świątynia Horusa w Edfu
ośrodek kultu Horusa
- pylon świątyni jednej z największych i najlepiej zachowanych budowli sakralnych okresu ptolemejskiego (III-I wiek p.n.e.)
- relief świątyni z około 60 r. p.n.e. na pylonie przedstawia Neosa Dionizosa zabijającego wrogów Egiptu przed Horusem i Hathor, Edfu było ważnym ośrodkiem religijnym Górnego Egiptu od czasów Starego Państwa do pierwszych wieków naszej ery.
Już w starożytnym Egipicie Edfu było ośrodkiem kultu Horusa. W czasach ptolemejskich wybudowana została świątynia tego bóstwa, która należy do najlepiej zachowanych egipskich budowli sakralnych z tego okresu i jest drugą co do wielkości spośród zachowanych świątyń w Egipcie (największą świątynią zachowaną jest Karnak). Jej ogromne pylony wysokości 35 m, szerokości 35 m i długości 137 m należą do największych. Relief zdobiący ścianę pylonów przedstawia Ptolemeusza XIII zabijającego wrogów Egiptu w obecności Horusa i Hathor. Za pylonami wybudowano dziedziniec otoczony kolumnadą. Przejście przez pronaos prowadzi do sali hypostylowej. Dalej znajduje się sanktuarium. Długość całej świątyni wynosi 137 m, a jej szerokość to 79 m.
Budowę świątyni w Edfu rozpoczęto w 237 r. p.n.e. za panowania Ptolemeusza II Euregetesa a zakończono w 57 r. n.e. w czasach Ptolemeusza XII Neosa Dionizosa. Miejsce kultu boga ochrony Horusa, syna Ozyrysa i Izydy, zbudowano na miejscu wcześniej istniejącej wcześniej świątyni. Projekt świątyni daje możliwość studiów nad wszystkimi elementami egipskiej architektury sakralnej. Pylony wznoszą się na wysokość 42 metrów, i mierzą 79 m długości. Przypominają one góry, które stanowią granice doliny Nilu. Pierwotne wejście było zamknięte podwójnymi drzwiami, a samą świątynię otaczał ceglany mur. Świątynia poświęcona została Horusowi z Behdet, które było najprawdopodobniej dzielnicą starożytnego Edfu, to dlatego znajduje się w niej tak wiele wizerunków boga ochrony... Przed wejściem na dziedziniec znajduje się jego posąg... pierwotnie przed świątynią stały aż cztery jego posągi Na ścianie frontowej widoczna jest postać Faraona Neosa Dionizosa, bijącego swoich wrogów trzymając ich za włosy przed obliczem boga Horusa. Na dziedzińcu świątyni znajdują się 32, bogato zdobione kwiatowymi i palmowymi ornamentami, kolumny. Przedsionek (westybuła) posiada 18 kolumn z kapitelami o roślinnych ornamentach, najczęściej papirusowych. W sali kolumnowej (12 kolumn) na ścianach znajdują się sceny i elementy astronomiczne, opisy składu balsamów i pachnideł; a także sylwetki bogów Ozyrysa i Izydy. Ptaha i Tota, a także bogini Hathor, boga Horusa oraz faraona, przedstawionego w koronie Dolnego Egiptu.