FUNKCJONALNA ADAPTACJA KOŽCI W STANACH PATOLOGICZNYCH, Biomechanika, wykład


FUNKCJONALNA ADAPTACJA KOŚCI W STANACH PATOLOGICZNYCH

Zmiany w kościach wynikające z działania prawa Wolffa przebiegają odmiennie w stanach normy i stanu chorobowego kości rodzajem i stopniem zmian. Reakcje kości chorych lepiej klasyfikować na podstawie fizjologicznej niż czysto morfologicznej.

l/ Zmiany zmienionej statykiem

Przebudowa kości wynikająca ze zmienionych warunków statyki dotyczy sytuacji zniekształceń kości normalnej. Zaburzenia czy niedobory kościotworzenia oraz kostnienia śródchrzęstnego i śródkostnego są związane ze zmianami hormonalnymi i metabolicznymi.

Przykład l

Czysta zmiana statyczna to np. zgrubienie drugiej kości śródstopia w przypadkach zespołu Mortona.

( skrócenie I kości śródstopia powoduje konieczność większego niż normalnie obciążenia kości II, która

reaguje wzrostem grubości trzonu.

Przykład 2

Zmiany występujące w tzw strefach absorpcji Loosera.

Są to pola zaniku kości powstające po wypukłej stronie kości krzywej, np. piszczelowej. Zmianę wywołuje

rozciąganie kości, co ostatecznie prowadzi do przerwania jej ciągłości i wystąpienia tzw złamania

zmęczeniowego( marszowego).

Wcześniej złamanie marszowe rozpoczyna się absorbcją z przeciążenia drugiej i trzeciej kości śródstopia.

( cienka szpara złamania) ,złamaniom mogą też ulegać: szyjka kości udowej, kości kkd, miednica, żebra.

Stały, długotrwały zewnętrzny ucisk na kość może powodować jej wchłanianie ( wydrążenie trzonu kręgowego przez tętniak aorty)

Zanik kości ( atrofia) przy porażeniach kości jest dostosowaniem do zmniejszonych potrzeb ilości tkanki kostnej i funkcjonalnych w związku z niedomogą mięśni.

Reorganizacja kości jest związana z czynnym działaniem muskulatury jak również w mniejszym stopniu obciążeniem statycznym.

Niedobory hormonalne i metaboliczne zmniejszają wytrzymałości kości na obciążenie 4*eś«i. Każde schorzenie które powoduje demineralizację kości < jej wytrzymałość.

W krzywicy miejscem zmian jest przynasada : tworzy się tkanka kostnawa( osteoid) o znacznie mniejszej wytrzymałości. Rozwija się charakterystyczne zniekształcenie :krzywiczne biodro szpotawe lub koślawe kolano.

Inny charakter maja zmiany w rozmiękaniu kości (osteomalacji) i są wynikiem zaburzeń kostnienia

śródkostnego.

Tutaj odkłada się osteoid zamiast uwapnionej kości, ale obejmuje on całą kość. Bierze w tym udział zarówno

grawitacja jak i siły mięśniowe.

2/ Przebudowa kości w stanach pourazowych

Mówiąc o przebudowie kości w stanach pourazowych mamy na myśli zmiany w kości pierwotnie normalnej,

zdrowej.

Nadmierne obciążenia, których wielkość przekracza wytrzymałość mechaniczną, po woduj ą złamania kości.

Pęknięcia lub złamania można przedstawić jako najbardziej skrajny mechanizm zabezpieczenia stawu przed

uszkodzeniem.

O rodzaju złamania decyduje rodzaj urazu, kierunek i wielkość działających sił. Zdrowe, prawidłowo

zbudowane kości są strukturami lepko-sprężystymi. Cechuje je większa wytrzymałość na przeciążenia

dynamiczne. W trakcie takich przeciążeń w kości akumulowana jest energia kinetyczna, która jeśli przekroczona

zostanie granica wytrzymałości tkanki kostnej, powoduje złamania wieloodłamowe.

Nadmierne obciążenia skręcające są przyczyną złamań spiralnych

Na postać złamania ma wpływ wiek i stan zdrowia pacjenta.

W wieku rozwojowym często pojawiają się złamania podokostnowe typu zielonej gałązki

Są o złamania zamknięte bez naruszenia elastycznej powłoki okostnej.


U osób starszych kości są kruche i częściej pękają na kawałki imamy obraz złamania typu tłukącego się szkła.

Ważną grupę stanowią złamania z oderwania ( awulsyjne) - rozerwanie tkanki kostnej w wyniku przeciążenia układu kostnego siłami rozciągającymi. ( rozerwanie rzepki, guzowatość piszczeli,

Gojenie się złamań

Fazy gojenia się złamań:

1) Faza zapalna: Następuje bezpośrednio Podrazie, trwa kilka godzin. Charakteryzuje się krwawieniem ze złamanej kości i otaczających ją tkanek. Towarzyszy temu krwiak, opuchlizna, ból. Uwalniane są enzymy lizosomalne i pojawiasię nekroza tkanek.

2) Faza naprawcza: wzmożona aktywność osteoklastów i mikrofagów usuwającychobumarłą tkankę z obszarów złamania. Następuje proliferacja komórek kościotwórczych ( osteoblastów) trwa odkilku tygodni do wielu miesięcy. W dwa tygodnie po urazie tworzą się mostki kostninowe zawierające fibroblasty, proliferujące osteoblasty i chondroblasty wbudowane w macierz bogatą w kolagen i glikoproteiny. Następuje rozrost naczyń krwionośnych. Kostnina miękka przekształca się w utkana kość ( głównie na skutek kostnienia chrzestnego ). Twarda kostnina wzmacnia mostkowe połączenia złamanej kości. Trwa to od momentu złamania aż do całkowitego połączenia kości 2-3msc.

3) Faza przemodelowania trwa długo. Nawet do 7 lat. Następuje zmiana kości tkanej strukturę blaszkową. Usuwana jest zbędna tkanka i wzmacniana jest mechaniczna wytrzymałość połączenia.

Uwarunkowania biomechaniczna wpływające na proces gojenia sif złamań

l/ prawidłowe zestawieniekości

2/ sztywne połączenie odłamów

3/ kopresja odłamów

Szczególną rolę odgrywa szerokość szczeliny między odłamami kostnymi

Funkcją kostniny ( callus) jest unieruchomienie i utrzymanie ciągłości kości: statyczna orientacja wewnętrznej architektury kości dokonuje się później przez śródkostne przekształcenie kostniny. Funkcjonalna przebudowa kości w kość plecioną zaczyna się wówczas, gdy tylko kończyna zaczyna być używana ( Zondeck 1914).

Kość lepiej zrasta się gdy jest możliwość biernego i czynnego ruchu w stawie.

W kości źle zrośniętej ( angulacja) można oczekiwać naturalnego spontanicznego wyprostowania się kości przez jej funkcjonalną adaptację.

Najważniejszym czynnikiem decydującym o tym jest jednak wiek pacjenta.

Problem stanowią duże złamania zagojone ze zrolowaniem kości może być przyczyną znacznego inwalidztwa.

3/ Przebudowa kości w stanach zapalnych

Po zakończeniu destrukcyjnej fazy zapalenia zaczynają się procesy naprawcze. Dziła prawo Wolffa. Stan stawu decyduje o możliwościach oddziaływania procesów naprawczych.

Pierwszym naturalnym zabiegiem przywrócenia ciągłości kości jest wczesna reakcja okostnowa ( w przebiegu zapalenia kości i szpiku - osteomielitis). Właściwy proces nowotworzenia kości jest procesem późniejszym.

Dokonanie się ostatecznej przebudowy wewnętrznej kości wskazuje, że zarówno stawie gruźliczym, jak i w stawie ropnym proces chorobowy całkowicie wygasł.

W kręgosłupie gdy radiogram wykazuje, że dwa lub więcej trzonów ulega zespolenia do tego stopnia, że ich systemy trajektorii są ze sobą połączone i nie wykazują przerw, można być pewnym, że nastąpiło wyleczenie i założyć, że struktury stały się biologicznie zdrowe.


W przypadkach zmian zwyrodnieniowo-zniekształcających kręgosłupa ( spondylosis i spondyloarhritis) funkcja

osteofitów ma raczej znaczenie lecznicze ,ograniczając nadmierne obciążenie zmienionych chorobowo struktur

kręgosłupa.

Ponieważ krążek międzykręgowy nie może dłużej funkcjonować jako amortyzator wstrząsów i kręgosłup stracił

swą elastyczność , to jedyną drogą jegoochrony jest ograniczenie ruchów. Dokonuje się to przez blokujący efekt

mostków i dziobiastych wyrośli.

Podobnie jest w zapaleniu stawu biodrowego. Proces patologiczny zamyka możliwość zarośnięcia stawuiprodukcji ciągłych beleczek kostnych, takich jak w przypadku bardzie destruktywnych zmian zapalnych. Zamiast tego kość tworzy dzioby i mosty chroniące staw przed ruchami, które już nie mogą być tolerowane.

Celem natury jest ratowanie pewnych statycznych funkcji w części układu ruchu, gdy zagrożone są jej funkcje przez ograniczenie ruchów.

Czasami daje to niekorzystny efekt przykurczów w nieprawidłowej pozycji, a głównie ból.

41 Przebudowa kości w guzach nowotworowych

Nawet w guzach złośliwych występuje funkcjonalna adaptacja kości: złamania patologiczne goją się niekiedy z

zadziwiającą szybkością

W guzach łagodnych zmiany adaptacyjne mogą się utrzymywać lub trwać.

Np. W guzach torbielowatych reakcja okostnowa odkładania się kości powoduje, że okostna warstwa za

warstwą odkłada istotę zbitą kości.

S/ Reakcja kości w wadach wrodzonych

Nie można tu mówić o spontanicznej korekcjiale zachodzą jednak zmiany adaptacyjne celem poprawy funkcji Przykład - wrodzona szpotawość miednicy (coxa vara congenita)

Zachodzą zmiany w zgrubieniu szyjki kości udowej i przebudowy systemu beleczkowego dostosowanego do zmian statyki.

Podsumowanie

I/ Zjawisko funkcjonalnego przystosowania się struktury wewnętrznej kości przebiega trójtorowo:

1) Samokorekcja czynnościowa - polega na tym, że statyczne zaburzenia przebiegu beleczek i zaburzenia struktury kości wywołane czynnikiem chorobowym ulegają stopniowej korekcji, częściowo lub całkowicie, przez proces wyrównawczego wzrostu jako reakcja na wpływy obciążenia statycznego ( samokorekcja wygięć, zniekształceń i innych deformacji spowodowanych złamaniem

2) Ochronna funkcjonalna przebudowa, hamująca funkcje dynamiczne dla zachowania funkcji

statycznych: tworzenie się wyrostków i mostkówkostnych lub usztywnienie stawu przez wytworzenie ciągłego systemu beleczkowego.

3) Statyczna przebudowa struktury wewnętrznej kości, czyli zjawisko wyrównawcze spostrzegane w stanach patologicznych,które maja naturę nieodwracalną- Strukturalne zmiany w biodrzeszpotawym( coxa varayiub wrodzonych zniekształceniach stopy.

II/ Oczekiwań co do zniesienia i minimalizacji mechanicznego efektu zniekształceń nie można ustalić z całą precyzją. Każdorazowo decyzję należy zostawić chirurgowi fizjoterapeucie, którzy będą w stanie określić, w jakim zakresie lecznicze wysiłki natury mogą skorygować zniekształcenia i przywrócić funkcję, a w jakim te wysiłki należy wspomóc.



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
Patologie spoleczne wyklady, ★ Pedagogika, Notatki
wykład 10, Biomechanika, wykład
Biomechanika wyklad
Patologie spoleczne - wyklady, Patologie społeczne (skrzacik 211)
Patologie społeczne wykłady, notatki 2 rok
Biomechanika wyklady
Fizjologiczne funkcje nerek, Dietetyka, Anatomia i fizjologia człowieka, Fizjologia wykłady
patologie spoleczne wyklad 7 Dzieci ulicy id 35093
Biomechanika pytania, Biomechanika, Biomechanika, Wykłady
PATOLOGIE wyklady i cwiczenia 2009 zaoczne 20h, wyklady, patologie spoleczne wyklady
Patologie społeczne wykład, PRAWO SKRYPTY OPRACOWANIA
Opis kościoła p.w. Trójcy, I. KO˙CI˙˙ p.w. ˙W. TR˙JCY I KLASZTOR, BONIFRAT˙W DAWNY TRYNITARZY oraz D
006 + 007 + 008 + 009 Pobudzanie i hamowanie funkcji adaptacyjno obronnych, skutki stresu ostrego i
BIOMECHANIKA wyk-ad 9, Biomechanika, wykład
wykład 3 i 4, Biomechanika, wykład

więcej podobnych podstron