Przedsiębiorca
Termin przedsiębiorca jest terminem z języka prawnego, czyli języka, którym posługuje się polski ustawodawca, czyli terminem, który występuje w aktach normatywnych. Dla potrzeb prawa prywatnego (prawa cywilnego, handlowego) definicja przedsiębiorcy została zawarta w art. 43 indeks 1 KC, zgodnie z tym artykułem przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, osoba prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną prowadząca we własnym imieniu działalność gospodarczą lub zawodową. Definicja ta została oparta zarówno na kryterium podmiotowym (osoba fizyczna, prawna, tzw. niepełna osoba prawna), jak i kryterium przedmiotowym (prowadzenie działalności gospodarczej lub zawodowej). O statusie przedsiębiorcy w myśl cytowanej definicji nie decyduje żadne dodatkowe kryterium formalne, np. wpis do odpowiedniego rejestru.
Dla potrzeb prawa publicznego definicja przedsiębiorcy została zawarta w ustawie z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 4 tej ustawy przedsiębiorcą jest osoba fizyczna, prawna i jednostka organizacyjna niebędąca osobą prawną, której odrębna ustawa przyznaje zdolność prawną - wykonująca we własnym imieniu działalność gospodarczą. Za przedsiębiorców uznaje się także wspólników spółki cywilnej w zakresie wykonywanej przez nich działalności gospodarczej. Definicja zawarta w ustawie z 16 kwietnia 1993 roku o zwalczaniu nieuczciwej konkurencji zgodnie z art.2 tej ustawy przedsiębiorcami są osoby fizyczne, prawne oraz jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej, które prowadząc chociażby ubocznie działalność zarobkową lub zawodową uczestniczą w działalności gospodarczej. Pojęcie przedsiębiorcy zostało zdefiniowane w szeregu dalszych aktów normatywnych m.in. w ustawie prawo własności przemysłowej, prawo upadłościowe i naprawcze, ustawie o usługach turystycznych w KPC (kodeksie postępowania cywilnego).
Pojęcie działalności gospodarczej:
Kodeks cywilny nie zawiera definicji działalności gospodarczej, definicję taką zawiera ustawa o swobodzie działalności gospodarczej. Zgodnie z art. 2 tej ustawy działalnością gospodarczą jest zarobkowa działalność wytwórcza, budowlana, handlowa i usługowa oraz poszukiwanie, rozpoznawanie i wydobywanie kopalin ze złóż, a także działalność zawodowa wykonywana w sposób zorganizowany i ciągły.
Spółka.
Spółka jest to związek dwóch lub więcej podmiotów, którzy łączą swoje działania dla osiągnięcia określonego celu gospodarczego. Polskie prawo prywatne (prawo cywilne, handlowe) zna następujące rodzaje spółek: cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna, z ograniczoną odpowiedzialnością, akcyjna. Te spółki można dzielić wg wielu kryteriów, z których podstawowe podziały, to po pierwsze podział ze względu na źródło regulacji danej spółki, po drugie ze względu na substrat istnienia i działania spółki. Według pierwszego kryterium można wyróżnić spółki prawa cywilnego i spółki prawa handlowego (spółki handlowe). Do spółek prawa cywilnego zaliczamy tylko spółkę cywilną, która uregulowana jest w KC. Pozostałe spółki są spółkami handlowymi uregulowanymi w ustawie z 15 września 2000 Kodeksu Spółek Handlowych (KSH). Według drugiego kryterium substratu działania dzielimy na spółki osobowe u kapitałowe. Do spółek osobowych zaliczamy spółki cywilne, jawne, partnerskie, komandytowe i komandytowo-akcyjne, natomiast do spółek kapitałowych zaliczamy spółki z.o.o i akcyjne.
Podstawowe cechy spółek osobowych
Po pierwsze spółki osobowe nie mogą być zawiązane jednoosobowo. Są stosunkiem dwu- lub wielostronnym (co najmniej dwóch wspólników). Jest możliwe trwanie jednoosobowej spółki przez określony przez ustawodawcę czas. Chodzi tu o spółkę partnerską, tzw. wtórna jednoosobowa spółka. Po drugie wszystkie spółki osobowe powinny być założone w celach gospodarczych, przy czym osobowe spółki handlowe (cywilna, jawna, partnerska, komandytowa, komandytowo-akcyjna) w celach zarobkowych. Po trzecie, za zobowiązania spółki osobowej wobec jej wierzycieli wspólnicy spółki ponoszą osobistą odpowiedzialność całym własnym majątkiem teraźniejszym i przyszłym, solidarnie z pozostałymi wspólnikami spółki, a w handlowych osobowych spółkach handlowych również solidarnie ze spółką. W osobowych spółkach handlowych obowiązuje zasada odpowiedzialności subsydiarnej. Osobowe spółki handlowe są podmiotami prawa prywatnego, tzw. niepełnymi osobami prawnymi, mają m.in. zdolność prawną i zdolność sądową, władają własnym, wyodrębnionym od majątku osobistego wspólników majątkiem spółki. W spółce komandytowo-akcyjnej akcjonariusze nie ponoszą osobistej odpowiedzialności za zobowiązania spółki. Spółka cywilna nie jest podmiotem prawa prywatnego, jest jedynie dwu- lub wielostronnym stosunkiem obligacyjnym (umową). W spółkach osobowych to wspólnicy mają prawo i obowiązek osobistego prowadzenia spraw spółki i jej reprezentacji - na zasadach określonych stosownymi przepisami KC (spółka cywilna) lub KS. (spółki handlowe). Obie spółki kapitałowe mogą być założone jednoosobowo, przy czym jednak, tym jedynym założycielem zarówno w przypadku spółki z.o.o., jak i w przypadku spółki akcyjnej nie może być inna jednoosobowa spółka z.o.o. Obie spółki kapitałowe mogą być założone w dowolnym celu prawem dozwolonym, nie musi być to zatem cel gospodarczy. Obie spółki kapitałowe posiadają osobowość prawną, konkretna spółka nabywa osobowość prawną z momentem wpisu do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego. Do momentu wpisu mamy do czynienia ze spółką kapitałową w organizacji, która jest podmiotem prawa prywatnego, ale nie posiada jeszcze osobowości prawnej, może prowadzić działalność gospodarczą, jest przedsiębiorcą. Za zobowiązania spółki kapitałowej wobec jej wierzycieli odpowiada wyłącznie spółka całym własnym majątkiem. Wspólnicy spółek kapitałowych nie odpowiadają osobiście za zobowiązania spółki. Obie spółki kapitałowe jako osoby prawne działają przez własne organy w sposób przewidziany stosownymi przepisami KSH oraz postanowieniami umowy(aktu założycielskiego), statutu spółki.