Wyższa Szkoła Finansów i Zarządzania
Wydział Psychologii
Mirella Stolarek album nr 16070
Wioleta Jaworska album nr 15989
Kobieta zmienną jest, czyli PMS.
Praca z Metodologii badań psychologicznych,
Pod kierunkiem dr Sławomira Ślaskiego
„Kobieta jest jedną wielką epicką powieścią: są w niej wszystkie wątki - dramat, miłość, radość i codzienność.”
Irving Stone
„Oświadczam, że niniejszą pracę napisałam samodzielnie. Nie polecałam napisania pracy lub jej części innym osobom, ani nie przypisałam sobie autorstwa całości, istotnego fragmentu lub innych elementów cudzego utworu lub ustalenia naukowego. Przyjmuję do wiadomości, że w sytuacji stwierdzenia nieprawdziwości niniejszego oświadczenia postępowanie w sprawie nadania tytułu zawodowego decyzją właściwego organu zostanie unieważnione.”.
Spis treści:
1. Motto 2 str
1. Wstęp
Syndrom napięcia przedmiesiączkowego jest problemem, z którym codziennie mierzy się wiele kobiet. W naszym badaniu postanowiłyśmy się skupić właśnie nad tą specyficzna dolegliwością. Uważamy, że jest to bardzo istotny temat, tym bardziej że wiedza w tej dziedzinie nie jest wystarczająco duża. W pracy postaramy się odpowiedzieć na to jak wpływa PMS na odczuwany poziom lęku przez kobiety. W naszym eksperymencie wezmą udział 40 kobiet w wieku 30- 40 lat, które mają regularny cykl miesiączkowy. Grupa badawczą będą kobiety, które wypełnia inwentarz dwa razy w miesiącu, ale nie w trakcie PMS. Niestety nie przedstawimy wyników pracy, jednak mamy nadzieje, że w przyszłości uda nam się przeprowadzić badanie w całości, przeanalizować wynik oraz opisać wnioski. Podczas badania nie powinny wystąpić żadne zakłócenia.
2. Słowa kluczowe
PMS- Syndrom napięcia przedmiesiączkowego,
Lęk- jako stan oraz jako cech osobowości,
3. Wprowadzenie
3.1 Co to jest PMS?
PMS oznacza w skrócie syndrom napięcia przedmiesiączkowego. Jest to zespół objawów, które pojawiają się u kobiety w drugiej połowie cyklu miesiączkowego, nawet do kilkunastu dni przed menstruacją i zwykle mijają zaras po jej rozpoczęciu. PMS często ujawnia się w trzeciej i czwartej dekadzie życia, ale może wystąpić w każdym wieku. Szacuje się, że co miesiąc około 50-70 procent kobiet doświadcza co najmniej kilka objawów tego zespołu. Objawy te pojawiają się na kilka do kilkunastu dni przed menstruacją i ustępują tuz po jej rozpoczęciu. Od 1992 roku odczucia niektórych kobiet przed menstruacją uznawane są za jednostkę chorobową. Zespół napięcia przedmiesiączkowego (premenstrual syndrome, PMS) został wymieniony w ICD-10, czyli w międzynarodowej klasyfikacji chorób i w podręcznikach medycznych. Można ją odnaleźć w tej klasyfikacji pod numerem N94.3.
3.2 Objawy
Zespół napięcia miesiączkowego u każdej kobiety może przebiegać nieco inaczej. Do tej pory wymieniono 150 objawów fizycznych i psychicznych, na które skarżą się kobiety właśnie w okresie PMSu. W naszej pracy postanowiłyśmy wymienić jedynie niektóre z nich, które powtarzają się najczęściej. Do objawów fizycznych zaliczamy: Wzrost wagi ciała od 2 do 4 kg, bóle krzyża, głowy, mięśni i stawów, wzdęcie brzucha, wzmożony apetyt, obrzmienie piersi i ich zwiększona wrażliwość na dotyk, zaburzenia żołądkowo-jelitowe, problemy z oddychaniem, obrzęk dłoni i stóp, problemy z cerą, zaostrzenie się objawów chorób alergicznych, przewlekłych chorób przewodu pokarmowego a także układu nerwowego. Jeżeli chodzi o objawy psychiczne PMS można wymienić: niepokój, przygnębienie i zmęczenie, lęk, labilność emocjonalna, złość i rozdrażnienie, trudności z koncentracją, niskie libido, tendencja do wyolbrzymiania problemów, napięcie psychiczne, bezsenność lub nadmierna senność, skłonności do depresji, niska samoocena. Wszystkie te objawy sprawiają, że kobiety nie czuja się dobrze w swoim ciele, ich samoocena słabnie. W takim okresie mają one wzmożony apetyt, a w szczególności mają ochotę na słodycze, jednocześnie wykazują zmniejszoną tolerancję na alkohol.
3.3 Gra hormonów
Kiedyś uważano, że objawy, które wcześniej wymieniłyśmy mogą być spowodowane niedoborem witamin i składników mineralnych, przyczyn PMS doszukiwano się także w chorobach tarczycy a także w samej psychice kobiety. Dzisiaj wielu lekarzy uważa, że napięcie przedmiesiączkowe mogą wywoływać głownie zaburzenia hormonalne związane z cyklem płciowym kobiety. W pierwszej połowie cyklu rośnie poziom estrogenów, w drugiej zaś stale wzrasta poziom progesteronu. Jeżeli organizm produkuje za mało progesteronu, dochodzi do zachwiania równowagi hormonalnej, pojawiają się przykre objawy. Ostatnio coraz większą rolę przy powstawaniu PMS przypisuje się prolaktynie - hormonowi wytwarzanemu przez przysadkę mózgową, który odpowiedzialny jest za rozwój gruczołu piersiowego, a pod koniec ciąży i w czasie karmienia - za produkcję mleka. Poziom prolaktyny prawie nie zmienia się w naszym organizmie podczas cyklu miesiączkowego. Niestety, u niektórych kobiet, z niewiadomego powodu, jego stężenie podwyższa się znacznie. Wtedy może dojść do zablokowania owulacji, co prowadzi do niedoboru progesteronu w drugiej fazie cyklu i wywołuje nieprzyjemne objawy. Według najnowszych tez winne mogą być wahania w wydzielaniu neuroprzekaźników w mózgu, szczególnie serotoniny i dopaminy, które kierują naszym nastrojem. Istnieją także teorie, które upatrują przyczyn napięcia przedmiesiączkowego w nieodpowiednim odżywianiu, niehigienicznym trybie życia, a nawet czynnikach genetycznych. W latach sześćdziesiątych ubiegłego stulecia Katharina Dalton (1973, za: Brannon, 2002) opublikowała badania, które wskazały na to, że kobiety doświadczają negatywnych objawów wskutek działania hormonów w fazie przedmiesiączkowej. Objawy te zostały zakwalifikowane jako "zespół" i zostały włączone w klasyfikację DSM (Diagnostic & Statistical Manual of Mental Disorders) (Brannon, 2002; Casey i Long, 2003). Najczęściej wymienianymi symptomami były napięcie i poirytowanie. Jednak później jak kontrowersyjnie wykazał Murray (1995, za: Brannon, 2002) zespół napięcia przedmiesiączkowego (PMS) i jego doświadczenie może mieć związek raczej z oczekiwaniami niż z poziomem hormonów. PMS może być formą etykietowania zachowań, a nie wyjaśnianiem tychże zachowań. Rubin i inni (1981, za: Brannon, 2002) udowodnili, że powiązanie pomiędzy zmianami hormonalnymi a doświadczeniem PMS nie istnieje. Należy tu zwrócić uwagę na lata siedemdziesiąte dwudziestego wieku, w których badania wykazywały różnicę nastroju związaną z fazami owulacji versus fazami przedmiesiączkowymi. Później badania zostały podważone (Brannon, 2002). Związana z tym tematem stabilność nastrojów między rodzajami nie wykazywała różnicy (McFarlane, 1988, za: Brannon, 2002). PMS oddziaływuje raczej swoją etykietą, przez co kobiety wierzą, że go doświadczają. W badaniu Sladea (1984, za: Brannon, 2002) mierzono nastrój i objawy fizyczne, nie informując uczestników o celu projektu. Nie znaleziono dowodów na to, że negatywne emocjonalne objawy mają związek z fazami przedmiesiączkowymi czy miesiączkowymi cyklu. Skargi, które kobiety zgłaszają w tych okresach, mogą być wywołane raczej fizycznymi dolegliwościami i strachem niż zespołem omawianym wyżej. Jest jednak wiele badan, które potwierdzają że zespół napięcie przedmiesiączkowego ma istotny wpływ na życie kobiet. Badania te w skrócie opiszemy w następnym rozdziale.
4. Dotychczasowe badania.
4.1 Badanie Karen Pine
Według naukowców z angielskiego Hertfordshire University emocję jakie towarzyszą kobietą w czasie napięcia przedmiesiączkowego mogą powodować, że będą one wydawać więcej pieniędzy. Badania były prowadzone przez profesor Karen Pine (2004), autorkę znanej książki "Sheconomics". Wzięły w nich udział 443 kobiety w wieku 18-50 lat. Im bliżej comiesięcznego krwawienia były badane kobiety, tym częściej wydawały za dużo pieniędzy. Wśród przebadanych kobiet, 153 miały mniejszą kontrolę nad wydatkami w późniejszych stadiach cyklu miesiączkowego. Prawie dwie trzecie przyznało się do kupienia czegoś pod wpływem impulsu, podczas gdy 57 procent wyznało, że przepłaciły w sklepach ponad 25 funtów. Kolejne 6 procent kobiet wydało nawet ponad 250 funtów więcej niż planowały. Psycholożka uważa że: „Wydatki w tej fazie cyklu były mniej kontrolowane, bardziej impulsywne i przesadne. Zachowania związane z zakupami są reakcją na silne emocje. Kobiety czują się zestresowane albo przygnębione, dlatego chętniej idą na zakupy aby poprawić sobie humor i kontrolować swoje emocje.” Według profesor w tak trudnym czasie dla kobiet, pozwalają sobie one na czyny które są akceptowane społecznie i w ten sposób radzą sobie z negatywnymi emocjami. Lepiej w taki sposób rozładować swoje napięcie niż przy użyciu alkoholu czy narkotyków. Nie jest to jednak rozwianie idealne i należy zastanowić się czemu akurat w ten sposób kobiety starają się radzić sobie z trudnymi emocjami.
4.1 Badanie na więźniarkach
Jednym z dość szokujących badań było badanie przeprowadzone w więzieniu dla kobiet. Badacze przeanalizowali historię 50 kobiet skazanych za popełnienie zbrodni z użyciem przemocy. Wyniki pokazały, że blisko połowa, bo aż 44 procent tych czynów dokonały w cztery dni przed menstruacją. W niektórych krajach zespół napięcia przedmiesiączkowego jest traktowana jako okoliczność łagodząca w sprawach karnych.
5. Badanie
Zespół napięcia przedmiesiączkowego ma bardzo duży wpływ na życie i komfort psychiczny wielu kobiet. Pokazały to badania przedstawione przez nas wcześniej. W naszym badaniu postanowiłyśmy skupić się nad jedną z emocji, która silnie towarzyszy kobietom w czasie PMS. Chciałyśmy sprawdzić czy zespól ten wpływa na odczuwany poziom lęku. Uważamy, że PMS wpłynie na poziom lęku jako stanu, poziom ten pogłębi się, że oraz PMS nie ma wpływu na poziom lęku jako cechy. Są to dwie nasze hipotezy. Zmienną niezależną jaką określamy w badaniu jest zespól napięcia przedmiesiączkowego, natomiast zmienna zależną jest poziom lęku.
Narzędziem, którym się posłużymy w naszym badaniu jest Inwentarz Stanu i Cechy Lęku STAI. Autorami testu są C. D. Spielberger, R. L. Gorsuch, R. E. Lushene. Natomiast polską adaptację napisali: C. D. Spielberger, J. Strelau, M. Tysarczyk, K. Wrześniewski. STAI jest narzędziem przeznaczonym do badania lęku rozumianego jako przejściowy i uwarunkowany sytuacyjnie stan jednostki oraz lęku rozumianego jako względnie stała cecha osobowości. Inwentarz ten kłada się z dwu podskal, z których jedna (X-1) służy do pomiaru lęku-stanu, a druga (X-2) - lęku-cechy. Pytania składające się na obie skale umieszczone są po obu stronach jednego arkusza testowego. Każda podskala składa się z 20 pozycji, na które badany odpowiada wybierając jedna z czterech skategoryzowanych odpowiedzi.
W naszym badaniu wezmą udział kobiety w wieku od 30 do 40 lat, które maja regularny cykl miesiączkowy. Kobiety będą wypełniały inwentarz dwa razy, raz w pierwszej fazie cyklu miesiączkowego, drugi w 2-3 dni przed menstruacją. Naszą grupą kontrolną będą kobiety, które wypełnią inwentarz dwa razy w miesiącu, jednak nie w trakcie PMS.
Mamy nadzieje, że w przyszłości uda nam się przeprowadzić to badanie. Uważamy, że tematyka ta jest bardzo ważna, ponieważ ma ona bardzo istotny wpływ na życie kobiet. Zespól napięcia przedmiesiączkowego w Polsce nie jest dobrze znany, jest wiele ludzi, którzy nawet nie wiedzą, że coś takiego istnieje. Dlatego też sądzimy, że badanie tego zespołu może wnieść wiele cennych informacji i pomoże rozpowszechnić się tej problematyce.
Bibliografia:
J. Sullivan Zespół napięcia przedmiesiączkowego, Wydawnictwo Eremis, Warszawa2000
K. Seute, E.Heimberg Ginekologia i położnictwo. Seria na Dyżurze, Elsevier Urban & Partner, Wrocław 2008
http://www.iwoman.pl/na-serio/inews
http://www.practest.com.pl
http:// www.thepsychologist.org.uk
11