METODA WERONIKI SHERBORNE W PRACY PRZEDSZKOLA

Dlaczego metoda Ruchu Rozwijającego Weroniki Sherborne?

Odpowiedź na to pytanie tkwi w jej założeniach i celach. Jest metodą niewerbalną; poprawia komunikację dziecka z otoczeniem, uaktywniając „język ciała i ruchu”. Ruch jest podstawowym i naturalnym środkiem porozumiewania się, wychodzącym z centrum naszego ciała, do którego w pierwszym rzędzie sięgają dzieci małe i osoby z utrudnioną komunikacją słowną. Podstawą porozumiewania się za pomocą „języka ruchów” jest świadomość swojego ciała

Kategorie ruchu w metodzie Ruchu Rozwijającego:

-ruch prowadzący do poznania własnego ciała

-ruch kształtujący związek jednostki z otoczeniem fizycznym -ruch wiodący do wytworzenia się związku z drugim człowiekiem

-ruch prowadzący do współdziałania w grupie

-ruch kreatywny

Ćwiczenia tą metodą można stosować z powodzeniem zarówno w grupie 3 latków 5-latków , jak i w grupie 6-latków. Wykorzystanie tej metody zależy od naszej inicjatywy i zapotrzebowania w danej grupie.
Zaletą tych zajęć jest, to, że nie potrzebujemy właściwie żadnych pomocy, a jedynie dużo wolnej przestrzeni, odpowiednie podłoże i świeże powietrze. Dzięki tym ćwiczeniom, dzieci uczą się poznawać przestrzeń i zachowywać w niej, czują się swobodnie i nie obawiają się otoczenia. Stają się mniej zahamowane i bardziej otwarte na sytuacje problemowe. Metoda ta pozwala dzieciom poznać swoje ciało i uczy kontrolować jego ruchy, ułatwia też nawiązywanie kontaktów, uczy empatii.

Bardzo ważnym walorem metody W. Sherborne jest to, iż w atmosferze radosnej zabawy umożliwia dzieciom zaspokojenie takich potrzeb psychicznych jak: bezpieczeństwa, wzrostu i rozwoju, w tym potrzeb społecznych i poznawczych. Ponadto Ruch Rozwijający pozwala na osiąganie zamierzonych efektów poprze eliminowanie czynników stresujących typu: nakaz, przymus, strach, obawa.

Współćwiczący muszą wykazać się opiekuńczością, umiejętnością współdziałania i reagowania na potrzeby i możliwości innych.
Dzieci rozwijają i uczą się koncentracji oraz kontrolowania swojego zachowania (różnicowanie płynności ruchów, ćwiczenie siły oraz delikatności i wrażliwości).

Organizacja zajęć stymulująco - terapeutycznych według metody Weroniki Sherborne :

Podejmując jakiekolwiek działanie musimy być świadomi, jaki cel zamierzamy osiągnąć. Projektując zajęcia warto pamiętać, że mają one pomóc dziecku w poznaniu siebie, w zdobyciu do siebie zaufania, w poznaniu innych i nauczeniu się ufania im, a dalej- poprzez nabranie pewności siebie i wiary we własne możliwości - w nauczeniu się aktywnego i twórczego życia.
Podczas organizowania zajęć musimy kierować się następującymi zasadami:

-pamiętaj, że uczestniczenie w zajęciach jest dobrowolne (możesz dziecko zachęcać, dodawać mu odwagi, ale nie zmuszać)
-nawiąż kontakt z każdym dzieckiem: pamiętaj o utrzymywaniu kontaktu wzrokowego w dalszym okresie zajęć, gdy dziecko już zaadaptuje się do udziału w ćwiczeniach (w początkowym okresie kontakt wzrokowy może być zbyt trudny dla dziecka)

-zajęcia powinny być dla dziecka przyjemne i dawać możliwość przeżywania radości z aktywności ruchowej, kontaktu z innymi ludźmi, satysfakcji z pokonywania własnych trudności i lęków, z poczucia większej sprawności fizycznej

-bierz udział we wszystkich ćwiczeniach

-w czasie zajęć ściśle przestrzegaj praw dziecka do swobodnej własnej decyzji, aby miało poczucie kontroli nad sytuacją i autonomii

-zauważaj oraz stymuluj aktywność dziecka, daj mu szansę na twórcze działanie

-miej poczucie humoru

-nie krytykuj dziecka

-chwal dziecko nie tyle za efekt, co za jego starania i wysiłek, a także za każde nowe osiągnięcie ,pokonanie lęku, wykonanie nowego ćwiczenia

-unikaj stwarzania rywalizacji

-rozszerzaj stopniowo krąg doświadczeń społecznych dziecka
- stopniowo wprowadzamy najpierw ćwiczenia w parach, później w trójkach, a na końcu z większą liczbą osób,

-większość ćwiczeń szczególnie początkowych prowadź na poziomie podłogi

-zaczynaj od ćwiczeń prostych stopniowo je utrudniając

-zmniejszaj udział swojej inicjatywy na rzecz coraz aktywniejszego udziału dziecka w kształtowaniu programu

-proponuj naprzemienne ćwiczenia dynamiczne i relaksacyjne

-miej zawsze na uwadze samopoczucie dziecka, pytaj je o przyzwolenie na intensyfikowanie jego doznań

-ucz dzieci zarówno używania siły, jak i zachowania delikatności i opiekuńczości w stosunku do drugiej osoby

-we wszystkich ćwiczeniach, w których jest to możliwe zadbaj o to, aby dziecko znalazło się także w pozycji dominującej (poprzez zamianę ról)

-zaplanuj początek zajęć tak , aby zawierał propozycje ćwiczeń - spotkań, dających poczucie bezpieczeństwa, oparcia i bliskiego kontaktu

-na zakończenie zajęć zaproponuj ćwiczenia wyciszające, uspokajające

Zajęcia prowadzone tą metodą dają dobre efekty w stymulacji rozwoju psychicznego i fizycznego wychowanków. Jak już wspomniałam w metodzie tej nie stosuje się rywalizacji, dzieci zahamowane lub nieśmiałe mają taką samą satysfakcję, jak pozostałe., ogromną radość sprawia im bliskość z osobą dorosłą, możliwość wypróbowania swojej siły i narzucanie dominującej roli dorosłemu.

Ruch Rozwijający Weroniki Sherborne w Polsce jest metodą dobrze znaną i stosowaną w pracy z dziećmi z różnymi problemami rozwojowymi i potrzebami edukacyjnymi.
Należy zaznaczyć, że terapia z najmłodszymi dziećmi, zdecydowanie różni się od zajęć z grupą dzieci starszych. Różnice te wyrażają się w rodzaju zabaw i wymaganych trudnościach, a przede wszystkim widoczne są w tempie i dynamice prowadzenia zajęć.

Metoda W. Sherborne może być stosowana wobec dzieci upośledzonych w różnym stopniu. Najlepiej jeśli partnerami tych dzieci są ich rodzice. Partnerami mogą być także starsze dzieci. Stymulacja ruchowa takich dzieci może być wzmacniana muzyką. W pracy z dziećmi upośledzonymi umysłowo trzeba pamiętać o tym, żeby zaspokajać ich specyficzne potrzeby psychiczne i edukacyjne odpowiednio do możliwości i ograniczeń psychofizycznych występujących w ich rozwoju. W odniesieniu do nich kładziemy nacisk na stopniowe zwiększanie się możliwości dzieci w miarę uczestniczenia w zajęciach. Stosując tę metodę wystrzegamy się oceny osiągnięć dzieci , natomiast obserwujemy postępy w zakresie:

• koncentracji ,

• umiejętności nawiązywania kontaktów z innymi i współdziałania,

• okazywania swej pomysłowości ,

• umiejętności zmiany zachowań w zależności od rodzaju zajęć

Zabawy interakcyjne i integracyjne K.W. Vopel kształcą miedzy innymi :

• delikatność ,

• umiejętność wyrażania sympatii dla innych osób ,

• uwagę ,

• łagodność ,

• ufność .

Wyczuwanie brzucha, pleców, pośladków

*leżenie na plecach,

*leżenie na brzuchu,

*siedząc - kręcenie się w kółko na pośladkach,

*siedząc - przyciąganie kolan, chowanie głowy, rozprostowywanie się do pozycji leżącej,

*czołganie się na plecach do przodu z wyciąganiem i zginaniem na przemian rąk i nóg.

Wyczuwanie nóg i rąk

*powitanie samego siebie - witają się (dotykają) ze sobą różne części naszego ciała,

1. wyczuwanie kolan - siedząc:

*pchanie kolan do siadu prostego (pokonując opór

*maszerowanie i bieganie z podnoszeniem wysoko kolan,

*w siadzie prostym - rozcieranie i poklepywanie kolan

*siedząc dotykanie łokciami kolan (prawym łokciem lewego kolana i odwrotnie)

2. wyczuwanie nóg (w ruchu):

*chodzenie, bieganie na sztywnych nogach,

*chodzenie, bieganie na miękkich (gumowych) nogach.

3. wyczuwanie nóg - siedząc

*dotykanie palcami stóp podłogi

*uderzanie o podłogę piętami.

Wyczuwanie twarzy - siedzenie w kole

*wytrzeszczanie oczu (duże oczy) i mrużenie oczu,

*zabawne miny

*wędrujące miny - uczestnicy siedzą w kole, jedna osoba robi śmieszną minę i przekazuje ją siedzącej obok itd.

Jakie potrzeby zaspokaja metoda Weroniki Sherborne :

• poczucie bezpieczeństwa,

• rozluźnienia, relaksu, rozładowania napięcia,

• dawanie i branie ,

• akceptacja samego siebie ,

• poczucie siły i własnej wartości ,

• bliskiego kontaktu z innymi ludźmi ,

• poczucia własnej energii ,

• satysfakcji związanej z wysiłkiem fizycznym ,

• mobilizacji do pokonywania trudności , sprawdzenie się w trudnej sytuacji ,

• poznanie swojego ciała ,

• odkrywanie własnych możliwości ,

• odczucie własnej energii i drugiego człowieka ,

• więzi z grupą ,

• poczucie partnerstwa ,

• pewności siebie ,

• spontaniczności .

Wspólne zabawy i ćwiczenia dzieci z rodzicami przeprowadzone metodą ruchu rozwijającego W. Sherborne z elementami muzykoterapii i relaksacji

1. Oddychamy - dziecko leży na podłodze na plecach , rodzic kładzie jedną dłoń na klatce piersiowej dziecka , druga na brzuchu . Dziecko ma zamknięte oczy i wykonuje oddechy ( wciąga powietrze nosem - najpierw unosi się brzuch , potem klatka piersiowa , wypuszcza powietrze ustami ) rodzic kontroluje prawidłowe wykonanie . Zmiana ról .

2. Patrz i słuchaj - rodzic z dzieckiem trzymają się za ręce i biegają po sali w rytm muzyki . W przerwie w muzyce prowadzący podaje hasło np. przysiad , stop , klęk . Pary wykonują polecenia , kiedy usłyszą muzykę mogą biegać dalej .

3. Jak bije twoje serce - dziecko w parze z rodzicem . Dziecko kładzie się na plecach , rodzic przykłada ucho do jego serca i słucha bicia . Rytm serca można wyklaskać . Potem zmiana ról .

4. Patrz i słuchaj - rodzic z dzieckiem trzymają się za ręce i biegają po sali w rytm muzyki . W przerwie w muzyce prowadzący podaje hasło np. drewno , metal , plastik . Pary szybko odnajdują przedmiot wykonany z takiego materiału i dotykają go . Kiedy usłyszą znowu dźwięki muzyki mogą biegać .

Ćwiczenia z w parach (partner aktywny i partner bierny)

*Przygniatanie - jeden z partnerów leży na brzuchu, drugi przygniata go swoim ciężarem (rodzic robi to z wyczuciem swojego ciężaru). Osoba leżąca stara się uwolnić. Zmiana ról.

*Przepychanie - dziecko z rodzicem siadają naprzeciwko siebie i przepychają się stopami. Następnie wstają i starają się przepychać dłońmi. Kilkakrotne zmiany.

*pozycja siedząca: ćwiczący siedzi, opierając się plecami o partnera (nogi ugięte w kolanach) - pcha plecami partnera, starając się pokonać jego opór (zmiana ról),

*ciągnięcie za kostki ćwiczącego, leżącego na brzuchu lub na plecach,

*ciągnięcie za przeguby rąk lub łokci ćwiczącego leżącego na plecach,

*kołysanie: pozycja siedząca, tworzenie fotelika dla ćwiczącego pasywnego i obejmowanie go, łagodnie kołysząc do przodu,

*przyjęcie całego ciężaru ciała partnera: ćwiczący aktywny w klęku podpartym, pasywny kładzie się dowolnie (na plecach, brzuchu, wzdłuż i w poprzek), aktywny porusza się po sali w różnych kierunkach,

*prowadzenie ślepca: ćwiczący zamyka oczy i jest oprowadzany (jest to ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje - wymaga zaufania do przewodnika oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej) ,

*rodzic robi mostek, dziecko obchodzi go na czworakach, przechodzi pod nim i przez niego.

*próba utrzymania równowagi i ciężaru ciała:

a ) ćwiczący, leżąc na plecach (nogi zgięte), podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na brzuchu (plecach) na jego goleniach,

b) ćwiczący, leżąc na plecach (nogi podniesione i wyprostowane), podtrzymuje za ręce współćwiczącego leżącego na jego stopach,

*góry - rodzic klęka na jednym kolanie, dziecko wspina się i staje na ugiętej nodze rodzica,

*malowanie ruchem - jedna osoba maluje swoim ciałem i ruchem różne kształty, figury, druga odtwarza je i mówi co to jest, potem zmiana,

*fale - rodzic wykonuje siad prosty, dziecko siedzi na jego nogach, razem kołyszą się w prawo i w lewo,

*góry i doliny: ćwiczący zamyka oczy i jest prowadzony przez drugą osobę przez różne przeszkody (jest to ćwiczenie trudniejsze, niż się wydaje - wymaga zaufania do przewodnika oraz zdecydowania i pewności siebie osoby aktywnej),

*pszczoły i kwiatki - rodzic - kwiatek, dziecko - pszczoła. Na umówiony sygnał pszczoła musi odnaleźć swój kwiatek. Kwiatki za każdym razem zmieniają swoje miejsce.

*Turlanie - dziecko leży na podłodze na plecach lub brzuchu, rodzic toczy je w różnych kierunkach.

*Rodzice mają do wyboru następujące zabawy: jazda dziecka na koniku lub podrzucanie dziecka.

*Przeskakiwanka - rodzic siedzi w siadzie płaskim rozkrocznym. Dziecko przeskakuje przez jego nogi obunóż, na jednej nodze, przodem lub bokiem. Zmiana ról.

*Huśtawka - rodzic chwyta dziecko pod kolanami i podnosi (dziecko siedzi jak na krzesełku). W takiej pozycji huśta je w prawo i w lewo oraz do przodu i do tyłu.

*Supełki - dziecko siedzi w siadzie skrzyżnym, rodzic za jego plecami zasłania mu dłońmi oczy. Każde dziecko otrzymuje sznurek z zawiązanymi na nim supełkami. Podczas słuchania cichej, spokojnej muzyki dzieci przesuwają sznurek i palcami próbują wykryć i policzyć supełki. Rodzic sprawdza czy policzyły prawidłowo. Zabawę można powtórzyć kilkakrotnie, wtedy dzieci wymieniają się między sobą sznurkami.

Ćwiczenia przeciwko w parach

1. skała: ćwiczący staje stabilnie w rozkroku podpartym lub siedzi mocno podparty o podłoże; współćwiczący próbuje przesunąć skałę, pchając lub ciągnąc w różnych kierunkach,

2. paczka: dziecko zwija się w kłębek, a współćwiczący usiłuje rozwiązać paczkę, ciągnąc za nogi i ręce; paczka może zostać uniesiona w górę (nie rozwiązana), co dowodzi dużej koncentracji energii i skupienia na zadaniu.

3. Huśtawka - rodzic chwyta dziecko pod kolanami i podnosi (dziecko siedzi jak na krzesełku) . W takiej pozycji huśta je w prawo i w lewo oraz do przodu i do tyłu.

4. Supełki - dziecko siedzi w siadzie skrzyżnym, rodzic za jego plecami zasłania mu dłońmi oczy. Każde dziecko otrzymuje sznurek z zawiązanymi na nim supełkami. Podczas słuchania cichej, spokojnej muzyki dzieci przesuwają sznurek i palcami próbują wykryć i policzyć supełki. Rodzic sprawdza czy policzyły prawidłowo. Zabawę można powtórzyć kilkakrotnie, wtedy dzieci wymieniają się między sobą sznurkami.

5. worek: to samo ćwiczenie ze współćwiczącym leżącym na plecach lub brzuchu, a także próbowanie przewrócenia współćwiczącego na drugą stronę,

6. łaskotki - delikatne łaskotanie się nawzajem.

7. Więzienie - dziecko siedzi na podłodze, rodzic obejmuje je rękami. Dziecko stara się wyswobodzić z tego uchwytu.

8. Mocowanie - oboje partnerzy leżą naprzeciw siebie na brzuchu i siłują się na ręce (na przemian prawą i lewą).

9. Przygniatanie - jeden z partnerów leży na brzuchu, drugi przygniata go swoim ciężarem (rodzic robi to z wyczuciem swojego ciężaru). Osoba leżąca stara się uwolnić. Zmiana ról.

10. Przepychanie - dziecko z rodzicem siadają naprzeciwko siebie i przepychają się stopami. Następnie wstają i starają się przepychać dłońmi. Kilkakrotne zmiany.

Ćwiczenia razem w parach ( obydwoje partnerzy aktywni )

Waga - rodzic i dziecko stoją naprzeciw siebie i chwytają się za ręce. Wykonują na przemian przysiady.

Dmuchamy - każda para otrzymuje małe piórko lub niewielki kawałek waty. Wspólnie dmuchają, aby utrzymały się one w powietrzu. Następnie odkładają je i dmuchają na wyobrażony sobie puszek.

Dmuchamy - każda para otrzymuje piłeczkę pingpongową . Kładą się na brzuchu twarzą zwróceni do siebie , w odległości ok. 1 m. Toczą do siebie piłeczkę dmuchając ją.

Rysowanie - partnerzy łączą swoje dłonie i w taki sposób rysują różne, wymyślone przez siebie wzory. Potem w siadzie łączą swoje stopy i także rysują. Pomysłodawcą powinno być dziecko.

rekin - pary rodzic - dziecko biegają po sali między tratwami - poduszkami. Na hasło Rekin wskakują na najbliższą tratwę. Tratw jest o jedną mniej niż par. Wygrywa ta, której nie zje rekin.

balet - taniec w parach przy muzyce, tak jak w balecie,

powitanie - witają się różne części naszego ciała z częściami ciała partnera,

równowaga: stojąc do siebie twarzą i trzymając się za ręce ćwiczący odchylają się i przechodzą do siadu, a następnie razem wstają.

leżenie i przytulanie się do siebie.

kołysanie się: stojąc przodem do siebie z lekko zgiętymi nogami, ćwiczący trzymają się za ręce lub przeguby; na zmianę kładą się na plecach i są przeciągani przez partnera (ze zmianą ról),

taniec radości przy muzyce.

Ćwiczenia w grupie

• stop - wszyscy tańczą przy muzyce , na hasło Stop! Zamknąć oczy! wszyscy zamykają oczy i zwijają się w kuleczkę. Prowadzący prosi jedną osobę aby wyszła. Na hasło Kogo brakuje uczestnicy muszą odpowiedzieć kto wyszedł,

• gąsienica - ustawienie w pociąg, jedna osoba prowadzi gąsienicę przez ułożony tor przeszkód,

• zabawa z piosenką Ugi - bugi,

• bądź wśród nas - wszyscy uczestnicy siedzą w kole, dzieci przytulone do rodziców i śpiewają piosenkę na melodię Panie Janie. Wymienione w piosence dziecko macha do wszystkich rękoma

Powiedz Elu , powiedz Elu

Jak się masz, jak się masz.

Wszyscy cię kochamy, wszyscy cię kochamy.

Bądź wśród nas, bądź wśród nas.

• słoneczko - na zakończenie wspólnej zabawy każdy uczestnik maluje palcem na dużym arkuszu papieru jeden promień wspólnego słoneczka.

• Rekin i rybki - dzieci - rybki siedzą w kole w siadzie płaskim , trzymają w rękach duże prześcieradło ( może być kawałek materiału lub spadochron ). Za każdym dzieckiem stoi jego rodzic . Pod prześcieradłem czworakuje wybrane dziecko - rekin. Rekin niespodziewanie może wciągnąć pod prześcieradło wybraną rybkę. Zadaniem rodzica jest ratowanie swojego dziecka , aby rekin go nie zjadł.

• Pajacyk - relaks przy muzyce (Cztery pory roku. Zima A. Vivaldiego ). Podczas słuchania muzyki prowadzący spokojnym głosem opowiada jak zasypia pajacyk, jak zasypiają po kolei części jego ciała (oczy, głowa, ręce, nogi), rozluźniają się mięśnie.

• rodzice tworzą tunel - dzieci czołgają się pod tunelem na brzuchu i na plecach,

• koło masażu - wszyscy uczestnicy siedzą w siadzie skrzyżnym tworząc koło (bokiem do środka koła), każdy delikatnymi ruchami masuje plecy osoby siedzącej przed nią,

• zaplątana lina - uczestnicy tworzą szereg trzymając się za ręce. Osoba prowadząca prowadzi grupę i zaplątuje linę. Prowadzący i ostatnia osoba z szeregu podają sobie ręce. Uczestnicy muszą utworzyć koło wiązane czyli rozplątać linę, ale przez cały czas muszą się trzymać za ręce,

• ogromny ślimak - uczestnicy dzielą się na mniejsze grupy. W grupach wszyscy przyjmują pozycję klęku podpartego trzymając partnera przed sobą za kostki. Pierwsza osoba jest głową ślimaka i prowadzi go przez różne przeszkody.

• Kilku rodziców kładzie się obok siebie na brzuchu. Reszta czuwa nad bezpieczeństwem podczas zabawy. Dzieci kolejno pełzają na brzuchu po leżących partnerach.

• Usypiamy misia - relaks przy muzyce (Aria na strunie G J. S. Bacha ). Podczas słuchania muzyki prowadzący spokojnym głosem opowiada jak zasypia miś, jak zasypiają wszystkie jego części ciała (oczy, głowa, ręce, nogi), jak mięśnie rozluźniają się.

Wzajemne podziękowania za wspólną zabawę , przytulanie się , zabawa zainicjowana przez rodziców lub dzieci

Komentarz dla rodziców

Metoda W. Sherborne oddziaływa pozytywnie na rozwój ruchowy. Dzieci upośledzone umysłowo często noszą różnorakie cechy kalectwa : niedowłady, przykurcze, mają zaburzenia równowagi, są ociężałe i mają dużą nadwagę, co stanowi przesłanki do opóźnienia rozwoju tzw. motoryki dużej. Także motoryka rąk tych dzieci rozwija się nieprawidłowo - ze względu na małą precyzję, wolne lub nadmiernie szybkie tempo ruchu rąk, słabą ich koordynację, niski poziom kontroli i celowości ruchu. Metoda ta pozwala pokonać wiele z tych barier, ułatwiając dzieciom funkcjonowanie motoryczne i dając im poczucie sprawności ruchowej. Pomaga też ona, w drodze nie werbalnej , trenować niektóre zaburzone funkcje poznawcze. Dzieci upośledzone mają trudności z koncentracją i utrzymaniem uwagi, ukierunkowaniem działania na określony cel. Te umiejętności mogą trenować wykonując ćwiczenia przeciwko, w których muszą skoncentrować siły, aby pokonać inną osobę lub też przeciwstawić się innym. Jest to więc okazja do mobilizacji i ukierunkowania energii. Trudności w zapamiętywaniu i odtwarzaniu z pamięci można wyeliminować przez wielokrotne powtarzanie ćwiczeń, aż do ich zapamiętania. Pozytywne przeżycia emocjonalne ułatwiają zapamiętywanie czynności zakończonych sukcesem, wywołujących radość. Nieadekwatne postrzeganie rzeczywistości ma szansę ulec stopniowej korekcie na skutek konkretnych ćwiczeń poznawania otoczenia wielozmysłowo: ruchem, dotykiem, a nie wyłącznie wzrokiem , który to zmysł nie funkcjonuje najlepiej u tych dzieci. Ruch rozwijający jest metodą niewerbalną : poprawia komunikację dziecka z otoczeniem, uaktywniając język ciała i ruchu. Ponadto metoda W. Sherborne umożliwia dzieciom upośledzonym umysłowo zaspokoić potrzeby psychiczne, jak potrzebę bezpieczeństwa, potrzebę wzrostu i rozwoju; potrzeby społeczne i poznawcze oraz bardzo dla nich ważną potrzebę ruchu. Ruch jest zabawą, która daje przeżycie radości i dzielenia jej z innymi, co jest dla dzieci upośledzonych jedną z najważniejszych rzeczy.

Metoda ruchu rozwijającego ułatwia także dzieciom z nadpobudliwością psychoruchową zaspokojenie własnej potrzeby ruchu, uczy dostrzegać potrzeby innych i je respektować, czego wymaga udział w zajęciach grupowych. Dzieci takie są nadmiernie ruchliwe, często zmieniają formę swojej aktywności: podejmują czynności, których nie kończą, przerzucają się na inne. Są gadatliwe, krzykliwe, często w sposób niezamierzony agresywne. Dla otoczenia są więc bardzo męczące, stają się powodem wielu konfliktów. W sferze emocjonalnej nadpobudliwość wyraża się jako skłonność do zbyt silnego i zmiennego sposobu reagowania uczuciowego. Są to dzieci płaczliwe, obrażalskie, kłótliwe, łatwo zmieniająca nastrój, przewrażliwione. W sferze poznawczej nadpobudliwość jest przyczyną trudności koncentrowania uwagi przez dłuższy czas, wszystkie bodźce docierająca do nich pobudzają je do aktywności. Dzieciom nadpobudliwym psychoruchowo trzeba pomóc w uświadomieniu sobie swojej nadmiernej energii i siły, tego, co robią spontanicznie. Do ćwiczeń takich zalicza się bieganie, łapanie, przewracanie, szamotanie na materacach. Dorosły, który bawi się z takim dzieckiem, musi być silny i stanowczy, a jednocześnie mieć duże poczucie humoru i wyczucie gry. Metoda ta pomaga dzieciom nadpobudliwym psychoruchowo w rozwijaniu właściwych zachowań, empatii i uczeniu się współdziałania z innymi.

---