4. Nowatorstwo „Pałuby” K. Irzykowskiego

• wydana w 1903 roku

• składa się z pięciu części

• jest to powieść o pisaniu powieści (Irzykowski zajmował się plagiatorstwem w sztuce)

• powieść prekursorska

• powieść demaskatorska (z założenia)

• pisarz na oczach czytelnika demaskuje swój warsztat

• zwroty do czytelnika dotyczą świadomości wyborów artystycznych

• demaskacja powieści psychologicznej

• opowiada historię po to, aby ją później zniszczyć

• otwartość kompozycyjna

• ma charakter metaliteracki

• możemy nawigować posługując się odnośnikami

• otrzymamy w ten sposób ciągłość postawy bohatera

• zastosowanie przypisów

• manifestacja postawy metaliterackiej

• powieść modernistyczna (powieść o artystach; dyskusje o sztuce)

• aforyzmy wydarte z młodopolskiej stylistyki

• każe się zastanawiać na jakim poziomie znajduje się świat przedstawiony

• bohaterowie powieści czytają rzeczy naprawdę istniejące, a następnie o tym dyskutują

• w tekście „Pałuby” są odniesienia do utworów istniejących (element metafikcji)

• „Sny Marii Dunin” stanowią zasygnalizowanie problemu, „Pałuba” jest jego rozwinięciem

• poszukiwanie ideału sztuki

• „ja” autorskie zostaje wyeksponowane

• podważenie integralności utworu (na pierwszym planie bohater - narrator, który opowiada o tym, że opowiada)

• palimpsestowość: główna fabuła opiera się na innych historiach, które są zbudowane z pojedynczych opowieści

• jest skierowana do artystów (człowiek powinien być świadomy, tego że posługuję się konwencjami)

• podnosi kwestię samoświadomości artystycznej

• powieść przekracza tabu (atakuje przyjęty model lektury)

---