Wydział: RAu
Kierunek: Informatyka
Grupa: III
Sekcja: I
Rezonator kwarcowy.
Janusz Szymanek
Adam Olejnik
Tomasz Ciapała
Wstęp teoretyczny:
Parametr charakteryzujący zdolność oscylatora do wykonywania drgań niewymuszonych nazywamy dobrocią.
Dobroć oscylatora zdefiniowana jest jako stosunek energii posiadanej przez drgający oscylator do energii traconej w jednym okresie drgań. Z powyższej definicji wynika , oscylator o dużej dobroci raz pobudzony do drgań będzie oscylował długo, wykona wiele wahnięć zanim się zatrzyma. Taki oscylator nazywa się rezonatorem , gdyż przyjmuje on energię tylko w zjawisku rezonansu.
Stanowisko pomiarowe:
Badany układ drgający stanowi rezonator kwarcowy. Pobudzany on jest przebiegiem sinusoidalnym z wysokostabilnego generatora o regulowanej częstości. Częstotliwość mierzona jest za pomocą przelicznika - częstościomierza. Drgania rezonatora obserwowane są na ekranie oscyloskopu.
Przebieg ćwiczenia:
Celem ćwiczenia jest zdjęcie krzywej rezonansowej. Za pomocą oscyloskopu wykonano kilkanaście pomiarów amplitudy obserwowanych drgań zmieniając częstotliwość wokół częstotliwości rezonansowej, w takim zakresie by osiągnąć małe amplitudy z obydwu stron częstotliwości rezonansowej.
Pomiary:
lp. |
częstotliwość [Hz] |
amplituda [ilość działek osc.] |
1. |
100 003 |
1 |
2. |
100 010 |
2 |
3. |
100 018 |
3 |
4. |
100 023 |
5 |
5. |
100 025 |
5 |
6. |
100 027 |
8 |
7. |
100 029 |
10 |
8. |
100 030 |
12 |
9. |
100 031 |
13 |
10. |
100 033 |
20 |
11. |
100 034 |
30 |
12. |
100 035 |
32 |
13. |
100 037 |
28 |
14. |
100 041 |
15 |
15. |
100 043 |
12 |
16. |
100 045 |
10 |
17. |
100 049 |
8 |
18. |
100 051 |
7 |
19. |
100 055 |
6 |
20. |
100 060 |
6 |
21. |
100 067 |
4 |
22. |
100 081 |
4 |
23. |
100 117 |
3 |
24. |
100 171 |
3 |
Zależność amplitudy drgań rezonatora kwarcowego od częstotliwości siły wymuszającej.
Wykres:
Zależność amplitudy drgań rezonatora kwarcowego od częstotliwości siły wymuszającej
Z wykresu można odczytać szerokość połówkową krzywej rezonansowej Δf oraz częstotliwość rezonansową f0:
f1=100033,2 Hz
f2=100039,1 Hz
Δf=5,9 Hz
f0=100035 Hz
Na podstawie tych danych liczymy dobroć korzystając ze wzoru:
Q1= f0/Δf
Uzyskujemy wynik:
Q1=16955,1
Wnioski:
Przeprowadzone pomiary potwierdziły nasze dotychczasowe wiadomości. Rezonator charakteryzował się wysoką amplitudą drgań w pewnym określonym paśmie częstotliwości (wokół częstotliwości rezonansowej) natomiast poza częstotliwościami z pasma wokół częstotliwości rezonansowej amplituda drgań gwałtownie spada.