KARTA CHARAKTERYSTYKI NIEBEZPIECZNEJ SUBSTANCJI CHEMICZNEJ
(wg rozporządzenia MZiOS, Dz.U. nr 105, poz.671)
Producent: Polski Koncern Naftowy ORLEN SA Adres: 09-411 Płock, ul. Chemików 7 Zakładowa Straż Pożarna. Zakładowy Punkt Alarmowy- - Telefon (024) 365 7032 i ( 024) 365 7033 Biuro Produktów Petrochemicznych - Telefon (024) 365 4197, (024) 365 5994 - Fax (024) 365 5253 W sprawach jakości - Telefon (024) 365 49 37 - Fax Telefon (024) 365 4555 Nr statystyczny REGON 610188201 |
1. Identyfikacja substancji chemicznej
1.1. Nazwa substancji chemicznej: Benzen |
1.2. Składniki mieszaniny: nie dotyczy |
1.3. Numer CAS: 71-43-2 |
1.4. Numer ONZ (UN): 1114 |
1.5. Numer EINECS (EWG): 200-753-7 Numer indeksowy: 601-020-00-8 |
2. Klasyfikacja i oznakowanie
2.1. Symbole niebezpieczeństwa: substancja wysoce łatwo palna F substancja toksyczna T |
2.2. Napisy ostrzegawcze: R:45-11-48/23/24/25 S:53-45 R45 - może być przyczyną raka; R11 - substancja wysoce łatwo palna; R48/23/24/25 - działa toksycznie w przypadku narażenia drogą oddechową, kontaktu ze skórą i po spożyciu; stwarza poważne zagrożenie zdrowia w następstwie narażenia długotrwałego S53- unikać narażenia - przed stosowaniem zapoznać się z instrukcją; S45 - w przypadku awarii lub jeśli poczujesz się niezdrowo skonsultuj się z lekarzem (jeżeli możliwe pokaż etykietę) |
2.3. Klasyfikacja i oznakowanie w transporcie - klasyfikacja transport drogowy ADR: kl.3, lm. 2301, p.3b transport kolejowy RID: kl.3, lm. 301, p.3b transport morski kl.3.2, IMDG-kod 3185 - oznakowanie opakowanie transportowe: napis „UN 1114”, nalepka ostrzegawcza nr 3 pojazdy samochodowe: pomarańczowe, odblaskowe tablice ostrzegawcze wagony: nalepka ostrzegawcza nr 3 cysterny i wagony-cysterny: pomarańczowe tablice ostrzegawcze z numerami ostrzegawczymi: zagrożenia 33, materiału 1114 oraz nalepka ostrzegawcza nr 3. |
2.4. Opakowania - jednostkowe wg PN - transportowe - wszystkie typy konstrukcyjne przewidziane w przepisach RID, ADR i IMDG ze znakiem certyfikacyjnym UN, spełniające wymagania dla materiałów II grupy pakowania. |
3. Środki bezpieczeństwa
3.1. Środki ochrony indywidualnej: impregnowane ubranie ochronne, rękawice neoprenowe, okulary ochronne w szczelnej obudowie, maska p.gazowa z pochłaniaczem typu A. W sytuacjach awaryjnych: odzież ochronna gazoszczelna z aparatem izolującym drogi oddechowe. |
3.2. Zasady pierwszej pomocy W przypadku zatrucia inhalacyjnego poszkodowanego wyprowadzić/wynieść z miejsca narażenia; przytomnego ułożyć w pozycji półsiedzącej, zapewnić spokój; nieprzytomnego ułożyć w pozycji bocznej ustalonej, oczyścić jamę ustną i nos z wydzieliny, usunąć protezy i inne ciała obce z jamy ustnej, oddychającemu podać tlen, w przypadku braku oddechu stosować sztuczne oddychanie za pomocą aparatu AMBU. W przypadku zatrucia doustnego natychmiast po połknięciu (w ciągu 5 minut) sprowokować wymioty; po upływie tego czasu nie prowokować wymiotów, podać do wypicia 150 ml płynnej parafiny. Nie podawać mleka, tłuszczów, alkoholu. W przypadku oblania zdjąć zanieczyszczoną odzież, skażoną skórę zmyć dużą ilością wody. Skażone oczy płukać, przy odwiniętych powiekach, ciągłym strumieniem wody przez około 15 minut. W każdym przypadku zapewnić poszkodowanemu pomoc lekarską. |
3.3. Sposoby postępowania na wypadek pożaru lub awarii Zawiadomić otoczenie o awarii; usunąć z obszaru zagrożenia wszystkie osoby nie biorące udziału w akcji ratowniczej; wezwać Straż Pożarną i Policję Państwową; do udziału w akcji ratowniczej mogą przystąpić wyłącznie osoby przeszkolone, wyposażone w odzież i sprzęt ochronny. Pożar: małe pożary gasić gaśnicą proszkową lub śniegową; duże pożary gasić pianą lub rozproszonymi prądami wody; zbiorniki narażone na działanie ognia lub wysokiej temperatury chłodzić wodą, z bezpiecznej odległości (groźba wybuchu), o ile to możliwe usunąć z obszaru zagrożenia. Wyciek: uwaga: obszar zagrożony wybuchem usunąć źródła zapłonu (ugasić otwarty ogień, ogłosić zakaz palenie i używania narzędzi iskrzących); pary rozcieńczać rozproszonymi prądami wody; zabezpieczyć studzienki ściekowe; unikać bezpośredniego kontaktu z uwalniającą się substancją; o ile to możliwe zlikwidować wyciek (zamknąć dopływ cieczy, uszczelnić), uszkodzone opakowanie umieścić w opakowaniu awaryjnym; przy dużych wyciekach teren obwałować, zebraną ciecz odpompować; małe ilości rozlanej cieczy przysypać niepalnym materiałem chłonnym, zebrać do zamykanego pojemnika, zanieczyszczoną powierzchnię spłukać wodą. Metody unieszkodliwiania: kontrolowane spalanie. |
4. Fizyczne i chemiczne właściwości substancji
4.1. Postać fizyczna, barwa, zapach: ciecz bezbarwna, o aromatycznym zapachu |
4.2. Temperatura wrzenia: 80,1°C |
4.3. Temperatura topnienia: 5,35°C |
4.4. Prężność par: 10,1 kPa w temp. 20°C 15,7 kPa w temp. 30°C |
4.5. Rozpuszczalność w wodzie i innych rozpuszczalnikach 0,18 % wag. - w wodzie w temp.25°C bardzo dobrze - w alkoholu absolutnym, eterze, acetonie, toluenie, kwasie octowym dobrze - w chloroformie, dwusiarczku węgla, czterochlorku węgla, olejach |
4.6. Gęstość: 0,879 g/cm3 w temp. 20°C Gęstość par względem powietrza: 2,7 |
4.7. Temperatura zapłonu: -11°C |
4.8. Granice wybuchowości: 1,2 - 8,0 % obj. |
4.9. Temperatura samozapłonu: 555°C |
4.10. Reaktywność: w normalnych warunkach temperatury i ciśnienia produkt jest stabilny i nie reaguje niebezpiecznie z innymi substancjami. |
4.11. Właściwości korozyjne: nie atakuje metali, zmiękcza lub rozpuszcza niektóre tworzywa sztuczne. |
5. Zagrożenie dla zdrowia
5.1. Drogi narażenia: drogi oddechowe, przewód pokarmowy, skóra Uwaga: ilości benzenu przedostające się do organizmu przez skórę są niewystarczające do wywołania zatrucia. Benzen działa drażniąco, depresyjnie na ośrodkowy układ nerwowy oraz rakotwórczo. |
5.2. Działanie miejscowe: powoduje podrażnienie błon śluzowych dróg oddechowych i błon śluzowych oczu oraz podrażnienie i stany zapalne skóry. |
5.3. Skutki zdrowotne narażenia ostrego W zatruciu śmiertelnym - krótkotrwały okres oszołomienia i euforii, następnie głębokie znieczulenie ogólne, ciężkie, schyłkowe drgawki, śmierć na skutek porażenia ośrodka oddechowego, w zależności od stężenia, w ciągu kilku do kilkunastu minut. W zatruciu o lżejszym przebiegu - bóle i zawroty głowy, lekkie podrażnienie błon śluzowych dróg oddechowych i przewodu pokarmowego, zaburzenia mowy, stany podniecenia, senność, wyczerpanie, mdłości, zaburzenia oddychania, może dojść do zapaści, objawów zapalenia oskrzeli i objawów zapalenia płuc. Następstwem ostrych zatruć benzenem mogą być zaburzenia psychiczne i uszkodzenie ośrodkowego układu nerwowego. |
5.4. Skutki zdrowotne narażenia przewlekłego Przewlekłe zatrucie benzenem rozwija się powoli. Wczesne nie specyficzne objawy zatrucia: osłabienie, utrata łaknienia, bóle i zawroty głowy, zmęczenie, bladość skóry, niedociśnienie. Późniejsze objawy zatrucia: narastające osłabienie, uszkodzenie układu krwiotwórczego szpiku kostnego, zmniejszenie się krzepliwości krwi, krwawienia z nosa i dziąseł, siniaczenie skóry, przedłużone miesiączki niedokrwistość, zmniejszenie ilości krwinek białych (leukopenię), mogą rozwinąć się objawy pseudoneurastenii. Późnym następstwem narażenia może być białaczka. |
6. Zagrożenie dla środowiska
Graniczne stężenie toksyczne dla: - ryb - Leuciscus idus melanotus (LC0/48h) 9 mg/l - skorupiaków - Daphnia magna (EC0/24h) 718 mg/l - bakterii - Pseudomonas putida 92 mg/l - glonów - Scenedesmus quadricauda 1400 mg/l - pierwotniaków - Entosiphon sulcatum 700 mg/l Toksyczność ostra dla: - ryb - Leuciscus idus melanotus (LC50/48h) 33 mg/l, (LC100/48h) 35 mg/l Brachydanio rerio (LC50/48h) 28,6 mg/l Salmo gairdneri (LC50/96h) 9,2 mg/l Lepomis macrochirus (LC50/96h) 100 mg/l Carassius auratus (LC50/96h) 34 mg/l Pimephales promelas (LC50/96h) 32 mg/l Poecillia recticulata 36,6 mg/l Benzen kumuluje się w organizmach ryb. Stężenie zmieniające zapach i smak wody - 0,5 mg/l |
7. Kontrola narażenia
7.1. Wartości najwyższych dopuszczalnych stężeń NDS: 10 mg/m3; NDSCh: 40 mg/m3; NDSP: nie ustalone |
7.2. Metody oceny narażenia PN-73/Z-04033 ark.02. Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości benzenu. Oznaczanie benzenu na stanowiskach pracy metodą nitracyjną z metyloetyloketonem. PN-73/Z-04033 ark.03. Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości benzenu. Oznaczanie benzenu na stanowiskach pracy metodą nitracyjną z acetonem. PN-78/Z-04033 ark.04. Ochrona czystości powietrza. Badanie zawartości benzenu. Oznaczanie benzenu na stanowiskach pracy metodą chromatografii gazowej. |
8. Instrukcja postępowania
8.1. Przechowywanie: w oryginalnych, zamkniętych, prawidłowo oznakowanych opakowaniach w magazynie cieczy palnych, wyposażonym w instalację wentylacyjną i elektryczną w wykonaniu przeciwwybuchowym. Opakowania chronić przed nagrzaniem. W magazynie przestrzegać zakazu palenia, używania ognia i narzędzi iskrzących |
9. Data sporządzenia karty
Data opracowania karty: 10.04.1998r. Autorzy karty: inż. Elżbieta Ring, mgr inż. Bolesław Hancyk Instytut Przemysłu Organicznego |
10. Informacje dodatkowe
Karta została zgłoszona do rejestru Instytutu medycyny Pracy w dniu 5 października 1998 r. Nr rejestru 83/99. Data ostatniej weryfikacji: 20.11.2000r. Dokonano przeglądu wszystkich działów Karty charakterystyki. |
NOTA PRODUCENTA
Informacje zawarte w Karcie dotyczą wyłącznie tytułowego produktu i nie mogą być przenoszone na produkty podobne. Karta została opracowana na podstawie najlepszej naszej wiedzy i zebranych aktualnych informacji. Dane zawarte w Karcie należy traktować wyłącznie jako pomoc dla bezpiecznego postępowania w transporcie, dystrybucji, stosowaniu i przechowywaniu. Autorzy nie ponoszą odpowiedzialności wynikającej z niewłaściwego wykorzystania informacji zawartych w Karcie.
BENZEN Strona 3 z 5