LEKI STOSOWANE W CHOROBACH UKŁADU POKARMOWEGO
1. Leki wpływające na wydzielanie soku żołądkowego:
a) leki p/histaminowe:
działają antagonistycznie na receptory histaminowe (H2) hamując względnie wybiórczo wydzielanie soku żołądkowego (kwasu solnego i pepsyny)
działają leczniczo w chorobie wrzodowej żołądka i dwunastnicy
preparaty:
Cymetydyna - Cimetidinum (Altramet, Tagamet, Histodil)
Ranitydyna - Ranigast, Zantac, Ranital, Raniberl
Famotydyna - Famotidine (Fagastin, Famogast, Quamatel, Ulfamid)
b) inhibitory pompy protonowej:
jest to nowa grupa leków hamujących transport czynny jonu wodorowego do światła żołądka
istota ich działania polega na nieodwracalnej inaktywacji H+/K+, ATP-azy
w wyniku tego dochodzi do proporcjonalnego do dawki zahamowania wydzielania soku żołądkowego (głównie kwasu solnego) bez zmniejszania wydzielania pepsyny i objętości soku żołądkowego
działania niepożądane:
biegunki
bóle i zawroty głowy
nudności wzdęcia
nadwrażliwość na światło słoneczne
preparaty:
Polprazol (Losec, Prazol)
Controloc
Lanzul
c) środki zobojętniające kwas solny:
wodorowęglan sodowy - soda oczyszczona:
Natrium Bicarbonicum
związki glinu:
Alusal (Alusal S)
Alugastrin (Gastrinal)
Aluphos (Gelatum)
związki magnezu:
Magnosil
Milk Of Magnesia
preparaty złożone:
Alumag (Maalox)
Gastrin
Malugastrin
Rennie
2. Środki przeczyszczające:
to środki powodujące wzmożenie czynności motorycznej jelit i wydalanie treści pokarmowej z jelit
istotą ich działania jest wzmożenie śródściennych odruchów motorycznych i ułatwienie przesuwania się treści pokarmowej w jelitach
mogą one działać na drodze fizycznej lub chemicznej
mechanizm fizyczny - zwiększenie przenikalności wody ze ścian jelita do ich światła (prąd płynu hamuje również wchłanianie wody z treści jelitowej) - osmotyczne środki przeczyszczające czyli solne środki przeczyszczające:
Enema
Forlax
Laktuloza - Lactulosum (Duphalac)
mechanizm fizyczny - zwiększenie objętości treści jelitowej przez pęczniejące w świetle jelit roślinne śluzy podawane w postaci proszków lub galaretek - środki pęczniejące:
Neonormacol
mechanizm fizyczny - rozwodnienie i rozluźnienie mas kałowych przez związki o właściwościach emulgujących i zmniejszających napięcie powierzchowne - środki rozluźniające:
Laxopol - Laxol, Dipolaxan
mechanizm fizyczny - zanikanie mechanizmów wchłaniania i zagęszczanie treści pokarmowej oraz zwiększanie poślizgu mas kałowych - środki poślizgowe:
parafina ciekła
mechanizm chemiczny:
środki przeczyszczające drażniące błonę jelita cienkiego:
Oleum Ricini (olej rycynowy)
środki przeczyszczające drażniące błonę jelita grubego:
Kłącze rzewienia - tabletki z rzewienia
Kora kruszyny - Altra
Alona - Alax
Senes - Xenna, Regulax
pochodne oksyfenylometanu:
Bisacody
pochodne glicerolu:
czopki glicerynowe
3. Leki p/biegunkowe:
tzw. leki zapierające
są to leki, które powodują zahamowanie ruchomości perystaltyki jelit i przedłużenie czasu przebywania w nich treści pokarmowej
w leczeniu biegunki należy przede wszystkim usunąć jej przyczynę
obecnie uważa się jednak, że w biegunkach podstawowe znaczenie ma nawadnianie i uzupełnianie utraconych elektrolitów
środki osłaniające:
Norit (węgiel medyczny) - proszek adsorpcyjny
Smecta - saszetki stosowane u dzieci
środki ściągające:
Tanina
Bismutannal - sole bizmutu
leki miolityczne:
Loperamid (Imodium)
doustne leki nawadniające:
Gastrolit
Saltoral
PWE
4. Leki p/wymiotne:
Metoklopramid:
działa silnie p/wymiotnie poprzez hamowanie chemoreceptywnej okolicy ośrodka wymiotnego oraz poprzez wzmożenie napięcia zwieracza wpustu
preparat - Metoclopramidum
antagoniści receptorów serotoninowych:
Zotran - Ondansetron
Navoban - Tropisetron
5. Leki regulujące motorykę przewodu pokarmowego:
stosuje się je przede wszystkim w zaburzeniach funkcji przewodu pokarmowego - kolki, wzdęcia, biegunka, zaparcia, nudności, wymioty, refluksy (tzw. zarzucanie)
preparaty:
Cyzapryd - Coordinax (lek pobudzający i regulujący motorykę jelit)
Trymebutyna - Debridat (lek pobudzający, regulujący i wspomagający perystaltykę jelit)
Dimetykon:
Esputicon
Espumisan
6. Leki ochraniające komórkę wątrobową:
Tymonacyk - Heparegen
Sylimaryna - Sylimarol
Ornityna - Hepatil, Hepa-Merz