„Prawdziwą wartość drugiego człowieka odkrywamy dopiero w tedy, kiedy już go nie ma. Jak skarb, który trzymało się w dłoni, ale bezwiednie pozwoliło mu się wyślizgnąć przez palce”
J. Carrol
Do wyboru tego tematu skłoniła mnie śmierć dziecka w najbliższej rodzinie. Zmarło w wyniku choroby nowotworowej trwającej prawie dwa lata. Choroba dziecka bardzo zbliżyła do siebie całą rodzinę ,ponieważ nagle zdaliśmy sobie sprawę, że taka sytuacja może dotknąć każdego z nas. Rokowanie od momentu rozpoznania było niepomyślne, pełna nadziei i wiary w cud była tylko matka dziecka.
Dziecko w każdej chorobie doświadcza lęku bólu i ograniczenia aktywności, jest narażone na podwójny stres: cierpi fizycznie i psychicznie.
Postępowanie pielęgniarki wobec dziecka umierającego:
1.Pielęgnowanie zgodnie z zasadami opieki terminalnej
-ochrona przed cierpieniem psychicznym i fizycznych i leczenie dolegliwości
somatycznych(duszności, wymiotów, obrzęków)
-respektowanie praw i potrzeb rozwojowych
-przeciwdziałanie bierności i apatii, zapewnienie opieki psychologa
-pobudzanie aktywności przez dostarczanie różnorodnych bodźców wielozmysłowych:
zabaw i zajęć
-przygotowanie dziecka do współpracy i współdziałania w procesie pielęgnowania i
samoopieki w zakresie zgodnym z możliwościami dziecka
-wykorzystanie aktywności rodziców w procesie pielęgnowania dziecka
-niwelowanie lęku i obawy przed śmiercią przez szczerą rozmowę dostosowaną do
wieku i stanu dziecka, towarzyszenie mu
- nie przyspiesza ani odracza śmierci dziecka
2.Zapewnienie dziecku warunków komfortu i godnej śmierci
-zapewnienie intymności i prywatności
-zapewnienie obecności rodziców lub opiekunów(lub pielęgniarki)
-skupienie uwagi na zaspokojeniu wszystkich potrzeb dziecka
-maksymalne ograniczenie bólu (nawet u nieprzytomnych) i lęku
-stworzenie atmosfery ciszy i spokoju
-przekazanie empatii przez delikatny dotyk, lub łagodny cichy głos
-uszanowanie potrzeb duchowych dziecka przez zapewnienie kontaktu z duchownym i
odprawienie pożądanego rytuału
-słuchania dziecka i prowadzenia rozmowy na temat życia i śmierci (nie podejmowania polemiki),
-rozumienia i obserwowania pozawerbalnych zachowań dziecka
1
3.Wspieranie i opieka nad rodziną dziecka uczestniczącą w opiece terminalnej
-stałe aktualizowanie zapotrzebowania rodziny na wsparcie co do rodzaju i zakresu.
- przygotowanie rodziców do pielęgnowania dziecka w warunkach opieki domowej, do
kontynuowania terapii i rehabilitacji
-informowanie rodziny z dużą wrażliwością o stanie dziecka, (by nie zablokować procesu
przygotowania się rodziny do śmierci dziecka).
-przekazywanie wszelkich informacji o zbliżaniu się kolejnego etapu pogorszenia stanu
zdrowia czy śmierci w sposób ogólny (bez określania terminu).
-przygotowanie rodziny do umiejętnego adekwatnego zachowania się wynikającego z
prawidłowego rozumienia istoty śmierci i procesu umierania:
*udziału w procesie zmagania się dziecka z różnymi problemami natury biologicznej i
psychicznej
*realnej aktywnej i akceptującej obecności przy dziecku
*sprzyjania oczekiwaniom dziecka co do odwiedzin osób, które chce zobaczyć.
*okazywania zrozumienia dla negatywnych emocji dziecka (np.: złości, wybuchów, płaczu).
-udzielania wsparcia emocjonalnego (dodawania otuchy, zachęcania do wytrwałości itp.).
-udzielania pomocy w zorganizowaniu środowiska domowego (urządzenia pomocnicze,
wyposażenia w sprzęt itp.).
-uskazanie rodzinie różnych możliwości uzyskania pomocy w zakresie wsparcia duchowego,
moralnego, socjalnego i profesjonalnego od lekarzy, psychologów, księży, wolontariuszy i
np.: wyjazdowego zespołu opieki paliatywnej, hospicjów bądź innych instytucji, organizacji
działających w społeczności lokalnej
-wskazanie lub dostarczenie książek, broszur dotyczących opieki nad chorym w terminalnej
fazie.
Praca pielęgniarki często wymaga od niej obcowania ze śmiercią. Postępowanie z osobami umierającymi wymusza na niej dużą zdolność empatii. Przejawiać się ona może w gestach, słowach, postępowaniu. Bez empatii opieka pielęgniarska nad umierającym dzieckiem staje się jedynie bezduszną rutyną, co utrudnia mu spokojne i godne umieranie.
2
KARKONOSKA PAŃSTWOWA SZKOŁA WYŻSZA
W JELENIEJ GÓRZE
WYDZIAŁ PRZYRODNICZY
PRACA ZALICZENIOWA Z PIELĘGNIARSTWA
PEDIATRYCZNEGO
TEMAT: Postępowanie pielęgniarki wobec dziecka
umierającego
ALEKSANDRA KOWALSKA
Rok I , semestr II
Grupa D