5 czynników wpływających na powodzenie perswazji
I Uzasadnienie: racjonalizacja
przez wnioskowanie na podstawie konsekwencji lub przypadkowej korelacji
przez generalizację
przez regułę i wyjątek
przez współczucie
przez nadanie etykiety
przez ironię i sarkazm
przez tradycję
przez niewiedzę - powołanie się na Biblię, Boga
przez nowość - każdy się interesuje
przez powszechność - wszyscy, zawsze
przez przykład - bez przykładu nudne
popularność za autorytet
przez niejasność (potoczystość) - niemerytoryczny słowotok, szopenhauerowski sposób, lisie, przebiegłe, perfidne
przez bifurkację (dwie możliwości) - stworzenie przestrzeni wolności ,wyboru, brak nakierunkowania, nadawca uwypukla pożądaną możliwość, najpierw gorsza, krócej, później lepsza,
przez opis (anegdota, dygresja)
przez pozór, odejście (ilustracje, statystyki)
II Powodzenie perswazji:
Nadawca:
- wiarygodność (wiedza przed+ obserwacja)
* kompetencja:
- doświadczony
- poinformowany
- wykształcony
- wyszkolony
- zdolny
- inteligentny
- ekspert
- przygotowany (wiedza)
* zaufanie
- uczciwy
- szczery
- otwarty
- altruistyczny
- odpowiedzialny
* sympatia
* czynniki dodatkowe
- podobieństwo mówcy do audytorium
- atrakcyjny nadawca
Przekaz:
- porządek argumentacji
* wstępujący (+) lub zstępujący
* konkluzja: wnioski jasno sformułowane (+) lub wnioski pozostawione do wyprowadzenia słuchaczom
* argumentacja jednostronna lub dwustronna (refutacja - dyskusja z samym sobą, wewnętrzna polemika)
* stopień rozbieżności między punktem widzenia mówcy i audytorium (nie może być zbyt duża, ani zbyt mała)
* krzywa zależności skuteczności (zaufanie dla nadawcy oraz zaangażowanie odbiorcy w sprawę)
* argumentacja przez przykłady (+) lub zestawy statystyczne
- porządek żądań
* foot In the door (stopa w drzwi)
Od małych żądań do żądania strategicznego
* door In the face (drzwiami w twarz)
Od przesadzonego żądania do redukcji (mniejsze żądanie jest założonym celem)
Odbiorca
- generalna podatność na perswazję
- indukowana odporność na perswazję: powiadomienie o charakterze perswazyjnym informacji, wykształcenie kontrargumentów
Kontekst
- umiejscowienie przekazu w kontekście komunikacyjnym (brak zależności z kolejnością wygłoszenia)
- środek przekazu (kanał, zasięg, audytorium, ew. interaktywność)
- perseweracja (regularne i konsekwentne powtarzanie)
* odwrócenie uwagi odbiorcy od istoty przekazu
- umiejscowienie przekazu w kontekście komunikacyjnym
III Funkcja perswazyjna (S. Barańczak)
* odmiana funkcji konotatywnej (impresywnej), metoda pośrednią wpływa na sposób myślenia lub postepowania odbiorcy; nie wprost, zatem powstaje wrażenie, że w przekazie dominuje inna funkcja np. estetyczna
* 4 mechanizmy
Emocjonalizacji przekazu
Wspólnoty świata i wspólnoty języka (my - oni)
Symplifikacji rozkładu wartości (dobry - zły)
Odbioru bezalternatywanego (klisze)
* słowa tworzą światy
- Metafora
- Definicje perswazyjne
- Wartościowanie
- Wskaźniki przynależności
- deiksy