04.03.2010
Seminarium 1
PODSTAWOWE POJĘCIA TOKSYKOLOGICZNE.
PRZEPISY PRAWNE I ZASADY BEZPIECZNEGO POSTĘPOWANIA
Z SUBSTANCJAMI CHEMICZNYMI
Zakres wymaganych wiadomości
definicja trucizny, zatrucia, dawki (dawka graniczna, lecznicza, toksyczna, śmiertelna)
rodzaje zatruć (ostre, podostre, przewlekłe)
zatrucia najczęściej występujące wśród ludzi (omyłkowe, samobójcze, zbrodnicze)
efekt, efekt szkodliwy, stężenie krytyczne, narząd tarczowy
definicja NDS, NDSCh, NDSP
podział trucizn ze względu na szybkość działania
wykaz trucizn i substancji rakotwórczych
przepisy prawne i zasady bezpiecznego postępowania z substancjami chemicznymi
11.03.2010
Seminarium 2
CZYNNIKI WARUNKUJĄCE TOKSYCZNOŚĆ KSENOBIOTYKÓW
Zakres wymaganych wiadomości
rodzaje czynników wpływających na metabolizm ksenobiotyków w organizmie i ich działanie toksyczne: właściwości fizykochemiczne substancji toksycznej (rozpuszczalność, stopień dysocjacji, temperatura wrzenia i parowania, wielkość cząsteczek, budowa chemiczna związku), czynniki biologiczne (genetyczne, fizjologiczne, żywieniowe) i czynniki środowiskowe (natury fizycznej i chemicznej)
charakterystyka wpływu poszczególnych czynników na działanie ksenobiotyków na organizm
18.03.2010
Seminarium 3
MECHANIZMY TOKSYCZNEGO DZIAŁANIA KSENOBIOTYKÓW
I INTERAKCJE TOKSYKOLOGICZNE
Zakres wymaganych wiadomości
mechanizmy działania trucizn: receptorowy, pozareceptorowy, mechanizmy specjalne (śmierć komórki, utrata funkcji narządów)
działanie odległe ksenobiotyków (mutagenne, rakotwórcze i teratogenne)
interakcje toksykologiczne: interakcje w fazie narażenia, w fazie kinetycznej i w fazie dynamicznej, interakcje chemiczne; antagonizm, synergizm; skutki interakcji
szacowanie ryzyka zawodowego
25.03.2010
Seminarium 4
TOKSYKOMANIE
Zakres wymaganych wiadomości
podstawowe pojęcia z zakresu toksykologii uzależnień (przyzwyczajenie, uzależnienie, uzależnienie psychiczne, uzależnienie fizyczne, nałóg, zespół abstynencji)
podstawowe typy toksykomanii (8 wg WHO) i ich szczegółowa charakterystyka
nikotynizm (skład dymu tytoniowego, działanie toksyczne, skutki odległe)
uzależnienia jako problem zdrowia publicznego
sposoby monitorowania uzależnień
01.04.2010
Seminarium 5
TOKSYCZNOŚĆ ALKOHOLI. ALKOHOLIZM
Zakres wymaganych wiadomości
metabolizm alkoholu metylowego, alkoholu etylowego i glikolu etylenowego
działanie toksyczne alkoholi - bezpośrednie działanie narkotyczne i działanie produktów metabolizmu
odtrutki specyficzne przy zatruciu alkoholem metylowym i glikolem etylenowym, mechanizm działania
interakcje alkoholu etylowego z lekami i innymi substancjami toksycznymi
alkoholizm jako problem społeczny
Kolokwium I
08.04.2010
Seminarium 6
TOKSYNY POCHODZENIA NATURALNEGO
Zakres wymaganych wiadomości
rodzaje trucizn roślinnych (toksoalbuminy, kumaryny, antrazwiązki, alkaloidy, glikozydy cyjanogenne, glikozydy nasercowe, saponiny, żywice, olejki eteryczne)
zagrożenia dla zdrowia wynikające ze spożycia wybranych roślin trujących (bieluń dziędzierzawa, pokrzyk wilcza jagoda, lulek czarny, szczwół plamisty, ziemowit jesienny, szalej jadowity, wawrzynek wilcze łyko, tojad mocny, cis pospolity, rącznik pospolity, ciemiężyca biała)
zatrucia grzybami wywołującymi: uszkodzenia narządów miąższowych, zaburzenia psychoneurologiczne, reakcję typu disulfiram - alkohol etylowy, głównie ostry nieżyt żołądkowo-jelitowy; zachorowania spowodowane grzybami jadalnymi (zatrucia nieswoiste)
źródła narażenia i toksyczność mykotoksyn
toksyczność jadów zwierzęcych (żmija zygzakowata, pająki, pszczoły)
15.04.2010
Seminarium 7
RODZAJE I SKUTKI ZDROWOTNE CHEMICZNYCH ZANIECZYSZCZEŃ ŚRODOWISKA
Zakres wymaganych wiadomości
źródła i rodzaje chemicznych zanieczyszczeń środowiska (naturalne, antropogenne, pierwotne, wtórne)
szczegółowa charakterystyka chemicznych zanieczyszczeń powietrza (gazy, pyłu i dymy w tym tlenki węgla, tlenki azotu, tlenki siarki, siarkowodór, ozon, węglowodory aromatyczne, dioksyny), wód (w tym azotany (III) i azotany (V), nitrozoaminy, fosforany, polichlorowane bifenyle) i gleby
skutki zdrowotne zanieczyszczenia środowiska substancjami chemicznymi
konsekwencje dla środowiska wynikające z obecności związków chemicznych w powietrzu, wodzie i glebie
zanieczyszczenie środowiska metalami (ołów, kadm, rtęć, arsen) i fluorem - źródła i skutki dla zdrowia
22.04.2010
Seminarium 8
ZAGROŻENIA DLA ZDROWIA STWARZANE
PRZEZ SUBSTANCJE CHEMICZNE STOSOWANE W ROLNICTWIE
Zakres wymaganych wiadomości
podział pestycydów ze względu na stosowanie, budowę chemiczną, stopień toksyczności
wpływ pestycydów na środowisko
mechanizmy toksycznego działania i objawy zatruć pestycydami: chloroorganicznymi, fosforoorganicznymi, karbaminianowymi, pyretroidami, pochodnymi kwasu chlorofenoksyoctowego, dinitroalkilofenolami, dipirydyliowymi, związkami ditiokarbaminianowymi, pochodnymi kumaryny,
konsekwencje zdrowotne zamieszkiwania w środowisku zanieczyszczonym pestycydami
stosowanie antybiotyków w hodowli zwierząt - przyczyny stosowania, skutki zdrowotne u ludzi
29.04.2010
Seminarium 9
CHEMIA GOSPODARSTWA DOMOWEGO
Zakres wymaganych wiadomości
toksyczne związki chemiczne stosowane w produktach gospodarstwa domowego
szkodliwość dla zdrowia substancji żrących i wybielających, detergentów i mydeł oraz tworzyw sztucznych
zagrożenia zdrowotne stwarzane przez niewłaściwe materiały budowlane (związki chemiczne, toksyczne pyły, zwiększona radiacja)
pomoc w zatruciach preparatami chemicznymi stosowanymi w gospodarstwie domowym
06.05.2010
Seminarium 10
TOKSYKOLOGIA ŻYWNOŚCI
Zakres wymaganych wiadomości
źródła zanieczyszczeń żywności (przemysł, rolnictwo, przechowywanie, opakowania)
substancje celowo dodawane do żywności (barwniki, konserwanty, przeciwutleniacze, emulgatory, słodziki) i ich działanie szkodliwe
pojęcia: okres karencji, dopuszczalne dzienne pobranie
Kolokwium II
1