Barwa:
zależy od rodzaju i charakteru ułożenia atomów w przestrzeni, które wpływają na pochłanianie i odbijanie promieni słonecznych. - barwne, zabarwione, bezbarwne.
Rysa:
barwa sproszkowanego minerału, bada się ją pocierając minerałem o nie polerowaną płytkę porcelanową, mineralny barwne dają rysę barwną zaś bezbarwne i zabarwione maja zawsze białą.
Przezroczystość:
określa zdolność minerałów do przepuszczania promieni słonecznych; przezroczyste (kwarc), prześwitujące (chalcedon), nieprzezroczysty (piryt). Minerały często zatracają te cechę na skutek drobnych próżni - banieczek gazu i spękań.
Połysk:
cecha powierzchni minerału (jego ścian bądź powierzchni powstających po jego rozbiciu) określająca sposób w jaki odbija ona promienie:
metaliczny (piryt, arsenopiryt)- właściwy i półmetaliczny (magnetyt),
niemetaliczny - diamentowy (diament, saleryt, siara rodzima), szklisty (granit, beryt, cynober, azuryt) , tłusty, perłowy, jedwabisty, ziemisty(kupryt, tlenek miedzi), matowy
Łupliwość:
Zdolność minerałów do pękania pod wpływem uderzenia bądź nacisku na części ograniczone powierzchniami płaskimi. Łupliwość nie występuje u minerałów bezpostaciowych i u niektórych minerałów krystalicznych. Minerały mogą wykazywać łupliwość w jednym lub kilku kierunkach. Kierunki te są w danym Krzysztale zawsze takie same niezależnie od kierunku przyłożenia siły np. uderzenia w zależności od łatwości pękania minerału oraz stopnia prawidłowości powierzchni.
- doskonała, b. dobra, wyrazista, niewyrazista (słaba).
Przełam:
cecha ta mówi o braku łupliwości. Minerał wykazujący przełam, pęka wzdłuż powierzchni zupełnie przypadkowych (kwarc) ze względu na kształt: równy (powierzchnie zbliżone do płaskich), nierówny (muszlowy - przypominający kształtem powierzchnię muszli, haczykowaty zadziorowaty)
Twardość:
Opór jaki stawia minerał przy próbie zarysowania do ostrym narzędziem. Próbę wykonuje się swobodnie przeciągając ostrzem po powierzchni powodującego jej kruszenie bądź miażdżenie. Twardość minerałów określa się porównując ja do twardości minerałów wzorcowych tworząc skalę Mohsa.
Skala Mohsa
1.Talk - Mg3(OH)2[Si4O10]
2.Gips - CaSO4 · 2H2O
3.Kalcyt - CaCO3
4.Fluoryt - CaF2
5.Apatyt - Ca5(Cl,F,OH)[PO4]3
6.Ortoklaz - KAlSi3O8
7.Kwarc - SiO2
8.Topaz - Al2(F,OH)2[SiO4]
9.Korund - Al2O3
10.Diament - C
Struktura:
sposób wykształcenia składników w skale obejmujący takie cechy jak: stopień krystalizacji, wielkość kryształów, kształt kryształów i ich wzajemne relacje.
Pod względem stopnia krystaliczności składników wyróżniamy: holokrystaliczne (pełno krystaliczne), hipokrystaliczne (częściowo krystaliczne), halinowe (szkliste).
Pod względem wielkości składników:
a) fanerokrystaliczne (skały plutoniczne lub niektóre żużlowce)
- równoziarniste (drobno, średnio i gruboziarniste)
- nierównoziarniste: - porfirowate-wyraźnie jeden element mineralny dominuje wielkością nad drugim)
- seryjne - ziarna mineralne różnych wielkości (od najw. do najmn.)
b) porfirowe (skały wulkaniczne) duże fenokryształy (prakryształy) tkwiące w afanitowym „cieście” sklanym.
c) afanitowe (skały wapienne) makroskopowo nie da się rozpoznać i określić składników.
Tekstura:
sposób przestrzennego rozmieszczania składników w skale, obejmujący takie cechy jak: uporządkowanie, stopień wypełnienia przestrzeni w skale.
W zależności od stopnia uporządkowania składników w skale wyróżniamy tekstury: bezwładne , uporządkowane (kierunkowe).
W zależności od stopnia wypełnienia przestrzeni skalnej wyróżniamy tekstury: masywne (zbite), porowate (pumeks).
2