W ostatnich latach przeżywamy renesans niekonwencjonalnych form oddziaływań na zdrowie człowieka. Jednak nie wszystkie są jednakowo bezpieczne dla ludzkiego zdrowia, zaś działalność osób prowadzących te praktyki nie zawsze jest podyktowana chęcią pomocy bliźniemu. Medycyna niekonwencjonalna, mimo że była w PRL dzieckiem niechcianym, zagościła u nas na dobre w latach 70. Z Zachodu przywożono amulety, maści, tabletki o cudownym działaniu, a także opowieści o nagłym wyleczeniu z ciężkich chorób. Ludzie ustawiali się w kolejce do amerykańskiego uzdrowiciela Harrisa, wierząc, że na pewno pomoże na wszelkie dolegliwości i schorzenia. Później okazało się, że nie musimy nikogo sprowadzać, bo w kraju objawiło się mnóstwo osób, które odkryły w sobie jakąś moc i zaczęły uzdrawiać innych.
Niekonwencjonalność metod i środków leczenia uzewnętrznia się m.in. w sposobie ich prezentacji i sprzedaży. Rzadko kiedy produkty dostępne są w zwykłych sklepach. Najczęściej są one sprzedawane na tzw. targach medycyny naturalnej. Jest to nic innego jak objazdowy bazar, organizowany regularnie w wielu miastach Polski, zwykle na terenie obiektów sportowych i szkół. W powietrzu unosi się zapach kadzidełek. Z głośników płynie tzw. muzyka medytacyjna. Za pieniądze można tu wszystko kupić - eliksiry, maści, przedmioty promieniujące "dobrą" energią, chroniące przed negatywnymi wpływami, gadżety zapewniające zdrowie, sprawność, młodość, dobre samopoczucie i szczęście. Można poddać się uzdrawiającym zabiegom, zbadać stan swojego ducha i umysłu. Słowem wszystko, co dotyczy kondycji fizycznej i psychicznej człowieka.
Błogostan ów przerywa czasem myśl - ile to wszystko kosztuje?, ale przecież zdrowie nie ma ceny - przekonują sprzedawcy. "Żyj 200 lat" - zachęca hasło z kolejnego stoiska. Zdrowe życie zapewni ci tylko zdrowe odżywianie. Oto dowiadujemy się, że właściwie cała nasza żywność jest zatruta, należy więc stosować różne środki i metody odtrucia, które zmniejszą bądź całkiem usuną zagrożenia. Zapewnić to mają preparaty dodawane do jedzenia, oczyszczana, jonizowana i magnetyzowana woda (zupełnie niesmaczna).
Oddzielne stanowisko to ciastka ekologiczne. Zjedzenie ma zapewnić poczucie sytości na cały dzień. Za niewielką opłatą piekarz udostępnia tajemny przepis. Ciekawe, że nikt nie wpadł na to, że w ten sposób można rozwiązać problemy wyżywienia ludzkości!
Urządzenie przypominające fotel dentystyczny to podręczny masażysta. Rozluźnia i odpręża mięśnie, masuje, pobudza układ krążenia. Wystarczy usiąść, podłączyć elektrody i końcówki masujące, włączyć prąd i poddać się cudownemu działaniu.
Witalizer - przyrząd dający energię życiową to kolejna zabawka elektroniczna. Czy rzeczywiście bez niego życie nie będzie w przyszłości możliwe?
Podświadoma perswazja
Jak przekonać ludzi do stosowania niekonwencjonalnych metod leczenia? Osoby prowadzące te usługi rzadko mają udokumentowane uprawnienia do leczenia czy wykształcenie medyczne. Niektórzy legitymują się dyplomami różnych zagranicznych uczelni. Gorzej, gdy są to obcokrajowcy, których uprawnień nie sposób sprawdzić. Na targach medycyny naturalnej przyjmują bowiem często światowej sławy specjaliści z... Omska czy Irkucka lub - trudniejsi do sprawdzenia - uzdrowiciele z Ułan Bator czy Szanghaju.
Naiwnych i nie zorientowanych najłatwiej przekonać opowieściami o cudownym oddziaływaniu i uzdrowieniach, zaś najlepiej, gdy pochodzą one od samych uzdrowionych. Można więc przeczytać przeróżne historie, świadectwa opisujące cierpienie i beznadziejne rokowania, dramatyczną walkę o zdrowie i życie, nieskuteczność działań lekarskich, wreszcie - cudowne uzdrowienie. Szczytem hipokryzji jest występ na targach tych osób na żywo. Odpowiednio przygotowane, opowiadają o swoim losie, bez skrępowania rozbierają się i pokazują przed tłumem ciekawskich wyleczone części ciała. Na kłopotliwe pytania nie odpowiadają - robi to za nie terapeuta. Ten sposób ma przekonać najbardziej sceptycznych "niewiernych Tomaszów".
Ludzie często ulegają zjawisku zwanemu w medycynie klasycznej efektem placebo. Wierzą, że przyjęcie tabletki czy poddanie się energii uzdrowiciela poprawi ich samopoczucie. Zdarza się, że istotnie - poprawia.
- Wielu z tych uzdrowicieli bazuje na naiwności ludzkiej - uważa ks. Andrzej Zwoliński, znawca okultyzmu i bioenergoterapii. - Rejestrują działalność, otwierają gabinety, posługują się pseudofachowymi formułkami. Gdy z "leczenia" nic nie wyjdzie, zawsze można wytłumaczyć to np. trudnościami w nawiązaniu kontaktu z pacjentem albo w blokadzie biopola.
- To jest groźne dla człowieka - sądzi ks. Zwoliński. - Niemożliwe jest ciągłe ulepszanie i uzdrawianie organizmu, zwłaszcza jeśli w to wprzęgnięte są siły, nad którymi trudno panować. Nie są to bowiem zabiegi i oddziaływania obojętne dla zdrowia, zarówno fizycznego, jak i psychicznego.
Zrób to sam
Jak zostać bioterapeutą albo uzdrowicielem? Bardzo łatwo. Wystarczy po prostu założyć działalność gospodarczą np. pod nazwą - "uzdrawianie". W przeciwieństwie do zawodu lekarza usługi takie nie są koncesjonowane. Następnie trzeba poczytać trochę literatury, poćwiczyć przed lustrem przenikliwy wzrok, nauczyć się na pamięć kilku formułek i już można przyjmować pacjentów. Ograniczeń nie wprowadzają też powstałe przed kilku laty Studium Radiestezji i Ochrony Środowiska, Studium Psychotroniki czy Szkoła bez Granic Feng Shui. Ich ukończenie daje co prawda rozległą wiedzę, i właściwie jest przepustką do prowadzenia działalności, która nie jest limitowana przez żadne związki i stowarzyszenia. Niestety, ci absolwenci nie podlegają ewidencji lekarskiej, nie można więc od nich wymagać rzetelności i uczciwości, jakie obowiązują lekarzy akademickich. Tym ostatnim prawo wyraźnie zakazuje innych form leczenia poza medycyną akademicką (art. 58 ustawy o zawodzie lekarza). W polskiej klasyfikacji działalności gospodarczej nie ma usług medycznych poza akupunkturą i homeopatią.
- Trzeba sprecyzować i uściślić terminologię. Takie terminy jak "lekarz" i"medycyna" powinny być zarezerwowane dla medycyny klasycznej, tradycyjnej -uważa dr Krzysztof Madej, prezes Naczelnej Izby Lekarskiej. - Nie mogą mówić o medycynie bioenergoterapeuci, cudotwórcy, zaklinacze, szamani, wróżbici itp.
Problem jest jednak nie tylko z definicją. Dr Madej zwraca uwagę, że najczęściej są to techniki oddziaływania wzięte z kultury Wschodu, które często stanowią prawdziwy szok dla organizmu. - Nie jest dobrze, gdy znaczne grupy ludzi rezygnują z tradycyjnej opieki lekarskiej i poddają się "opiece" tych neoszamanów - mówi prezes Naczelnej Izby Lekarskiej.
Reklamujący swoje usługi uzdrawiacze nie podają rzetelnych informacji o skutkach takiego "leczenia". Powstało stowarzyszenie obrony praw pacjentów "Primum non Nocere", które skupia się na śledzeniu przypadków ofiar błędów w sztuce medycznej, gdy podano niewłaściwy lek lub jego złą dawkę, zaszyto nożyce po operacji itp. Tymczasem nie nagłaśnia się spraw związanych z komplikacjami powstałymi na skutek leczenia niekonwencjonalnego. Niestety, ludzie są łatwowierni i naiwni, leczą się intuicyjnie, czego efektem są powikłania.
- Trafił do nas pacjent z ropnym zapaleniem skóry - mówi dermatolog z warszawskiej Kliniki Damiana. Okazało się, że wcześniej dostał wysypki, więc poszedł na targi medycyny naturalnej i kupił tam "tybetańską maść na wypryski, wysypkę i trądzik". Posmarował chore miejsce i dzień później trafił do nas. Na opakowaniu nie ma składu chemicznego ani zezwolenia z krajowego rejestru leków. Pacjent nie potrafił też przypomnieć sobie, od kogo kupił ów specyfik.
- Docierają do nas pojedyncze sygnały o postępowaniach sądowych. Są one najczęściej umarzane z powodu "niskiej szkodliwości społecznej" czynów. Dziwię się takim postanowieniom sądu - komentuje dr Madej. - Jest to ewidentne narażanie na szwank zdrowia publicznego. Państwo ma obowiązek ochrony
Źródło Tygodnik Solidarność