ZABÓJSTWA UPRZYWILEJOWANE
Pozbawienie życia człowieka to zabójstwo, choć jego formy uwzględnione w kodeksie karnym są różnorodne, aczkolwiek wszystkie karalne. W prawie polskim nie ma określenia „morderstwo”.
Art. 148 k.k. paragraf 1:
Kto zabija człowieka, podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 8, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności.
Paragraf 2 :
Kto zabija człowieka:
1)ze szczególnym okrucieństwem,
2)w związku z wzięciem zakładnika, zgwałceniem albo rozbojem,
3)w wyniku motywacji zasługującej na szczególne potępienie,
4)z użyciem broni palnej lub materiałów wybuchowych,
podlega karze pozbawienia wolności na czas nie krótszy od lat 12, karze 25 lat pozbawienia wolności albo karze dożywotniego pozbawienia wolności
Paragraf 3: Karze określonej w par. 2 podlega, kto jednym czynem zabija więcej niż jedną osobę lub był wcześniej prawomocnie skazany za zabójstwo.
ZABÓJSTWA UPRZYWILEJOWANE
Paragraf 4.
Kto zabija człowieka pod wpływem silnego wzburzenia usprawiedliwionego okolicznościami,
Podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Jest to zabójstwo, zwane na zachodzie zabójstwem w afekcie. Silne wzburzenie ustalają biegli z zakresu psychiatrii i psychologii.
Art. 150 k.k. - eutanazja.
Art. 151 k.k. - pomoc przy samobójstwie.
Art. 155 k.k. : Kto nieumyślnie powoduje śmierć człowieka,
Podlega karze pozbawienia wolności od 3 miesięcy do lat 5.
Decydujące znaczenie dla oceny prawnej ma charakter czynu i ustalenie czy sprawca miał świadomość skutków tego czynu i na nie się godził
Ten czyn przestępny niejednokrotnie przypisywany jest lekarzom, popełniającym błąd lekarski i dotyczy przypadków , w których doszło do śmierci pacjenta. Taka kwalifikację karną czynu lekarza uważam za nieuzasadnioną. Przypadki takie dotyczyły bowiem osób z zazwyczaj grożącymi śmiercią bądź śmiertelnymi urazami lub schorzeniami, przy leczeniu których lekarze popełnili błędy, ale nie te błędy doprowadziły do zgonu. Mogły one co najwyżej zmniejszyć lub zniweczyć szansę przeżycia, o ile w ogóle takowa była. Natomiast np. nieprawidłowe prowadzenie porodu w wyniku czego dochodzi do śmierci kobiety ( np. nie rozpoznanie mimo objawów pęknięcia macicy i nie dokonanie zabiegu operacyjnego) spełnia warunki nieumyślnego spowodowania śmierci człowieka.
Art. 158. Paragraf 1.
Kto bierze udział w bójce lub pobiciu, w którym naraża się człowieka na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia albo nastąpienie skutków określonych w art. 156 par.1 lub 157 par.1, podlega karze pozbawienia wolności do lat 3.
Paragraf 2. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest ciężki uszczerbek na zdrowiu, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od 6 miesięcy do lat 8.
Paragraf 3. Jeżeli następstwem bójki lub pobicia jest śmierć człowieka, sprawca podlega karze pozbawienia wolności od roku do lat 10.
Jest to śmierć w wyniku pobicia, nie jest to zabójstwo uprzywilejowane ze względu na charakter czynu, ale z powodu:
niemożności ustalenia konkretnego sprawcy śmiertelnego urazu, gdy w zdarzeniu brało udział kilka osób,
miało miejsce pobicie a sprawca nie godził się na skutek śmiertelny.
Wyłączenie odpowiedzialności karnej także przy przestępstwie pozbawienia życia.
Art. 25. Par.1.Nie popełnia przestępstwa, kto w obronie koniecznej odpiera bezpośredni, bezprawny zamach na jakiekolwiek dobro chronione prawem.
Par.2.W razie przekroczenia granic obrony koniecznej , w szczególności gdy sprawca zastosował sposób obronny niewspółmierny do niebezpieczeństwa zamachu, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Par. 3. Sąd odstępuje od wymierzenia kary, jeżeli przekroczenie granic obrony koniecznej było wynikiem strachu lub wzburzenia usprawiedliwionych okolicznościami zamachu.
Art. 26. Par. 1. Nie popełnia przestępstwa, kto działa w celu uchylenia bezpośredniego niebezpieczeństwa grożącego jakiemukolwiek dobru chronionemu prawem, jeżeli niebezpieczeństwa nie można inaczej uniknąć , a dobro poświęcone przedstawia wartość niższą od dobra ratowanego.
Par. 2. Nie popełnia przestępstwa także ten, kto, ratując dobro chronione prawem w warunkach określonych w par. 1. poświęca dobro, które nie przedstawia wartości oczywiście wyższej od dobra ratowanego.
Par. 3. W razie przekroczenia granic stanu wyższej konieczności, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary, a nawet odstąpić od jej wymierzenia.
Par. 4. Przepisy par. 2 nie stosuje się, jeżeli sprawca poświęca dobro, które ma szczególny obowiązek chronić nawet z narażeniem się na niebezpieczeństwo osobiste.
Art. 31. Par. 1. Nie popełnia przestępstwa , kto, z powodu choroby psychicznej, upośledzenia umysłowego lub innego zakłócenia czynności psychicznych, nie mógł w czasie czynu rozpoznać jego znaczenia lub pokierować swoim postępowaniem.
Par. 2. Jeżeli w czasie popełnienia przestępstwa zdolność rozpoznania znaczenia czynu lub kierowania postępowaniem była w znacznym stopniu ograniczona, sąd może zastosować nadzwyczajne złagodzenie kary.
Par. 3. Przepisów par. 1 i 2 nie stosuje się, gdy sprawca wprawił się w stan nietrzeźwości lub odurzenia lub powodujący wyłączenie lub ograniczenie poczytalności, które przewidywał lub mógł przewidzieć