Rozporządzenie MinŚrod11wrz2001r.w spr ochrony gatunkowej roślin
Drzewa: limba, brzoza ojcowska, jarząb szwedzki, jarząb brekinia krzewy i krzewinki: kosodrzewina, sosna błotna, brzoza karłowata i niska, malina moroszka, bluszcz pospolity, wawrzynek wilczełyko i główkowy, chamedafne północna, wrzosiec bagienny rośłiny zielne: długosz królewski, salwinia pływająca, widłakowate - wszystkie gatunki, sasanki - wszystkie gatunki, szarotka alpejska, lilia złotogłów, arnika górska, kotewka orzech wodny, pokrzyk wilcza jagoda, naparstnice zwyczajna i purpurowa, zerwa kulista, lobelia jeziorna, grążele żółty i drobny, parzydło leśne, tojady - wszystkie gatunki, zawilec narcyzowy i wielkokwiatowy, porybliny jeziorny i kolczasty, skrzyp olbrzymi, miłek wiosenny, len złocisty i len włochaty, wielosił błękitny, kosaciec syberyjski, szafran spiski (krokus), dziewięćsił bezłodygowy i popłocholistny, mikołajek nadmorski, śnieżyczka przebiśnieg, śnieżyca wiosenna, rosiczki - wszystkie gatunki
grzyby: smardzowate - wszystkie gatunki, purchawica olbrzymia, żagiew okółkowa, szyszkowiec łuskowaty, modrzewnik lekarski, sromotnikowate - wszystkie gatunki, flagowiec olbrzymi, żagwica listkowata, soplówka - wszystkie gatunki, szmaciak gałęzisty i krótkotrzonowy, podgrzybek pasożytniczy porosty: chrobotka - wszystkie gatunki, obrostnica - wszystkie gatunki, błyskotka - wszystkie gatunki, czasznik modrozielony, chruścik - wszystkie gatunki, brodaczkowate - wszystkie gatunki
RozporzMinŚrod26wrz2001w sprochrony gatunkowej zwierząt
Pijawki; pijawka lekarska pająki: gryzielowate - wszystkie gatunki, poskocz krasny, skakun, tygrzyk paskowany, owady modliszka zwyczajna, jelonek rogacz, paź żeglarz, niepylak apollo, niepylak mnemozyna, biegacze - wszystkie gatunki, trzmiele - wszystkie gatunki, kozioróg dębosz i kozioróg bukowiec, nadobnica alpejska, bogatek wspaniały, modraszek telejus, modraszek nausitos, żagnica zielona mięczaki : ślimak żółtawy, ślimak winniczek*, perłoródka rzeczna, skójka malarska, szczeżuja wielka i spłaszczona; krągłouste: minogi: morski, strumieniowy i ukraiński oraz rzeczny (ten ostatni w stadium rozwoju larwalnego), ryby: jesiotr zachodni, kiełb Kesslera i białopłetwy, różanka, piskorz, dennik, koza i koza złotawa, strzebla błotna i potokowa; płazy: salamandra plamista, traszki - wszystkie gatunki, kumak nizinny i górski, grzebiuszka ziemna, ropuchy - wszystkie gatunki, rzekotka drzewna, żaby - wszystkie gatunki, gady: żółw błotny, jaszczurki - wszystkie gatunki, węże - wszystkie gatunki
* zezwala się na zbiór okazów ślimaka winniczka o średnicy muszli powyżej 30 mm w okresie od 1 maja do 31 maja dla przetwórstwa spożywczego w miejscach wyznaczonych przez wojewodę
ptaki :wszystkie gatunki z następujących rzędów: nury, perkozy, rurkonose, jastrzębiowe, sokołowe, kraskowe (kraska, zimorodek, dudek, żołna), kukułka, lelek, jerzyk, sowy, dzięcioły;
pełnopłetwe z wyjątkiem kormorana czarnego;brodzące z wyjątkiem czapli siwej;blaszkodziobe z wyjątkiem kaczek: krzyżówki, cyraneczki, głowienki, czernicy i gęsi: gęgawy, zbożowej, białoczelnej;żurawiowe z wyjątkiem łyski;siewkowe z wyjątkiem słonki, mewy srebrzystej i białogłowej;grzebiące z wyjątkiem kuropatwy, bażanta i jarząbka;gołębiowe z wyjątkiem gołębia grzywacza i gołębia miejskiego;wróblowe z wyjątkiem sroki i wrony siwej; ssaki: wszystkie gatunki następujących
taksonów: jeże, ryjówki, nietoperze, susły, popielicowate, walenie, płetwonogie; zając bielak, wiewiórka, świstak, bóbr, smużka leśna i stepowa, chomik europejski, darniówka tatrzańska, nornik śnieżny, niedźwiedź brunatny, wilk, żbik, ryś, wydra (z wyjątkiem występującej na stawach rybnych), gronostaj, łasica, tchórz stepowy, norka europejska, kozica, żubr, kret (z wyj występ w zamkniętych ogrodach, szkółkach, na lotniskach, groblach i wałach przeciwpowodziowych, stawach rybnych)
Białowieski Park Narodowy
•Reprezentuje przyrodę Niziny Północnopodlaskiej.
•Utworzony: 1932
•Uznany za Światowy Rezerwat Biosfery: 1977
•Wpisany na listę Światowego Dziedzictwa Ludzkości: 1979
•Powierzchnia: 5346 ha
Rzadkie rośliny:
·widłaki, paprocie, grzyby żagwiowate
·poza tym: wiele gatunków mszaków, porostów, grzybów, glonów, roślin kwiatowych
·łącznie ponad 3000 gatunków roślin
•
•
Charakterystyczne zwierzęta:
·ssaki: żubry, łosie, wilki, rysie, jenoty, gronostaje, łasice, wydry, bobry
·ptaki: żuraw, bocian czarny, jarząbek, orlik krzykliwy, sóweczka, orzechówka, dziwonia, orzełek włochaty, gadożer, puchacz, świstunka zielonawa (reprezentująca syberyjski element faunistyczny)
·łącznie 10 000 gatunków zwierząt, w tym 6000 gatunków owadów
kurhany wczesnośredniowieczne,
v ślady dawnych polan, na których uprawiano zboże i rośliny okopowe do podkarmiania zwierzyny,
vślady po wypalaniu węgla drzewnego
v miejsce straceń z okresu II wojny światowej.
v Nad rzekami Hwoźną i Narewką istniały łąki kośne, obecnie powoli zarastające lasem.
Park narodowy obejmuje obszar chroniony wyróżniający się szczególnymi wartościami naukowymi, przyrodniczymi, społecznymi, kulturowymi i wychowawczymi, o powierzchni nie mniejszej niż 1000 ha, na którym ochronie podlega całość przyrody oraz swoiste cechy krajobrazu.
Wszelkie działania na terenie parku narodowego podporządkowane są ochronie przyrody i mają pierwszeństwo przed wszystkimi innymi działaniami. Nadrzędnym celem parku narodowego jest poznanie, zachowanie całości systemów przyrodniczych danego terenu, wraz z warunkami ich funkcjonowania, oraz odtwarzanie zniekształconych i zanikłych ogniw rodzimej przyrody. Utworzenie Parku Narodowego następuje w drodze rozporządzenia Rady Ministrów. w Pl 23.
Parki krajobrazowe to obszary chronione ze względu na wartości przyrodnicze, historyczne i kulturowe, a celem jego utworzenia jest zachowanie, popularyzacja i upowszechnianie tych wartości w warunkach racjonalnego gospodarowania. Grunty orne, leśne i inne nieruchomości znajdujące się w granicach parku krajobrazowego pozostawia się w gospodarczym wykorzystaniu. Utworzenie parku krajobrazowego następuje w drodze rozporządzenia wojewody. Obecnie w Pl 120
Rezerwat to obszary obejmujące zachowane w stanie naturalnym lub mało zmienionym ekosystemy, określone gatunki roślin i zwierząt, elementy przyrody nieożywionej mające istotną wartość z względów naukowych, przyrodniczych, kulturowych bądź krajobrazowych. Uznanie obszaru za rezerwat następuje w drodze rozporządzenia wojewody.wPl1354najwięcejleśnychiflorystycznychPomniki przyrody to pojedyncze twory przyrody żywej i nieożywionej lub ich skupienia o szczególnej wartości naukowej, kulturowej, historyczno - pamiątkowej i krajobrazowej oraz odznaczające się indywidualnymi cechami, wyróżniającymi je wśród innych tworów, w szczególności sędziwe i okazałych rozmiarów drzewa i krzewy gatunków rodzimych lub obcych, źródła, wodospady, wywierzyska, skałki, jary, głazy narzutowe, jaskinie. Wprowadzenie tej formy ochrony przyrody następuje w drodze rozporządzenia wojewody lub na mocy uchwały rady gminy. Liczba pomników przyrody w Polsce szybko wzrasta; 33 882, pojedyncze drzewa i grupy drzew, skałki, groty, jaskinie, głazy narzutowe.
Użytki ekologiczne to zasługujące na ochronę pozostałości ekosystemów, mających znaczenie dla zachowania unikatowych zasobów genowych i typów środowisk jak: naturalne zbiorniki wodne, kępy drzew i krzewów, śródpolne i śródleśne “ oczka wodne”, bagna, torfowiska, wydmy, płaty nie użytkowanej roślinności, starorzecza, wychodnie skalne, skarpy, kamieńce itp.Użytki ekologiczne ustanawia się w drodze rozporządzenia wojewody lub uchwały rady gminy. 6 728
stanowiska dokumentacyjne to ważne pod względem naukowym i dydaktycznym miejsca występowania formacji geologicznych, nagromadzeń skamieniałości i utworów mineralnych oraz fragmenty eksploatowanych i nieczynnych wyrobisk powierzchniowych i podziemnych. 104
zespołów przyrodniczo -krajobrazowych. Wyznacza się je w celu ochrony wyjątkowo cennych fragmentów krajobrazu naturalnego i kulturowego dla zachowania jego wartości estetycznych. 184
ustanawia się w drodze rozporządzenia wojewody lub uchwały rady gminy.
Ochronę gatunkową Ma na celu zabezpieczenie dziko występujących roślin i zwierząt, a w szczególności gatunków rzadkich lub zagrożonych wyginięciem jak też zachowanie różnorodności gatunkowej i genetycznej.• roślin i zwierząt wprowadza się w drodze rozporządzenia Ministra Środowiska w porozumieniu z Ministrem Rolnictwa i Rozwoju Wsi. Rozporządzenie to określa listę gatunków objętych ochroną, sposoby wykonywania ochrony oraz stosowne ograniczenia, zakazy i nakazy przewidziane odpowiednimi przepisami. Poza tym decyzje dotyczące ochrony gatunkowej mogą być podjęte w drodze rozporządzenia wojewody lub uchwały rady gminy.
-.Elektrownie z naturalnym dopływem wody:
- elektrownie regulacyjne - inaczej zbiornikowe, tzn. , że przed elektrownią znajduje się zbiornik wodny, który wyrównuje sezonowe różnice w ilości płynącej wody;
- elektrownie przepływowe, które nie posiadają zbiornika, więc ilość wyprodukowanej energii zależy od ilości wody płynącej w rzece w danym momencie.
2.Elektrownie szczytowo - pompowe,
które znajdują się pomiędzy dwoma zbiornikami wodnymi - tzn. górny i dolnym. Te elektrownie umożliwiają kumulację energii w okresie małego zapotrzebowania na nią przez pompowanie wody ze zbiornika dolnego do górnego. Natomiast w okresie większego zapotrzebowania energia wyzwalana jest przez spuszczanie wody ze zbiornika górnego do dolnego za pomocą turbin wodnych.
Biogaz powstaje w procesie beztlenowej fermentacji odpadów organicznych, podczas której substancje organiczne rozkładane są przez bakterie na związki proste.
Biogaz powstający w wyniku fermentacji beztlenowej składa się w głównej mierze z metanu i dwutlenku węgla, ale zawiera także inne gazy: azot, siarkowodór, tlenek węgla, amoniak i tlen.
Do produkcji energii cieplnej lub elektrycznej może być wykorzystywany biogaz zawierający powyżej 40% metanu.