Brekcja
Brekcja bazaltowa
Brekcja (druzgot, okruchowiec) - ostrokrawędziowa skała okruchowa składająca się z fragmentów innych skał i minerałów scementowanych ze sobą przy pomocy spoiwa krzemionkowego, wapiennego, żelazistego, iłowego lub in.
Niekiedy brekcje tworzą się w miejscu, w którym odbywał się proces wietrzenia, powstają w wyniku nagromadzenia się (sedymentacji) fragmentów skalnych w pobliżu lub w miejscu skały pierwotnej. Drobniejsze produkty zostają z czasem wypłukane przez deszcze albo wywiane przez wiatr, większe odłamki i okruchy ulegają cementacji przez spoiwo. Przyczyny powstania brekcji są bardzo różne.
Brekcje powstałe w środowisku lądowym
brekcja tektoniczna - jest efektem kruszenia skał podczas ruchów tektonicznych, i wtórne spojenie okruchów, zwykle przez substancje krystalizujące z roztworów wodnych.
brekcja wulkaniczna - powstaje w wyniku aktywności wulkanicznej, kiedy to materiał piroklastyczny wyrzucany na powierzchnię Ziemi w wyniku erupcji wulkanu scementowany zostaje popiołem wulkanicznym;
brekcje osadowe - powstają dzięki niszczącemu działaniu takich czynników jak: wietrzenie, erozja wód płynących i lodowców, falowanie wód stojących.... Najczęściej spotykane brekcje osadowe:
brekcja piargowa - ma zwykle urozmaicony skład okruchów odpowiadający budowie zbocza ponad miejscem jej osadzenia się. Selekcja materiału w niej jest słaba, ułożenie materiału jest podobne jak w stożku nasypowym. W spoiwie może występować materiał ilasty. Powstaje przez scementowanie stożków piargowych; jest charakterystyczna dla terenów górskich.
brekcja krasowa - składa się z okruchów skał węglanowych spojonych najczęściej kalcytem. Zazwyczaj zawiera wkładki mulaste pochodzące z namulisk jaskiniowych. Wielkość okruchów jest różnorodna. Powstaje przez scementowanie zapadających się stropów jaskiń krasowych.
brekcja kostna - odmiana brekcji osadowej, tworzą ją nagromadzony materiał mineralny w postaci kości i zębów ssaków (sedymentacja organogeniczna); w Polsce występuje w Wężach k. Działoszyc.
brekcja intruzyjna - spoiwem jest tu magma.
Brekcje powstałe w środowisku wodnym
brekcja klifowa - ma urozmaicony skład litologiczny, uzależniony od budowy brzegu klifowego. Materiał jest na ogół lepiej posegregowany niż w poprzednich typach.
brekcja śródwarstwowa - utworzona jest z okruchów identycznych z materiałem warstwy podścielającej; spoiwo jest zbliżone składem do warstwy leżącej nad brekcją. Miąższość takiej brekcji nie przekracza 0,5 m, rozciągłość może być znaczna. Przyczyną powstania jest skruszenie osadu np. przez wyjątkowo silne falowanie.
brekcja rafowa - składa się z okruchów rafy koralowej zlepionej spoiwem węglanowym z domieszką piasku wapiennego. W brekcji mogą występować okruchy np. muszli.