Realizm społeczny, ODK, sztuka nowoczesna


„Realizm społeczny” - przeciwstawia się romantyzmowi i akademizmowi, dąży do wiernego, obiektywnego przedstawienia rodzimego życia współczesnego, krytyczny stosunek wobec aktualnej sytuacji społecznej, sceny rodzinne, pejzaże i portrety, malowanie z natury - Kostrzewski, Szermentowski, Kotsis, Gerson, Pillati, Grabowski - Coubert, Millet, Breton

Naturalizm - wierne naśladowanie rzeczywistości, punkt wyjścia dla impresjonizmu - Courbet

Akademizm - w kręgu oddziaływania akademii sztuk pięknych, akademicka teoria praktyki warsztatowej, intelektualny charakter twórczości, określone zasady tworzenia, sztuka ma przekazywać ideę, najważniejsza treść dzieła, naśladowanie wyidealizowanej natury, - Siemiradzki - Jean Louis David,

Biedermeier - styl meblarski, wyposażenia wnętrz, typowy dla niemieckiej kultury, malarstwo niemieckie II ćw. XIX wieku, tematyka spokojnego wnętrza (G.W. Kersting), cichego życia miasteczka (K. Spicweg), pejzażu pozbawionego romantycznego patosu (F. Waldmuller) lub mieszczańskiego portretu (J.M Oldach, F. Wassman) - w Polsce portret - powściągliwy, oschły, rysunkowe ujęcie postaci, ciemne ubrania, ciemne tła, wydobywające się twarze, czasem dłonie, podkreślanie pozycji społecznej - Dąbrowski, Peczarski, Zaleski, Kasprzycki, Glowacki, Jabłoński, Simon

Impresjonism - lata 70-80 we Francji, malowanie w plenerze, celem wrażeniowe subiektywne przekazanie rzeczywistości, różne warunki pogodowe i pory dnia, zainteresowanie optyką i światłem, pointilizm, kadrowanie jak w fotografii, tematyka mniej ważna, pejzaże - J. Pankiewicz, W. Podkowiński, L. Wyczółkowski - Pissarro, Dega, Renoir, Monet

Symbolizm - koniec XIX i początek XX wieku, odwołuje się do świata przeżyć wewnętrznych, przekazywanie ukrytych głębszych znaczeń poprzez dwoistość znaczeń, nastrój, symbole, alegorie; literacki, ekspresyjny, syntetyczny - Malczewski, Wyspiański, Mechoffer, Ślewiński

Wczesny ekspresjonizm - od 1918 grupa BUNT, malarze i graficy: Jerzy Hulewicz, Małgorzata Kubicka, Stanisław Kubicki, Stefan Najgrakowski, Jan Panieński, Władysław Skotarek, Stefan Szmaj, Jan Jerzy Wroniecki, rzeźbiarz August Zamoyski oraz główni teoretycy grupy: Adam Boderski i Jan Stur. na styku dwóch kultur: polskiej i niemieckiej, współpracowali z awangardowymi środowiskami Berlina i Monachium, szczególnie z berlińską galerią "Die Aktion", grupami "Die Brücke" i "Der Blaue Reiter" z Wassilim Kandinskim. Manifest grupy - proponowano rewolucyjne zmiany w zakresie formy i teorii sztuki. formę protestu przeciwko sztuce naturalistycznej i impresjonistycznej. Malarstwo i grafika a zwłaszcza drzeworyt i linoryt.

Luminizm - luminizm kolorystyczny, światło jako czynnik wyzwalający wibracje kolorystyczną - Turner, Pissarro

Intymizm - określenie na twórczość niektórych postimpresjonistów - Bonnard, wywodzi się z malarstwa holenderskiego XVII - XVIII wieku, mistrzem był Chardin, Big Brother, podglądactwo, Czesząca włosy - Henryk Ślewiński

„stimmung” - niemieckie określenie na polską sztukę około 1870 roku, powstało w Monachium w gronie polskich artystów, określa nastrój, emocje, przejawia się w nostalgicznym pejzażu, pejzaż wywołuje emocje, wspomnienia, często wschody i zachody słońca, będące wyrazem obaw związ

Malarstwo historyczne - A. Lesser, M. Piotrowski, J. Simmler, H. Rodakowski, W. Łuszczkiewicz, L. Loeffer, W. Leopolski, J. Kossak, W. Gerson, A. Grottger, J. Matejko, K. Alchimowicz

Malarstwo portretowe - J.Ch. Lampi, J. Grassi, H. Rodakowski, L. Kapliński, F. Pfanhauser, B. Dąbrowski, F. Pęczarski, R. Hadziewicz, A. Rejchan, J. Simmler, J. Matejko

Pejzaż - Z. Vogel, F.K. Lampi, A. Schouppe, J.N. Głowacki, M. Zaleski, W. Kasprzycki, Ch. Breslauer, T. Kwiatkowski, J. Szermentowski, W. Malecki, J. Chełmoński, W. Gerson, J. Fałat, J. Stanisławski, L. Wyczółkowski, W. Podkowiński, J. Pankiewicz, A. Gierymski

Portret konny, motyw jeźdźca - A. Orłowski, P. Michałowski, J. Kossak

Aleksander Orłowski- ( tworzy kanon egzotycznego jeżdżca na wzburzonym koni + egzotyka stroju - kozak, tatar) zapoczątkował nowy, szlachecki nurt historyzmu zwany niekiedy realizmem kontuszowym. Jeźdźcó i bitwy Orłowskiego kopiuje Michałowski. Wprowadził motyw jeźdźca i drogi, zainteresowany orientem maluje typy wschodnie- Kozaków i Tatarów, przedstawienia na tle pejzażowym z kresów wschodnich, pierwiastki romantyczne w postaci groźnie skłębionych chmur, elementy grozy, niesamowitość natury, bardzo wyraźny nastrój niepokoju w tle ( np. Kozacy, Wschodni jeździec, Ułan na koniu, Kozak na koniu, Błękitny jeździec- akwarela w owalu,

Piotr Michałowski- (kontynuator Orłowskiego, rezygnuje z egzotyki stroju i pejzażu kresów wschodnich w tle, portretowani wyłaniają się z ciemnej masy malarskiej)u niego archetyp konnego bohatera skupia w sobie najpiękniejsze wątki rycerskiej legendy (kult Napoleona) jeźdźca i konia jakby w róźnych fazach ruchu; przykłądy obrazów. obok hetmanów artysta maluje cała armię anonimowych, zakutych w zbroję rycerzy, lisowczyków, rajtarów (np. Rycerz na białym koniu). bezimienny, samotny jeździec na wspiętym koniu tworzy nowy archetyp tajemniczergo, romantycznego bohater- błędnego rycerza toczącego samotną walkę z siłami zła.

„Cyganeria warszawska” - Grupa Marcina Olszyńskiego, łączy się z realizmem społecznym - W. Gerson, J. Szermentowski, Kotsis, A. Grabowski, H. Pilatti

-grupa poetów i malarzy działająca w Warszawie 1838-43; manifestowali pogardę dla dla salonowych konwencji obyczajowych. tematyka: ogólnie: zacofanie, choroba, pijaństwo, sieroctwo i inne patologie (realizm społeczny), solidaryzowanie się z ludem-sami chodzili po wsiach i oglądali co się tam dzieję a potem malowali; Olszyński - jeden z pierwszych fotografów polskich, mecenas artystów

krąg „Wędrowca” i krytyka artystyczna - Realistyczne malarstwo Courbeta wywołuje skandal. Jego echa docierają do Warszawy. W połowie lat 80 wokół literacko-artystcznego tygodnika „Wędrowiec” skupia się grono warszawskich artystów. Na łamach pisma m.in. Stanisław Witkiewicz rozpoczynają kampanię o polską sztukę, jaki i o ocenę płócien wg kryteriów artystycznych a nie szlachetnych czy patriotycznych tematów. Oznacza to odrzucenie historyzmu Matejki, akademizmu Siemiradzkiego, a nawet egzotyki Brandta na rzecz NATURALIZMU sztuki bazującej na przekazaniu prawdy nie stroniącej od nędzy i brzydoty świata. Ważny sposób malowania a nie temat. Sztandarowym przykładem postulowaniej sztuki staje się dla krytyków „wędrowca” malarstwo braci Gierymskich, społeczny postulat krytycznego realizmu. doktryna czasopisma wędrowiec powstała w oparciu o już namalowane obrazy. Walka prowadzona na łamach wędrowca przez malarzy i krytyków wygasa w latach 80 kiedy pismo przechodzi w obce ręce.

Polska kolonia w Rzymie (środowisko „nazareńczyków”) (1872-1902)

H. Siemiradzki, F. Smuglewicz,Rusiecki , Jan Nepomucen Głowacki, Albert Żarnett

Rzym ośrodkiem kształcenia (Tu Akademia Św. Łukasza - przyjeżdżali tu dzięki STYPENDIUM) stał się miejscem spotkań, pobytu malarzy (w starożytnym dziedzictwie szukano inspiracji) Polacy nie sworzyli zwartej,zorganizowanej grupy

rzeźbiarze zw ze środowiskiem w Rzymie

Wiktor Brodzki(rzeźbiarz,skończył Petersburg, rzeźbił popiersia: Mickiewicza; Kochanowskiego; Kopernika; nagrobki,pomniki,rzeź.religijne, tematy antyczne

Antoni Madeyski(rzeźbiarz,w twórczości przewarzały temety Polskie związany z A.Gierymskim-częsty bywalec w Rzymie Zajmował się ponadto rzeźbą portretową i sepulkralną (m.in. nagrobki Teofila Gauthier na cmentarzu Montmartre i Hektora Berlioza na Pere-Lachaise w Paryżu).

Polska kolonia artystyczna w Monachium - W. Szerner, W. Malecki, J. Brandt, J. Brandt, M. Gierymski, J. Chełmoński, A. Wierusz-Kowalski, J. Chełmiński

W 1860-1890 szkoła monachijska była ważnym dopełnieniem edukacji (ASP). Dzięki mecenatowi króla Ludwika II stolica Bawarii stała się ważnym międzynarodowym ośrodkiem nauki i sztuki. W latach 60 i 70 istnieje tu liczne środowisko polskich artystów, któremu przewodzi Józef Brandt Brandt wraz z Wieruszem- Kowalskim oraz Czachórskim zakłada towarzystwo polskiej pomocy dla ubogich artystów z polski Brandt wprowadza nowe tendencje oraz nowy typ nastrojowości dzięki którym polscy artyści wyróżniają się od pozostałych członków szkoły monachijskiej. Ich współczesny charakter, pozbawiona rozbudowanej narracji tematyka, nieznajdują zrozumienia wśród publiczności przezwyczajonej do historycznego, patetycznego akademizmu. popularny staje się także „pleneryzm”.szkoła monachijaska kultywuje dziedzictwo niemieckiego romantyzmu, jej specjalnością stają się mroczne, malownicze pejzaże tzw. STIMMUNGI- malowane w ciemnej zgaszonej

Kolonia polska w Paryżu ok. 1900 - Ślewiński, Stanisławski, de Laveaux, Boznańska, Mela Muter, E. Zak, Merkel, Ł. Gottlieb, Gwozdecki, Mondzian; po 1890 zmiana kierunku wyjazdów artystów, w Paryżu poznawano imprejonizm, postimpresjonizm, symbolizm

Szkolnictwo artystyczne

XVIII w. - Malarnia Królewska, z incjatywy króla Stanisława Augusta Poniatowskiego, przez niego finansowana, prowadzona przez Baciarellego

XIX w.

Warszawa - oddział Sztuk Pięknych przy UW, Towarzystwo Przyjaciół Nauk, Muzeum Sztuk Pięknych

Kraków - Szkoła Sztuk Pięknych zwana Akademią Sztuk Pięknych

Wilno - Uniwersytet Wileński z katedrami Sztuk Pięknych - Smuglewicz, Rustem - profesorzy

Poznań - towarzystwo Sztuk Pięknych

Kraków, Lwów - Towarzystwo Przyjaciół Sztuk Pięknych

Reformy w programach nauczania: A. Brodowski, W.K. Stattler, J. Matejko, J. Fałat Brodowski - Od 1820 profesorem Wydziału Sztuk Pięknych na Uniwersytecie. Rysowali z rysunków i rycin, z gipsowych odlewów, potem rysowali z natury, na końcu samodzielne prace. Czasem nagi model. Linearyzm. Odwzorowanie przestrzennej formy na płasko linią.

Stattler - wprowadził do programu szkoły naukę rysunku z żywego modela. Obowiązki profesora pełnił oficjalnie do 1857

Matejko - patriotyczna misja w nauczaniu, koncepcja nowego malarstwa historycznego, całe studia uzupełniano w Monachium (pejzaż bo u nas nie uczono) i Wiedniu

Fałat - 1895 został dyrektorem krakowskiej Szkoły Sztuk Pięknych. Opracował nowy statut uczelni, wymienił całą kadrę profesorską na młodszą. Powołana została katedra pejzażu, którą objął Jan Stanisławski.

Malarstwo

Geneza romantyzmu - Rustem, Oleszkiewicz, Rusiecki, Wańkowicz

Malarstwo warszawskie klasycyzmu i biedermeieru - geneza pejzażu i sceny rodzajowej (Brodowski), geneza pejzażu i sceny rodzajowej (Piwarski, Breslauer) malarstwo historyczne (Lesser, Simmler, Suchodolski)

Malarstwo lwowskie klasycyzmu i biedermeieru - Schwejkart, Rejchan

Malarstwo krakowskie klasycyzmu i biedrmeieru - Stachowicz, Głowacki

Malarstwo okresu romantyzmu - Rusiecki, Kokular, Stattler, Kwiatkowski, Michałowski, Suchodolski

Realizm społeczny - Kostrzewski, Szermentowski, Kotsis, Gerson, Pillati, Grabowski

Malarstwo patriotyczne i historyczne - Grottger, Matejko

Akademizm - Siemiradzki, Gottlieb, Czachórski, Żmurko

Geneza symbolizmu - Chmielowski, Pruszkowski, Masłowski, Malczewski, Wyczółkowski, Podkowiński, Jabłczyński, Wawrzeniecki

Symbolizm w Krakowie - Wyspiański, Mehoffer, Stanisławski, Axentowicz, Weiss

Symbolizm w Warszawie i Wilnie - Czurlanis, Stabrowski, Krzyżanowski, Ruszczyc

RZEŹBA

Rzeźba klasycystyczna i czasów romantyzmu - Andre Le Brun, J. Tatarkiewicz - portret Chopina, Psyche omdlewająca oddziaływanie Canovy i Thorwaldsena (Maliński - pomnik pracy w Wawie)

Romantyzm - W. Oleszczyński - Pomnik Mickiewicza w Poznaniu; Przyjęcie emigrantów we Francji; T. Lenartowicz

Tendencje realistyczne - W. Brodzki, T. Rygier, C. Godebski -Pomnik Mickiewicz w W-wie;Pomnik; Geniusz i siła brutalna; Marzenie o slawie; Satyr i Nimfa;Kuszenie;pomnik Gautiera na Montmantrze, P. Weloński - gladiator, M. Guyski, O. Sonowski, K. Ostrowski, A. Kurzawa - geniusz zrywający pęta

Rzeźba akademicka - Sosnowski, Brodzki, Guyski, Madeyski, Rygier, Godebski, Kurzawa

Rzeźba polska przełomu XIX i XX w - k. Laszczka, E. Witting, H. Kunzek, S. Ostrowski, W. Szymanowski - Pomnik Fryderyka Chopina w Warszawie; X. Dunikowski - Macierzyństwo, Tchnienie, Fatum, Głowy wawelskie; B. Biegas, H. Kuna

WARSZAWA

XVIII wiek

Norblin

Vogel

Orłowski

I poł. XIX wieku

Brodowski Antoni - olej,

Blank - olej, biedermajer

Gładysz Jan - olej, biedermajer

Lampi Ksawery Franciszek - olej, ścienne,

Dombrowski Bonawentura -

Penczarski Feliks

Piwarski Jan Feliks

Simler Józef

II poł XIX wieku

Gerson Wojciech

Chmielowski Adam (też Kraków)

Kostrzewski Franciszek

Szermentowski Józef

Podkowiński Władysław

Pankiewicz Józef

WILNO

Smuglewicz Franciszek

Rustem Jan

Peszka Józef (też Kraków)

Damel Jan Krzysztof

Oleszkiewicz Józef

LWÓW

Schweikart Karol

Pitschman Józef

Reichan Józef

Maszkowski Jan

Lange Antoni

Szlegel Koruel

Jabłoński Marcin

II poł XIX wieku

Grottger

Tepa Franciszek

Żnurko Franciszek

KRAKÓW

Peszka Józef

Brodowski Józef (starszy)

Stechowicz Michał

Stattler Wojciech

Głowacki Jan Napomucen (też Wiedeń)

Łuszczkiewicz Władysław

Matejko Jan

Kotsis Aleksander

Grabowski Andrzej

Pruszkowski Witold

Malczewski Jacek

Wyczółkowski Jan

Fałat Julian

Kamieński Antoni

Ślewiński Władysław

RZYM

Siemiradzki Henryk

Smuglewicz Franciszek

Rusiecki K.

Głowacki Jan Napomucen

Żarnett Albert

MONACHIUM

Brandt Józef

Gierymski Maksymilian

Kowalski A. Wierusz

Chełmiński J.

Chełmoński Józef

Łoś Włodzimierz



Wyszukiwarka

Podobne podstrony:
ZAGADNIENIA powszechna od XVIII, ODK, sztuka nowoczesna
Kierunki z nazwiskami XIX, ODK, sztuka nowoczesna
Kierunki z nazwiskami XIX, ODK, sztuka nowoczesna
Nowoczesna Polska teoria, ODK, sztuka nowoczesna
Artyści i dzieła powszechna, ODK, sztuka nowoczesna
Powszechna - przykładowy egzamin, ODK, sztuka nowoczesna
KIERUNKI SKRÓTOWO powszechna XX, ODK, sztuka nowoczesna
ZAGADNIENIA powszechna od XVIII (2), ODK, sztuka nowoczesna
ZAGADNIENIA powszechna od XVIII, ODK, sztuka nowoczesna
Sztuka nowoczesna
Typy ikonograficzne - Chrystologiczne, ODK, Sztuka a liturgia
CZTERY EWANGELIE, ODK, Sztuka a liturgia
sztuka nowozytna powszechna, ODK, sztuka nowozytna
Giddens Nowoczesność i tożsamość, ja i społeczeństwo w epoce późnej nowoczesności
Biblia - przekłady, ODK, Sztuka a liturgia
kościól Ducha, ODK, Sztuka a liturgia
Biblia Pauperum, ODK, Sztuka a liturgia

więcej podobnych podstron