Pierwsze zmiany mikroskopowe pojawiające się w przebiegu miażdżycy
Zatory tłuszczowe - przy złamaniach kości
Guzkowe zapalenie tętnic - martwica wlóknikowata, tętnice średniego i małego kalibru typu mięśniowego
Naczyniak krwionośny jamisty - najczęstszy nowotwór łagodny wątroby
Ziarniniak Wegenera - p-ciala c-ANCA
Mięsak Kaposiego - u pacjentów z AIDS + postać klasyczna, endemiczna, po transplantacji
Kom wad sercowych - kom wypełnione hemosyderyna (makrofagi w płucach)
Wątroba muszkatołowa - przy niewydolności prawokomorowej, wywołana przekrwieniem biernym centralnych części zrazika i stłuszczeniem hepatocytów części obwodowej
Zakrzepowe zapalenie żył - trombophlebitis, zakrzepica żylna - phlebothrombosis
Necrosis - śmierć kom w żywej komórce martwica
Zawal serca - martwica skrzepowa, w których godzinach stwierdzamy zmiany makro (18-24h) i mikroskopowe (1-2h), powikłania zawalu - najczęstsze arytmie
Poliomyelitis - zapalenie uszkadzajace wywołane wirusem POLIO, niszczenie neuronów ruchomych rogów przednich rdzenia kręgowego
Encefalomalacja - rozmiękanie mózgu- martwica rozpływna
Gorączka reumatyczna- guzki Aschoffa - ich skład martwica włóknikowa + naciek z komórek jednojądrzastych i makrofagów z pęcherzykowatym jądrem
Na co najczęściej umierają pacjenci z SLE - toczniem - niewydolność nerek
Jaka kardiomiopatia najczęściej występuje u alkoholików - rozstrzeniowa
Chłoniak Hodgina - kom Reed- Stenberga
Astma - obraz mikroskopowy
Rozedma - niedobór α1 antytrypsyny
Rozedma starcza
ARDS - błony szkliste
Obrzęk płuc - płyn przesiękowy
Sarkoidoza - choroba restrykcyjna płuc, nieserowaciejące ziarniniaki, rumień guzowaty - ostra sarkoidoza
Martwica włóknikowata - guzkowe zap. tętnic, gorączka reumatyczna
Płatowe zapalenie płuc - najczęstsza etiologia pneumokokowa
Stadia zapalenia płuc: przekrwienie, zwątrobienie czerwone, zwątrobienie szare (wysięk włóknikowy w pęcherzyku), rozejście
Dur brzuszny - etapy po łacinie, 1)okres obrzmienia rdzeniastego(intumescentia medullaris), 2) okres zestrupiania (stadium escharoticum) 3)okres owrzodzen(stadium ulcerationis) 4) okres oczyszcania (stadium depurationis)
Gruźlica - martwica serowata, nadwrażliwość typu późnego IV
Gruźlica prosówkowa (tuberculosis miliaris)- rozsiew przez naczynia krwionośne
Ziarnina gruźlicza - w części środkowej gruzełka- kom olbrzymia wielojądrowa (kom olbrzymia Langhansa), następnie kom nabłonkowate, dookoła limfocyty + fibroblasty
Candida albicans - najczęstszy grzyb chorobotwórczy
Pneumocystis carinii - zap płuc śródmiąższowe
Rak drobnokomorkowy płuc - nie stosujemy leczenia chirurgicznego, tylko chemio- radioterapia
Najczęstszy rak płuc - gruczolakorak - niedrobnokomorkowy
Plaskonablonkowy i drobnokomorkowy rak pluc - najwiekszy zwiazek z paleniem papierosow
Rak szczytu płuca - guz Pancoasta
Zespoły paranowotworowe - hiperkalcemia- rak plaskonablonkowy płuc, objawy hematologiczne- gruczolakoraki
Raki krtani - zła odp - najczęściej występuje u śpiewaków najczęściej u palaczy
Najczęstszy nowotwór krtani - raki plaskonablonkowe
Przewlekle odmiedniczkowe zapalenie nerek - typowe blizny w okolicach biegunów nerek, zniekształcenie kielichów i spłaszczenie brodawek
W przebiegu kacheksji - rola TNF
Raki nerki- najczęściej jasnokomórkowy
Guz Wilmsa - III co do częstości nowotwór narządowy u dzieci poniżej 10 rż
Gruczolak wielopostaciowy ślinianki - 90 % guzów łagodnych gruczołów ślinowych
Przełyk Barreta - prekursor raka gruczołowego przełyku
Najczęstszy rak przełyku - plaskonablonkowy
Z. Zollingera- Elisona - liczne owrzodzenia trawienne żołądka, 12, j, czczego, wywalone nadmierna sekrecja gastryny
NLPZ- hamują syntezę sluzowkowych PG
Przemiana w zmianę złośliwa nie występuje we wrzodzie 12, a we wrzodzie żołądka jest bardzo rzadka
Ostry wrzód żołądka (wrzód wstrząsowy) - czym może być spowodowany- urazem, zabiegiem chirurgicznym, posocznica, oparzeniami( wrzód Curling), krwawieniami śródmózgowymi nadreaktywność nerwu błędnego (wrzód Cusinga), NLPZ, GKS
Zwiększone ryzyko powstania raka żołądka - z gruczolaka żołądka
Rak żołądka - typ jelitowy (w obrębie metaplazji jelitowej, w tej samej lokalizacji co przewlekle zap żołądka), typ rozlany (de novo)
Najczęstsza lokalizacja raka żołądka - krzywizna mniejsza w okolicy odźwiernika
Przerzuty raka żołądka - węzeł nadobojczykowy Virchowa, guz Krukenberga - przerzut do obu jajników
Choroba Hirshprunga - wrodzone jelito olbrzymie, brak kom zwojowych i zwojów w bł mm właściwej i bl podśluzowej w zajętym odcinku j. grubego
CD i Colits Ulcerosa - porównanie, różnice
CU - rozwój raka jelita grubego
Zespól polipowatości rodzinnej - minimum 100 gruczolaków
Kila III rzędowa - nie ma bakteriemii
Większość raków j. grubego to raki gruczołowe - gruczolakoraki
Polipy hiperplastyczne prawej polowy j. grubego mogą być prekursorami raka j. grubego
Prawdopodobieństwo raka jest wysokie (40% )w przypadku siedzącego gruczolaka kosmkowego (powyżej 4 cm)
Najczęściej występuje gruczolak cewkowy j. grubego
Zapalenie ropne powierzchowne: Ropotok (pyorrhoea), ropniak (empyema, zap. ropne glebokie ograniczone: ropień (abscessus), rozlane: ropowica (phlegmone)
Polipy Peutza Jeghersa - Zespoł P-J: hamartomatyczne polipy w p. pokarm, melanoma bł. Śluzowych i skory
Z. Cowdena - hamartomatyczne polip w p. pokarmowym, zagrożenie rozwojem nowotworów tarczycy, gr. Piersiowego, macicy, skory
Gruczolakorak j. grubego- utrata funkcji nowotworowego geny supresorowego -APC, utrata funkcji TP53
Rak j. grubego - najczęściej w odbycie, dystalny odc esicy
Z. rakowiaka - biegunki, duszność, zaczerwienie twarzy, wzrost serotoniny
Chłoniaki p. pokarmowego typu MALT - z kom B
Rakowiak - najczęstszy nowotwór wyrostka robaczkowego
Najczęstsza marskość - poalkoholowa
Głównym źródłem nadmiaru kolagenu w marskości są - kom ITO, które gromadzą tłuszcze, znajduje się w przestrzeniach około zatokowych Dissego i w normalnych warunkach spichrzają wit A i lipidy
Kolejność pojawiania się przeciwciał w WZW typu B: anty HBc, antyHBe, antyHBs
HBV - wirus DNA
Koinfekcja i superinfekcja HDV
Przewlekle zap wątroby - martwica okołowrotna, mostkujaca
Ch. Alkoholowa wątroby - steatosis hepatis, cialka Mallorego
Marskość alkoholowa- drobnoguzkowa
Hemochromatoza - nadmiar Fe w organizmie1) marskość drobno guzkowa 2) cukrzyca 3) przebarwienia skóry
Hemochromatoza wrodzona- jedno z najczęstszych wrodzonych zaburzeń metabolicznych
Z. Reye'a - stłuszczenie wątroby, encefalopatia
Marskość żółciowa wtórna - blokada pozawatrobowych dr żółciowych, pierwotna- niszczenie wewnatrzwatrobowych dr żółciowych, mechanizm autoimmunizacyjny
Pierwotne stwardnienie dr żółciowych - w 70% z Colitis Ulcerosa, zwiększone ryzyko rozwoju pierwotnego raka dr żółciowych, p-ANCA
Nadciśnienie w żyle wrotnej - wodobrzusze
Wątroba muszkatołowa - hepar moschatum- przewlekle przekrwienie bierne i martwica krwotoczna środkowej strefy zrazików
Z. Budda i Chiariego - zakrzepica żył wątrobowych
Wątroba i płuca to 2 najczęściej zajmowane narządy przez przerzuty wielu nowotworów
Pierwotny rak wątroby - rak watrobowokomorkowy- jest związany przede wszystkim z rozpowszechnianiem zakażenia HBV (bialkoX), aflatoksyny w pożywieniu
Rak z nabłonka dróg żółciowych to gruczolakorak
Rak wątroby - zwiększenie AFP
Kamica dr żółciowych - 80% kamienie cholesterolowe
Większość nowotworów pęcherzyka żółciowego to gruczolakoraki
Ostre zap trzustki- pomiary amylazy, lipazy
Raki trzustki - 70% raki głowy trzustki
Powikłania pożnę w cukrzycy- zawal m. sercowego najczęstsza przyczyna śmierci pacjentów z cukrzycą, nefropatia cukrzycowa!!! Z. Kimmeslsiela- Wilsona (pogrubienie bl podstawnej włośniczek, rozlane i guzkowe stwardnienie kłębuszków nerkowych)
Wnętrostwo- zwiększone ryzyko rozwoju nowotworu jądra
Najczęstszy nowotwór jadra - Seminoma (nasieniak)
Choriocarcinoma (nabłoniak kosmówkowy złośliwy)- wzrost hCG, kom cyto- i syncytiotrofoblastu
Guz zatoki endodermalnej- yolk sac tumor najczęściej występujący pierwotny nowotwór jadra u chłopców poniżej 3 rz, cialka Schillera- Duvala
Łagodny rozrost gr krokowego dotyczy cz. Wew strefy pośredniej i strefy centralnej, a raki gruczołowe - strefa obwodowa!
Łagodny rozrost GK - ciała piaszczakowate (corpora amylacea)- zagęszczona wydzielina białkowa w świetle gruczołów
Rak gr Krokowego jest najczęściej występującym narządowym nowotworem złośliwym u mężczyzn, 2 miejsce po raku płuca, starsi mężczyźni powyżej 50 rz (szczyt w 65-75 r z) głownie Gruczolakoraki, wzrost stężenia PSA
Przerzuty osteoblastyczne do kości - rak gr krokowego
Kiła I - wrzod twardy, KilaII - uogolnione powiekszenie ww.chłonnych, zmiany skorno-śluzowkowe, condyloma lata I i II - jest siedliskiem kretkow- wysoka zakaźnośc, Kila III - kila sercowo naczyniowa, kila OUN, Kilaki
Blade płuco (pneumonia aba) w kile wrodzonej
Testy serologiczne w diagnostyce kily: nieswoiste- RPR, VDRL (p-ciala przeciwko kardiolipinie), swoiste: Fta-ABS, MHATP(Przeciwciala przeciwko antygenom kretka)
HPV- typy 6,11 -kłykciny kończyste (condylomata acuminata)
Badanie cytologiczne - wykrycie wczesnych zmian przedrakowych szyjki macicy
Szczyt występowania CIN 30rz, rak inwazyjny 45 rz
Wirusy HPV wysokiego ryzyka rozwoju raka szyjki macicy 16,18,31,33,45
Najczęstsza postacią raka szyjki macicy jest rak plaskonablonkowy (75%), następnie gruczolakorak i rak mieszany gruczołowy i plaskonabłonkowy (20%), drobnokom rak neuroendokrynny (mniej niż 5%)
Adenomyosis- wrastanie w-wy podstawowej bł śluzowej funkcjonalnie nieczynnej w glab m. macicy
Endometriosis ogniska czynnej tk endometrialnej poza prawidlowa lokalizacja
Mięśniaki macicy - najpospolitsze nowotwory łagodne u kobiet, meno- , metro-rhagia, przważnie guzy mnogie
Miesaki gladkokomorkowe macicy - zosliwe- przwaznie guzy pojedyncze
Rak trzonu macicy: choroba okresu pomenopauzalnego - najczestszy nowotwor zlosliwy źenskiego ukł płciowego (kiedys rak szyjki macicy ale badania cytologiczne zwiekszyły wykrycie zmnian szykowych CIN)
Czynniki ryzyka raka trzonu macicy: otyłosc, hiperestrogenizm, cukrzyca, nadciśneinie, niepłodnosc:nierodki, kobiety z cyklami bezowulacyjnymi
Z. Steina- Leventhala - zespół wielotorbielowatosci jajników
Zaśniad groniasty całkowity - hCG podwyzszone, wszystkie kosmki, proliferacja trofoblastu rozlana
Fibroadenoma- najczestszy lagodny nowotwor piersi, wzrost poziomu estrogenow
Guz liściasty (tumor phyllodes) zazwyczaj łagodne, ale mogą ulec zezłośliwieniu, 15% odlegle przerzuty
Rak brodawkowaty - nie występuje w nim składnik mioepithelialny, atypia kom, nieprawidłowe figury podziałowe
Choroby genetyczne skojarzone z rakeim piersi: Z. Li-Fraumeni, Z. Cowdena, Ataxia teleangiectasia
Choroba Pageta brodawki sukowej- szerzenie się DCIS (rak przewodowy in situ) z przewodów mlecznych na skore sąsiadująca z brodawka
W LCIS (rak zrazikowy in situ)- raki inwazyjne rozwijają się w obu piersiach z równa częstością
Rak rdzeniasty- najczęściej mylony z fibroadenoma
6