, Zielona Góra 1993, s.130-134, 138-139.
8. Tok lekcji:
Wprowadzenie: puszczam nagranie skeczu. Po wysłuchaniu pytam uczniów, w jaki nastrój wprowadził ich ten skecz i co na ten nastrój się złożyło?
(radość, wesołość; złożyły się na niego zabawne, zaskakujące sytuacje słowne).
Jak nazywamy taką właściwość, która wywołuje w nas śmiech i wesołość? (komizm)
Podajcie przykłady komizmu z życia codziennego.
Spróbujcie zdefiniować pojęcie komizm. Jakie znacie jego odmiany?
(definiują samodzielnie, a nast. jeden uczeń czyta definicję ze STL; podają typy komizmów).
Rozwinięcie: dziś zastanowimy się, w jaki sposób Fredro wywołuje śmiech na twarzach czytelników.
Zapisanie tematu lekcji.
Przypomnijcie główne wątki „Zemsty”, a nast. odpowiedzcie:
na czym polega zabawność dążeń i zachodów matrymonialnych Cześnika?
źródłem jakich zabawnych sytuacji jest waśń graniczna między Cześnikiem i Rejentem?
dlaczego mogą nas śmieszyć perypetie miłosne Wacława i Klary?
z czego wynika komizm sytuacyjny, w którym uczestniczy Papkin?
Uczniowie informacje zapisują w postaci tabelki i uzupełniają to polecenie na swoich kartach pracy. Należy przetoczyć przede wszystkim takie zabawne fragm., jak: testament Papkina, żądania Klary, walka o mur, sprawozdanie z bijatyki.
Jak wobec tego możemy zdefiniować zaprezentowany tutaj typ komizmu? Jakie są jego główne źródła?
KOMIZM SYTUACYJNY: - rozbieżność między celami a skutkami i środkami działań bohaterów,
- hiperbolizacja zdarzeń,
- występowanie postaci w podwójnych rolach,
- skrajność postaw.
Przeczytajcie zamieszczone na drugiej stronie cytaty z „Zemsty”. Co zadecydowało o ich popularności?
(komizm; przysłowiowy charakter niektórych z nich; łatwość zapamiętania; zbieżność z zawsze aktualnymi sytuacjami życiowymi).
Jaką funkcję pełnią ulubione powiedzonko Cześnika oraz powiedzonka i porzekadła Rejenta? Analiza na podstawie sceny pisania listu i sc.2,a.III.
Jak nazwiemy taki typ komizmu? (komizm językowy)
W „Zemście” istnieje także komizm postaci - podajcie jego przykłady.
Podsumowanie: Jakim gatunkiem jest więc „Zemsta” Fredry? Co o tym decyduje?
(komedia; tematyka, obecność komizmu, intrygi, parodii).
W jaki sposób układa się akcja, jaka jest budowa utworu?
(zawiązanie, punkt kulminacyjny, rozwiązanie; podział na akty i sceny).
Po co potrzebny jest śmiech? Czy pomaga on jakoś człowiekowi? (refleksje uczniów).
Zadanie domowe: Wyszukajcie w tekście i wypiszcie po jednym przykładzie do poznanych na lekcji typów komizmów.
2