TEMAT 5 - Procesy emocjonalne

1. Cechy emocji

1. Znak, czyli biegunowość emocji => np. emocje mogą być pozytywne- negatywne, przyjemne- przykre, dodatnie- ujemne. Przy czym nie zawsze przykre emocje muszą być negatywne.

2. Intensywność, czyli stopień natężenia emocji, np. można kogoś lubić, lub nie

3. Treść emocji => jest to rodzaj uaktywnionej potrzeby, tzn. inne są emocje wynikające z potrzeb biologicznych, a inne z potrzeb duchowych.

2. Podział emocji

EMOCJE

PIERWOTNE POŚREDNIE

Emocje te są wspólne dla (UCZUCIA)

ludzi i zwierząt uczucia wyższe zakodowane

są poznawczo i pośredniczy

im kora mózgowa

3. Podział uczuć ze względu na siłę i czas trwania

	SIŁA (NATĘŻENIE)
CZAS TRWANIA	SŁABE		SILNE
		Krótko	Wzruszenia	Afekty
		Długo	Nastroje	Namiętności

* Ponadto uczucia możemy podzielić ze względu na przedmiot działania. Są to:

• estetyczne

• intelektualne

• społeczne

• moralne

• religijne

• praksyczne => prakseologia jest to nauka wiążąca się się, np. z pracą zawodową.

4. Wpływ procesów emocjonalnych na procesy poznawcze i sprawność działania

1. Nadajemy otoczeniu zabarwienie emocjonalne

2. Zbyt silne emocje działają dezorganizująco

3. Lęk o średnim natężeniu działa mobilizująco

4. Ocena słowna może być źródłem procesów emocjonalnych

5. Ekspresja emocjonalna pojawia się w ruchach wyrazowych twarzy, czyli mimice

6. Wyróżniamy również ekspresje emocjonalną całego ciała, czyli pantomimika

7. Ekspresja emocjonalna może również pojawiać się w zmianach sposobu zachowania

8. Wszystkie wyżej wymienione rodzaje ekspresji emocjonalnej uzależnione są od czynników wrodzonych oraz od norm zachowania obowiązujących w kulturze.

5. Dojrzałość emocjonalna, czyli kontrola emocji => jest to umiejętność sterowania swoimi reakcjami emocjonalnymi oraz zdolność uczuciowego przystosowania się do środowiska społecznego. Wg Grzywczak-Kaczyńskiej istnieje niedorozwój emocjonalny, podobnie jak istnieje niedorozwój umysłowy. Różnica polega na tym, że ten pierwszy okazuje się groźniejszy niż ten drugi. Niedorozwój, czyli niedojrzałość emocjonalna ujawnia się w różnych formach nieprzystosowania społecznego, np. agresji, negatywizmie, ucieczce w alkohol, czy narkotyki, różnych formach wykolejenia i przestępczości.

6. Kryteria dojrzałej emocjonalności wg Z. Chlewińskiego

1. Harmonia na linii zależność niezależność z przewagą niezależności od innych

2. 
   

ZALEŻNOŚĆ 0 NIEZALEŻNOŚĆ

3. Kierowanie się zasadą rzeczywistość (realności), a nie zasadą przyjemności

4. Zorganizowanie i ukierunkowanie na innych, czyli postawy pro społeczne

5. Zdolność do samokrytyki, czyli podporządkowania różnych sprzecznych pragnień i impulsów jednej tendencji ukierunkowującej postępowanie człowieka.

6. Umiejętność przeżywania frustracji i akceptowania trudności

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TEMAT 6 - Procesy motywacyjne

1. Procesy motywacyjne => są regulatorami zachowania człowieka, bowiem podobnie jak procesy emocjonalne mogą ukierunkowywać jego działania. Motywacja to zespół wyznaczników ukierunkowujących zachowania człowieka na konkretne cele. Wg Reykowskiego procesami motywacyjnymi są takie zjawiska jak:

1. Chęć, pragnienie, zainteresowanie się czymś, czy obawa przed czymś. Wspólną ich cechą jest dążenie do osiągnięcia określonego celu. Dla powstania procesu motywacyjnego muszą być spełnione dwa warunki:

• wynik czynności musi być oceniony przez człowieka jako użyteczny

• Człowieka musi żywić przekonanie, że możliwość osiągnięcia przez niego wyniku jest wyższa niż zero => „0”

2. Procesy motywacyjne cechują dwie właściwości:

1. kierunek

2. natężenie, które charakteryzuje się siłą, wielkością i intensywnością

3. Prawa Yerkeja-Dodson'a:

1. I prawo => W miarę wzrostu motywacji sprawność działania wzrasta do pewnego poziomu, a następnie zaczyna spadać.

Sprawność działania

Natężenie motywacji

2. II prawo => Im łatwiejsze zadanie, tym lepsze osiągniemy wyniki przy dużym natężeniu motywacji. Im zaś zadanie jest trudniejsze, tym dla sprawności działania korzystniejsze jest niewielkie natężenie motywacji.

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------

TEMAT 9 - Składniki osobowości

1. Osobowość => wg H. Eysenck'a jest to względnie stała i trwała organizacja charakteru, temperamentu, intelektu oraz konstytucji fizycznej osoby, determinująca specyficzny sposób przystosowania się jednostki do otoczenia.

2. Temperament => jest to zespół najbardziej stałych właściwości psychicznych przejawiający się w reakcjach emocjonalnych i motorycznych. Należy on do dominujących składników osobowości. Uzależniony jest on głownie od czynników wewnętrznych, to znaczy od przebiegu procesów nerwowych, takich jak pobudzanie i hamowanie. Wg Pawłowa temperament jest psychicznym przejawem ogólnego typu układu nerwowego. Znaczenie decydujące mają siła, równowaga i ruchliwość procesów nerwowych.

3. Charakter => jest to zespół postaw warunkujących stosunek człowieka do innych ludzi, do pracy i do siebie samego, tworzący zwartą całość.

4. Typy temperamentu wg Pawłowa

TYP SILNY			TYP SŁABY
Zrównoważony		Niezrównoważony	MELANCHOLIK
SANGWINIK Ruchliwy	FLEGMATYK Powolny	CHOLERYK

5. Co warunkuje pozytywny obraz samego siebie:

1. Własny wygląd i właściwości fizyczne

2. Umiejętności i zdolności

3. Potrzeby i postawy

4. Pozycja wśród ludzi

5. To co należy mi się od innych

---