STAL-jest materaiałem izotropowym(we wszystkich kierunkach ma takie same cechy tech.)Metale i stal ze względu na bud. Atomową oraz na siatkę przestrzenną, w której są ułożone atomy jest to mater.krystaliczny.PODZIAŁ : m. Żelazne(stal,staliwo żeliwo) nieżelazne(Pb,Zn,aluminium,brąz=miedź+cyna,mosiądz=miedź+cynk).KLASYFIKACJA:ze względu na temp. topmienia: topliwe-200-700^oC-glim,cyna,ołów,magnez Trudnotopliwe-1000-2000^oC-mież,nikiel,żelazo. Znaczenie mają stopy Fe.Dodatkowe pirwiastki są wprowadzana świadomie lub pochodzą z rudy. TECHNOLOGIA:w wielkim piecu stopienie skał i redukcja. Z wielkiego pieca surówka zawiera 3-5% C.Jest połproduktem do dalszej przeróbki tj. do przerobu na staliwo i żeliwo.Przeróbka na stal poplega na usunięciu C i innych składników Topniki:dolomity wapienia- stąd w surówce jest C PODZIAŁ STAli: -sttal zwykła- wytworzona met. Martenowską -stal stopowa- w piecach elektrycznych.Z pieca wypływa stal jako odlew w blachach i poddawana jest walcowaniu i kuciu tj, obróbce plastycznej na zimno i gorąco i obróbce mechanicznej. -stal niskostopowa o zawart. 1 pierwiastka oprócz C < 2%.suma pierwiastków 3 ,5% -stal średnostopowa- 1 pierwiastek 2-8%,suma <12% -wysokostopowe- 1 pierw.>8%,suma nawet ok.50% OZNACZENIA:stale zwykłe niestopowe St+ liczba określająca gatunek stali. St3S nadaje się do konstrukcji spawalnych(łatwospawalna)zawiera<0,2%CSt3V-jeszcze kepsza stal spawalna o obniżonej zaw.C.St3W-obniżona zawartośc C,S,P(łatwospawalna) Ze względu na odgazowanie dzielimy stale: -uspokojone-niewielka ilośc pęcherzów powietrza -częściowo uspokojone- -nieuspokojone-znaczna ilośc pęcherzy powietrza np.St3SX OZNACZENIE: stale stopowe -liczba określająca średnią zawartośc C w setnych % no.34-0,34% -0litera oznaczająca udział składników stopowych G-mangan,S-krzem,B-tor,V-wanad Jeżeli zawartośc składnika stopowego 1-2% to po symbolu literowym Występuje cyfra 2mp.stal 18G2-stal niskostopowa o zawart.0,18% C i 1-2% Mn (do konstrukcji wiszących-na cięgna-stosujemy druty ze stali stopowej)Ciężar stali-7850kg/m^3(gęstośc stali) Charakterystyka wytrzymaóściowa:w budownictwie stale stopowe i niestopowe Re-wytrzymałośc(gr. Plastycznopości) Rm-wytrzymałośc na rozciąganie.w przypadku stali wytrzymałośc na rozciąganie i .ściskanie jest taka sama A%-odkształcenie względne Σ-największe odkształcenie w czasie rozerwania Re-wytrzymaóśc róna granicy plastyczności Jeżeli jest konstrukcja stalowa to największe naprężenie daje największe odkształcenie w	węźle(Φ*5=dł.bazy-na tym odcinku badamy odkształcenie względem wydłużenia) 200-250-granica plastyczności dla stali SOS: 180-200-najniższa stal używana do zbrojenia konstrukcji KSZTAŁTOWNIKI stalowe wykonuje się ze stali St0S,St3S,18G2.dłudośc kształtowników zawiera się od 2-6m-długości większe wykonuje się na zamówienie Zeliwo-jest to stop Fe o zawartości C>2% orza innych pierwistkównp. Mn,Si,P,S. Żeliwo białe powstaje przez wyżarzenie żeliuwa w atmosferze odwęglającej(na przełomie biała barwa z odcieniem srebrzystym)Ż. ciągliwe powstaje w atmosferze obojętnej w niedoprowadzonym do końca procesie grawitacji Żeliwo,szare;kształtowniki(rury do kanalizacji)Zeliwo nie można poddawać obróbce mechznicznej tak jak stal TWORZYWA SZTUCZNE Sdą to materiały oparta na wielocząsteczkowych związkach organiocznych zwanych polimerami otrzymywanych na drodze chemicznej:polimeryzacja Lignomer-kmpozytor włókien drewna.Własności lignomeru:utrsta porowatości-kiedy w pory drewna dodoliśmy tworzywo stało się nienasiąkliwe zachowując swoją wytrzymałośc na ścikanie Żywice-ma własności że nie może tworzyć zbrojenia,dopiero włokna i żywica daje zbrojenie Otrzymywanie polimeru-w wyniku wielokrotnej syntezy chemicznej związków prostych zwanych monomerami Polimeryzacja-proces otrzymywania substancji wielocząsteczkowych, w których w procesie skład chemiczny polimeru różni się od składu chem. Monomeru Produkty polimeryzacji: -homopolimery-polimery otrzymywane z monomerów tego samego rodzaju -kopolimery-polimery otrzymywane z dwóch lub wieku monomerów różnego rodzaju Polikondensacja reakcja chemiczna otrzymywania związku wielocząsteczkowego z wydzieleniem wody,NH3,HCl i innych związków prostych TWORZYWA WIELOCZĄSTECZKOWE 1.elastomery 2.plastomery 2a termoplasty 2b.duroplasty 2b1termoutwardzalne 2b2 chemoutwardzalne(Zywice) Elastomery-tworzywa które w normalnej temperaturze pokojowej +20 mogą być poddawane duąym odkształceniom, większym niż 100%-kauczuki(syntetyczne i naturalne), gumy Plastomey-tworzywa, które w temp. pokojowej ulegają nieznacznym odkształceniom sprężystym(termoplasty-miękną pod wpływem ciepła i twardnieja po ochłodzeniu np.polichlorek winylu: duroplasty- tworzywa temoutwardzalne, twardnieją w podwyższonej temp. i reakcja jest nieodwracalna-żywice fenolowe,sylikonowe,epoksydowe Chemoutwarzdzalne-twardnieją w temp. pokojowej pod wpływem działania substancji	mutwardzającej(żywice poliestrowe,epoksydowe) Cząsteczka C ropopochodna lub z węgla. Miarą stopnia polimeryzacji jest liczba metrów w cząsteczce polimeru. W typowych polimerach wynosi zwykle od 1000-10000 PCV- rury,profile,częsći maszyn,elementy pomp,wentylatorów, opakowania,wykładziny,sztuczne skóry-powstaje w wyniku polimeryzacji chlorku winylu. W temp. pokojowej śą twarde, mało sprężyste a po obniżeniu temper. Stają się kruche. WŁÓKNA SZKLANE Otrzymuje się przez wyciągania z lepkiej masy szklanejszkło stopione w wannie dopływa do łódek plastynoeych posiadających 408 końcówek formujących.Wyciekająca z łódek masa szklana nawinięta jest na bębny- obieralniki które obracają które obracając się z szybkością powodującą nawijanie poszczególnych włókien z szybkością 3000-4000m/min.Jednocześnie włókna są polewane odpowiednią preparacją. Obecnie produkowane jest dla celów przemysłówych włókno szklane ze szkła bezalkaicznego. E - moduł sprężystości podłużnaej wynosi 7-8 *10^5 MPa RoVing-są to pasma złączonych ze sobą bez skrętów włókien elementarnych w ilości 408 lub 204 powleczonych preparacją chemicznie czynną zapewniającą zlepienie pasma i nadającą własnościantyelektrostatyczne przez łączenie pojedynczych pasm rovingu otrzymiuje się handlowe zwoje rovingu wielopasmowego. ZESTAWIENIE SUBSTANCJI najczęściej wydzielanych przez materiały budowlane i ich wpływ na zdrowie człowieka Toluen-zw. Drażniący działa depresyjnie na układ nerwowy Ksylon-działanie narkotyczne Formaldehyd BenzenFenol Styren- rakotwórczy Chlorek winylu- rakotwórczy Wyroby z tworzyw sztucznych są wyrobami niebezpiecznymi szczególnie w czasie pożaru, gdyż następuje wydzielanie didyksyn które są bardziej szkodliwe niż cyjanek i naruszają strukturę kodu genetycznego

---