KONSPEKT LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO - KLASA IV
BAŚŃ „WRÓŻKI”
Opracowała Bogusława Kruszewska
TEMAT: „Uprzejmość - trudna to sztuka” - poznajemy baśń pt. „Wróżki”
CELE OGÓLNE:
Uczeń uczy się:
aktywnie słuchać czytanego tekstu;
rozpoznawać i wyrażać relacje osobowe;
rozpoznawać i wyrażać werbalnie i pozawerbalnie różne intencje;
inicjować i rozwijać dialogi;
odróżniać realistyczne od fantastycznego;
płynnie czytać tekst.
CELE OPERACYJNE:
Uczeń:
poznaje tekst baśni;
przypomina i utrwala cechy gatunkowe baśni;
wypowiada się na forum klasy;
współpracuje w grupie;
uważnie słucha czytanego tekstu, wykonując zadane ćwiczenia;
wyróżnia zdarzenia i dostrzega ich następstwo w tekście literackim;
wyprowadza ze świata przedstawionego sens naddany;
odnajduje informacje o bohaterze;
odróżnia ujęcia fantastyczne od realistycznych;
prowadzi rozmowę w zależności od sytuacji komunikacyjnej;
używa różnorodnych, stosownych do okoliczności, wypowiedzi grzecznościowych;
wyraża różne intencje z zastosowaniem zwrotów grzecznościowych;
ćwiczy asertywność.
METODY PRACY:
praca w grupie,
aktywne słuchanie,
ukierunkowana rozmowa,
drama,
praca z tekstem
PRZEBIEG LEKCJI
I. Część wstępna
Podanie tematu, celu i motta lekcji. Uczniowie przepisują z tablicy temat i motto. Pokazanie wydania baśni Ch. Perraulta.
Motto:
Uprzejmość - trudna to sztuka,
lecz czasu na nią nie szkoda.
Za nią cię spotka nagroda,
choćbyś jej nawet nie szukał.
Ch. Perrault
II. Część główna
Odczytanie tekstu baśni przez nauczyciela. Uczniowie otrzymują polecenia:
uważnie słuchać tekstu,
dostrzec cechy gatunkowe baśni w usłyszanym utworze.
Omówienie tekstu - nauczycielka zadaje pytania o kluczowe motywy akcji. Tłumaczy trudne słowa: odęta, wieśniaczka, gburowata, naburmuszona, fuknęła, wiano, w ostępie leśnym
Pytania i polecenia:
Wymień bohaterów baśni.
Co przydarzyło się młodszej córce?
W jakim celu matka wysłała po wodę starszą córkę?
Kogo Franusia spotkała w lesie?
Jaki „dar” otrzymała?
Jak skończyła się historia młodszej siostry, a jak starszej?
Dzieci wskazują podstawowe cechy baśni:
nieokreślone czas i miejsce akcji;
wystąpienie fantastycznej postaci - wróżki;
fantastyczne wydarzenia - „dary” wróżki
szczęśliwe zakończenie - dobro zwycięża, zło zostaje ukarane.
Ustne sformułowanie na podstawie tekstu (postaw bohaterów) podstawowego przesłania baśni: Należy być uprzejmym i grzecznym dla innych. Dzieci wskazują uprzejme i nieuprzejme wypowiedzi bohaterek
Praca w grupach:
podział na grupy;
wręczenie i omówienie zadań;
nadzorowanie wykonywania zadań.
Zadania dla uczniów:
Grupa 1:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały dwie osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Chcesz przeprosić kolegę.
SYTUACJA: Ktoś (1. osoba) pożyczył od kolegi (2. osoba) zeszyt i zapomniał przynieść go do szkoły. Kolega dostał „minus” i trochę się gniewa. 1. osoba przeprasza i obiecuje wytłumaczyć wszystko nauczyciel-ce.
Grupa 2:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały dwie osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Chcesz poprosić kolegę o książkę.
SYTUACJA: Ktoś (1. osoba) chce pożyczyć od kolegi (2. osoba) lekturę pt. „Pinokio”. Kolega, po krótkim wahaniu i próbie odmowy, zgadza się. 1. osoba dziękuje.
Grupa 3:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały trzy osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Musicie grzecznie odmówić koleżance.
SYTUACJA: Dwie osoby spieszą się na matematykę. Przed blokiem spotykają koleżankę, która prosi, żeby poszły z nią do sklepu wybrać prezent dla siostry. Grzecznie ale stanowczo jej odmawiają, ona jednak nalega. Odmawiają ponownie.
Grupa 4:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały dwie osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Proponujemy wspólne wyjście do kina.
SYTUACJA: Chłopak (1. osoba) proponuje koleżance (2. osoba) wyjście do kina. Ta pyta o tytuł filmu. Pierwsza osoba podaje tytuł i pyta o decyzję. Druga zgadza się i dziękuje za propozycję.
Grupa 5:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały dwie osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Ustępujemy miejsce w tramwaju starszej osobie
SYTUACJA: Jedna osoba stoi, druga siedzi. Siedzący proponuje miejsce starszemu. Ten z grzeczności odmawia. Jedzie tylko jeden przystanek. Siedzący nalega, używając słowa „ależ proszę...”. Stojący siada i chwali rozmówcę za grzeczność.
Grupa 6:
Przygotujcie rozmowę na zadany temat. Będą rozmawiały trzy osoby. Każda powinna wypowiedzieć się co najmniej dwukrotnie. Pomyślcie też o gestach (ruchach rąk) i mimice (wyrazie twarzy), które będą towarzyszyć rozmowie.
TEMAT: Pytamy o drogę.
SYTUACJA: Dziewczynka (1. osoba) pyta o drogę na dworzec dwie przechodzące osoby. Odpowiadają jej, tłumacząc, którędy dojść. Pierwsza osoba pyta o szczegóły (np. kierunek). Uzyskuje odpowiedź i dziękuje.
Uwaga! Muszą wypowiadać się wszystkie osoby.
Prezentacja scenek. Osoby prezentujące zostają wskazane przez nauczycielkę.
Omówienie (na bieżąco, podczas prezentacji) i refleksja.
III. Podsumowanie
Ustalenie słów kluczowych w omawianym temacie: proszę, dziękuję, przepraszam.
Sporządzenie na tablicy notatki graficznej - uczniowie przerysowują ją do zeszytu.
DZIĘKUJĘ...
PROSZĘ.... PRZEPRASZAM...
Zadanie pracy domowej - „Naucz się płynnie czytać baśń >>Wróżki<<”
4