Afazja - określenie wszystkich zaburzeń rozumienia mowy, myślenia i znajdowania właściwych słów. Niektórzy autorzy na oznaczenie zaburzeń mowy używają terminu dysfazja, natomiast afazja oznacza całkowitą utratę mowy.

Rodzaje afazji:

Afazja motoryczna = afazja ruchowa (afazja Broci) - zachowane rozumienie, mowa niepłynna. Utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów

Afazja sensoryczna = czuciowa(afazja Wernickiego) - trudność w rozumieniu mowy, mowa płynna, lecz często bezsensowna(ponieważ nie ma wewnętrznej kontroli). Utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów.

Afazja amnestyczna(afazja nominacyjna) - utrata zdolności powtarzania usłyszanych słów. Zachowane rozumienie i mowa spontaniczna.

Afazja czuciowa transkorowa - trudność w rozumieniu mowy, mowa płynna, lecz często bezsensowna(ponieważ nie ma wewnętrznej kontroli). Zachowana zdolnośc powtarzania usłyszanych słów.

Afazja ruchowa transkorowa - zachowane rozumienie, mowa niepłynna. Zachowana zdolność powtarzania usłyszanych słów.

Dyzartria - zaburzenia artykulacji, czyli tworzenia dźwięków mowy.

Rodzaje:

Spastyczna, hipotoniczna, taktyczna, hipokinetyczna, dyskinetyczna(hiperkinetyczna)

Do najczęściej występujących zaburzeń chodu należą:

• Zaburzenia występujące u chorych z niedowładem połowicznym (chód koszący)

• Zaburzenia spotykane w zespole Parkinsona

• Chód drobnymi kroczkami

• Zaburzenia związane z ataksją

• Chód niepewny

Chód parkinsonowski - objaw dysfunkcji zwojów podstawy, najczęstsze przyczyny: choroba Parkinsona, działanie silnych środków uspokajających

Chód drobnymi kroczkami - świadczy o rozlanym, obustronnym zaburzeniu czynności kory mózgu, najczęstsze przyczyny: rozlana choroba naczyniowa mózgu (jama poudarowa)

Chód krzyżowy - objaw niedowładu kurczowego kończyn dolnych, najczęstsze przyczyny: porażenie mózgowe, stwardnienie rozsiane, ucisk na rdzeń kręgowy

Ataksja czuciowa - wskazuje na utratę czucia ułożenia (dodatnia próba Romberga), najczęstsze przyczyny: neuropatia obwodowa, uszkodzenia tylnych sznurów rdzenia

Ataksja móżdżkowa - przechylenie w kierunku strony uszkodzenia, najczęstsze przyczyny: leki (np.fenytoina), alkohol, stwardnienie rozsiane, choroba naczyniowa mózgu

Chód kaczkowaty - świadczy o osłabieniu bądź niewydolności mięśni bliższych, najczęstsze przyczyny: choroby mięśni dosiebnych, wrodzone obustronne zwichnięcie stawu biodrowego

Chód w apraksji - świadczy o zaburzeniu korowych procesów integracji ruchów, zwykle w wyniku uszkodzenia płata czołowego, najczęstsze przyczyny: wodogłowie z prawidłowym ciśnieniem śródczaszkowym, choroba naczyniowa mózgu

Chód w porażeniu połowicznym - jednostronne uszkodzenie ośrodkowego neuronu ruchowego, najczęstsze przyczyny: udar, stwardnienie rozsiane

Opadanie stopy - najczęstsze przyczyny - jednostronne: porażenie mięśnia strzałkowgo wspólnego, uszkodzenie szlaków piramidowych, uszkodzenie korzenia L5, obustronne: neuropatia obwodowa

Próba Romberga:

Przeprowadzenia badania

Poprosić pacjenta, aby stojąc złączył stopy.

- Pacjent przez kilka sekund stoi nieruchomo

Lekarz powinien uprzedzić pacjenta, że jest gotów go podtrzymać, gdy zacznie się on przechylać(i powinien być naprawdę na to przygotowany)

- jeśli pacjent pada, gdy ma otwarte oczy, badania nie można wykonać

- poprosić pacjenta aby zamknął oczy

Wyniki i interpretacja:

Pacjent stoi, gdy ma oczy otwarte i gdy ma oczy zamknięte = próba Romberga ujemna - wynik prawidłowy

Pacjent stoi gdy ma oczy otwarte, i pada, gdy ma oczy zamknięte = próba Romberga dodatnia - utrata czucia ułożenia

Ocena napięcia mięśniowego:

Pacjent powinien być rozluźniony, a przynajmniej mieć odwróconą uwagę(rozmowa itp.). Każdy ruch należy wykonać kilka razy z różną prędkością

Kończyny górne - chwycić dłoń pacjenta jak przy powitaniu i przytrzymać przedramię. Nawracać i odwracać(suponować) przedramię. Następnie obracać dłoń, trzymając za nadgarstek. Przytrzymać przedramię i łokieć i poruszać kończyną w pełnym zakresie ruchów od zgięcia do wyprostu w stawie łokciowym.

Kończyny dolne:

Napięcie mięśni w okolicy stawu biodrowego

Pacjent leży z wyprostowanymi nogami. Obracać kolano z boku na bok

Napięcie mięśni w okolicy stawu kolanowego

Podłożyć dłoń pod kolano i raptownie unieść kończynę pacjenta, obserwując piętę. Unieruchomić staw kolanowy i skokowy. Prostować i zginać kończynę w stawie kolanowym.

Napięcie mięśni w okolicy stawu skokowego

Przytrzymać staw skokowy. Zginać stopę ku grzbietowi i podeszwie

Najczęstsze trudności:

Pacjenci nie rozluźniają mięśni. Polecenie rozluźnienia mięśni zwykle pogarsza sytuację. W takim przypadku należy odwrócić uwagę pacjenta rozmową na inny temat lub poprosić, aby liczył od 100 do 0.

Korzenie nerwowe - uproszczony schemat unerwienia korzeniowego i podstawowe odruchy
Korzeń	Ruchy	Odruch
C5	Odwodzenie barku, zginanie kończyny w stawie łokciowym	Z mięśnia dwugłowego
C6	Zginanie kończyny w stawie łokciowym(półnawróconej)	Z mięśnia ramienno - promieniowego
C7	Prostowanie palców, prostowanie kończyny w stawie łokciowym	Z mięśnia trójgłowego
C8	Mięśnie zginacze palców	Zgięcia palców
Th1	Małe mięśnie dłoni	Brak

---