Zadania ergonomii wyrobów:
-dostosowanie obiektów technicznych do wymiarów i kształtów człowieka
-zapewnienie funkcjonalności obiektu technicznego (np. sprawności odpowiedniej formy i funkcji, niezawodności, podatności na regulację i naprawy, łatwości likwidowania po zużyciu)
-zapewnienie bezpieczeństwa i komfortu użytkowania obiektu technicznego
-eliminowanie negatywnego wpływu wyrobu na warunki środowiska człowieka
-dbałość o estetykę kształtów i barw obiektu technicznego
Wyrób musi być funkcjonalny, estetyczny i bezpieczny.
Obszary działań ergonomicznych:
-ergonomia mieszkania
-czasu wolnego, rekreacji i sportu
-ergonomia dla ludzi starszych i niepełnosprawnych
-ergonomia prac biurowych (w tym stanowisk komputerowych)
-ergonomia świata dziecięcego
0ergonomia prac ekstremalnych (np. na dużych wysokościach, pod wodą, w kosmosie, w ratownictwie przemysłowym, w górnictwie)
-ergonomia prac operatorskich, zautomatyzowanych i zrobotyzowanych
-ergonomia systemow złozonych
Diagnozowanie warunków pracy „ergonomiczności” narzędzi, maszyn itp. odbywa się a pomocą listy dortmundzkiej, którą opanował G. Burger (Amerykański Psycholog). Lista składa się z 323 pytań.
Lista Pacholskiego i Ogińskiego.
Diagnozowanie ergonomiczne - postępowanie badawcze mające na celu rozpoznanie zakresu i przyczyn uciążliwości, szkodliwości i zagrożeń dla człowieka ze strony techniki, technologii i rozwiązań organizatorskich.
Projektowanie ergonomiczne - realizacja takiej metody projektowania systemu: człowiek - obiekt techniczny, która stwarza największą szansę uzyskania projektu o pożądanym poziomie ergonomicznej jakości.
Ergonomia koncepcyjna - jest to wprowadzanie zasad ergonomii już w trakcie formułowania założeń i projektowania systemów
Ergonomia korekcyjna - zajmuje się korektą warunków pracy na drodze modernizacji i istniejących orz pracujących już maszyn i urządzeń, a także wprowadzaniem elementów zabezpieczających ludzi prze niewykorzystanymi wpływami środowiska pracy.
Układ: człowiek - obiekt techniczny [OBRAZEK]
Przedmiot pracy narzędzie // OBIEKT TECHNICZNY (maszyna) urządzenia sygnalizacyjne, urządzenia sterownicze receptory, efektory // 1. wiedza, pamięć 2. uzdolnienia CZŁOWIEK inteligencja 3. motywacja, wprawa
CZYNNIKI TECHNICZNO-ORGANIZACYJNE: pozycja ciała przy pracy, rytm i tempo pracy, przerwy w pracy, metody pracy, instrukcje dane, nadzór [wpływ na człowieka (3 podpunkty)
MATERIALNE PARAMETRY ŚRODOWISKA PRACY: drgania mechaniczne, hałas, mikroklimat, oświetlenie, promieniowanie szkodliwe, zanieczyszczenia powietrza [wpływ na człowieka, 3 podpunkty]
/././././././././././././././././././././././././././././././
Różne konfiguracje elementarnego systemu człowiek-obiekt techniczny [OBRAZKI]:
człowiek-maszyna: CZOT
system: człowiek-agregat: (bardziej skomplikowany układ)
CZ OT
O---…
O---…
c) system: człowiek-maszyny: CZ (jedno) kilka OT (ot 1, ot 2 itd.)
CZ - człowiek
OT - obiekt techniczny
Fitas sformułował listę działań i funkcji, w których człowiek przewyższa maszynę albo maszyna przewyższa człowieka, tzw. lista Fitasa np:
PRZEWAGA CZŁOWIEKA:
-wykrywanie słabych sygnałów zarówno wzrokowych, jak i słuchowych
-wykrywanie sygnałów przypadkowych, pojawiających się na tle szumu
-odbiór, interpretacja i scalanie informacji cząstkowej oraz uzupełnienie brakujących informacji
-wykonywanie płynnych operacji sterowania
-przechowywanie dużej ilości informacji przez długi okres i wykorzystywanie ich w odpowiedniej chwili oraz umiejętność kojarzenia ze sobą różnorodnych informacji (doświadczenie)
-myślenie indukcyjne (wyciąganie wniosków i formułowanie uogólnień na podstawie dokonanych obserwacji i przesłanek stanowiących poszczególne przypadki wniosków i uogólnień)
-zmiany w zakresie wykonywanych funkcji w wyniku uczenia się (poprawa sprawności w toku pracy)
-zdolność do działania w sytuacjach nieoczekiwanych i mało prawdopodobnych (działania intuicyjne)
-wykrywanie i poprawianie błędów, zarówno swoich jak i maszyny
PRZEWAGA MASZYNY:
-szybkość działania
-wielkość dysponowanej siły, mocy i ich stabilność
-niezmierność wykonywania stereotypowych czynności i zadań
-przechowywanie informacji w postaci skróconej i kasowanie informacji
-zdolność do wykonywania wielu operacji równocześnie
-odporność (zaprogramowana) na warunki środowiska zewnętrznego