Społeczeństwo stanowe w Polsce
- stan, do którego należało się poprzez odpowiednie przygotowanie i święcenia kapłańskie
- własne przywileje, sądownictwo-prawo kanoniczne
- zwolnienie ze
świadczeń na rzecz państwa
- stan zróżnicowany wewnętrznie pod względem majątkowym
- godności kościelne zastrzeżone dla synów możnowładców
- stan otwarty; jedyna możliwość awansu społecznego dla synów chłopskich
- organizacja rodowa połączona wspólnymi herbami i zawołaniami
- liczne prawa i przywileje gwarantujące nietykalność osobistą i majątkową
- zamykanie się stanu i dążenie do roli hegemona
- droga do szlachectwa- urodzenie w rodzinie szlacheckiej, nobilitacja, nagana szlachectwa
- podział na:
a/posesjonatów - magnateria, szlachta średnia, szlachta zagrodowa
b/nie posesjonatów - szlachta służebna, gołota szlachecka
- korzystanie z praw miejskich uzależnione od posiadania obywatelstwa miejskiego
- podział na:
a/ patrycjat-bogaci kupcy, bankierzy, urzędnicy miejscy
b/pospólstwo- rzemieślnicy, drobni kupcy, handlarze-posiadali prawa, ale ograniczony zakres udziału we władzy
c/plebs-biedota miejska, czeladnicy, służba, robotnicy najemni, żebracy
- od XV w. ustawodawstwo antymieszczańskie
- kmiecie użytkowali dziedzicznie ziemię nadaną w akcie lokacyjnym należącą do feudała
- zagrodniczy posiadali niewielkie działki
- czeladź pracowała w majątku feudała lub bogatego kmiecia
- chłopi podlegali sądownictwu ławy wiejskiej pod przewodnictwem sołtysa
- ograniczanie przez szlachtę wolności osobistej chłopów
CHŁOPSTWO
MIESZCZAŃSTWO
SZLACHTA
DUCHOWIEŃSTWO
SPOŁECZEŃSTWO STANOWE W POLSCE