Uwagi do materiałów
Ocena zgodności stanowiska z cechami antropometrycznymi człowieka.
Tam gdzie jest to możliwe należy dokonać porównania cech antropometrycznych pracownika z wymiarami „krytycznymi” jego stanowiska.
Rozpatrzmy przykład takiej analizy.
Osoba pracująca w pozycji siedzącej zmuszona jest sięgać do elementów sterujących oddalonych od niej o określoną odległość. Możliwość przysunięcia krzesła jest ograniczona ze względu na stojący stół na którym znajduje się to urządzenie.
Krytyczną wielkością będzie tutaj zasięg rąk pracownika po wykorzystaniu możliwości maksymalnego przysunięcia fotela. O ergonomiczności stanowiska decydować będzie statystyczny, minimalny zasięg rąk dla naszej populacji.
Z wyciągu z tablic antropometrycznych możemy uzyskać informację, że określony centyl 5% (C5) dla kobiet wynosi x a dla mężczyzn y. Oznacza to, że 5% populacji ma zasięg rąk mniejszy niż x lub y. Jeśli przyjmiemy, że na stanowisku może pracować zarówno kobieta jak i mężczyzna to ostatecznie zadecyduje tutaj centyl 5% dla kobiet gdyż x<y. Jeśli wymiar krytyczny byłby większy niż x to stanowisko jest źle zorganizowane (lub skonstruowane) gdyż więcej niż 5% kobiet nie będzie mogła go obsługiwać.
Analogicznie centyl 95 (C95) oznacza, że 95% populacji cechuje się mniejszym wymiarem, niż podanym tablicach. Gdyby analizowana cecha związana była z odpowiedzią na pytanie czy dany pracownik „zmieści się” w określonej ograniczonej przestrzeni to wtedy decydowałby właśnie ten centyl.
Podobne rozważania mogą dotyczyć także zadań wzrokowych wykonywanych przez pracownika (czy odległość oczu od obiektu i kąt widzenia są odpowiednie).
W wielu stanowiskach nie da się określić takich wymiarów krytycznych, gdyż pracownik może swobodnie dostosować się do określonego stanowiska. Zawsze jednak możemy określić inne ważne właściwości dotyczące ergonomiczności stanowiska. Możemy zadać sobie wiele pytań podobnie jak się to robi w tzw. listach sprawdzających (odsyłam do literatury) i odpowiedzieć na nie pozytywnie lub nie. Jest to dobra metoda wynajdywania problemów. Przykładowe pytania, które można sobie zadać są w materiałach. Rozpatrywane tutaj problemy mają dotyczyć wszystkich elementów przestrzeni pracy, z którymi kontakt ma pracownik (urządzenia sterujące, odczytowe, sygnalizacyjne, siedziska, regały, stoły itp.)