1. Ogólne wiadomości

Komórki macierzyste, inaczej komórki pnia (ang. stem cells) - komórki, które posiadają obydwie wymienione poniżej cechy:

1. są zdolne do potencjalnie nieograniczonej liczby podziałów. Inaczej mówiąc są nieśmiertelne i samoodnawialne.

2. mają zdolność do różnicowania się do innych typów komórek.

Ze względu na zdolność do różnicowania komórki macierzyste dzieli się na:

- totipotencjalne (totipotentne) - mogą różnicować się do każdego typu komórek danego organizmu, jest to komórka powstała w wyniku zapłodnienia. Komórki totipotencjalne są zdolne do wykształcenia całego organizmu, są najbardziej pierwotnymi komórkami,

- pluripotencjalne (pluripotentne) - mogą dać początek każdemu typowi komórek różnicując się do każdego z trzech listków zarodkowych: mezodermy, ektodermy i endodermy, nie mogą jedynie już przekształcić się z powrotem w komórki totipotencjalne,

- multipotencjalne (multipotentne) - mogą przekształcać się we wszystkie typy komórek w obrębie danego listka zarodkowego, np. w obrębie mezodermy mogą dać początek komórkom szpiku, krwi lub mięśni, do tej grupy należą komórki macierzyste, których źródłem jest krew pępowinowa,
- unipotencjalne (unipotentne) - różnicują się tylko do jednego typu komórek dojrzałych, jednak w przeciwieństwie do nich posiadają zdolność do podziałów, są to np. komórki warstwy ziarnistej naskórka regenerujące naskórek (keratynocyty).

Ze względu na ich pochodzenie komórki macierzyste dzieli się na:

- embrionalne (zarodkowe) - pochodzące z zarodków, są komórkami toti- lub pluripotencjalnymi, mogą się przekształcać we wszystkie typy komórek organizmu,

- płodowe - mogą być pobierane z krwi pępowinowej, są one multipotencjalne,

- somatyczne (dojrzałe, dorosłe) - znajdują się w narządach dorosłych organizmów, odpowiedzialne są za ich regenerację, są to komórki unipotencjalne, mogą się przekształcać w komórki narządów z których pochodzą

U ssaków embrionalne komórki macierzyste wyprowadzane są z komórek węzła zarodkowego blastocysty.

U roślin naczyniowych własność komórek macierzystych mają komórki merystemów.

Rodzaje przeszczepów:

• autologoiczny - w obrębie jednego osobnika, np. przeszczep skóry w operacjach plastycznych albo przy oparzeniach; tak przeszczepiane tkanki nie są odrzucane

• syngeniczny - ma miejsce, gdy dawca i biorca są identyczni genetycznie, takie przeszczepy też nie są odrzucane; ma miejsce przy bliźniakach jednojajowych

• allogeniczny - polega na tym, że dawca i biorca są osobnikami jednego gatunku, lecz odmienni genetycznie; ma miejsce głównie przy przeszczepach narządów

• ksenogeniczny - przy tego typu przeszczepach dawca i biorca różnią się gatunkiem (głównie: świnia - człowiek); jest najszybciej odrzucanym przeszczepem ze względu na duże różnice genetyczne i immunologiczne.

2.Perspektywy

Wykonane w ciągu ostatnich kilku lat (1998-2003) badania wykazały, że szpik a również krew pępowinowa zawierają komórki, które po przeszczepieniu różnicują się w organizmie biorców na komórki wątroby, mięśni, śródbłonka, trzustki, mięśnia sercowego, mózgu, nerki, płuc i siatkówki oka. Wyniki tych badań na zwierzętach, ale również obserwacje kliniczne Przeprowadzane po transplantacji u ludzi pozwalają przypuszczać, że szpik, krew pępowinowa i obwodowa zawiera totipotencjalne komórki macierzyste. To dawałoby niezwykłą perspektywę wykorzystywania ich nie tylko w leczeniu chorób hematologicznych (układu krwiotwórczego) ale również na przykład w celu regeneracji tkanki mięśniowej (np. komórek mięśnia sercowego), komórek nerwowych (w chorobie Alzheimera, chorobie Parkinsona).

Obecnie znanych jest około 70 chorób, przy których przeszczep komórek macierzystych stwarza szanse wyleczenia.
Obiecujące są także wyniki prób klinicznych w leczeniu przeszczepianiem komórek macierzystych chorób autoimmunologicznych (chorób z autoagresji, w których limfocyty chorego atakują jego własne komórki) takich jak układowy toczeń rumieniowaty, stwardnienie rozsiane, reumatoidalne zapalenie stawów i inne. W takich przypadkach chorych poddawano intensywnej chemioterapii, a komórki macierzyste miały usuwane "szkodliwe" limfocyty.
Krew pępowinowa w podstawowej porcji zawiera mniej krwiotwórczych komórek macierzystych niż przeciętna porcja pobranego szpiku. Krew pępowinowa z tego względu ma zastosowanie w większości opisanych dotychczas zabiegów przeszczepiania, które wykonano u dzieci, wykorzystując zarówno krew własną jak i pobraną od brata lub siostry, a także od dawcy niespokrewnionego. W celu zwiększenia potrzebnej do przeszczepiania liczby komórek macierzystych od kilkunastu lat prowadzone są badania nad możliwością namnażania ich poza organizmem (in vitro). Wyniki dotychczasowo wykonanych badań są obiecujące.  Komórki macierzyste hodowane in vitro to również możliwość ich wykorzystania do somatycznej terapii genowej, tj. leczenia chorób genetycznych, które spowodowane są brakiem lub zaburzeniem czynności określonego genu. W takich przypadkach "zdrowy" gen można by wprowadzić do hodowanych komórek macierzystych chorego i po namnożeniu przeszczepić go chorym. Tego rodzaju pomyślne próby kliniczne zostały już wykonane przy użyciu innych komórek jako nośników "zdrowego" genu. Pojawiły się już doniesienia o dobrych wynikach leczenia, gdzie miała zastosowanie krew pępowinowa rzadkich chorób dziedzicznych takich jak mukopolisacharydoza (zespół Sanfilippo i zespół Hurlera). Wszystko wskazuje więc na to, że krew pępowinowa może być przyszłością medycyny. Wkrótce komórki macierzyste będą mogły: stać się lekarstwem na anemię sierpowatą, bezpłodność, zwyrodnienie plamki żółtej i cukrzycę; odbudować ścięgna, serce po zawale oraz zregenerować komórki płuc; produkować insulinę.

3. kompendium wiedzy

Wszystkie organizmy żywe zbudowane są z komórek (niektóre są organizmami jednokomórkowymi). Rozwój organizmu wielokomórkowego takiego jak człowiek rozpoczyna się od zapłodnionej komórki jajowej, która zawiera informację genetyczną o budowie wszystkich tkanek i narządów. Ta zapłodniona komórka jajowa (zygota) jest podstawową, "najważniejszą" komórką macierzystą. Jest to komórka totipotencjalna, co oznacza, że może ona dać początek (w wyniku kolejnych podziałów i różnicowania) różnym rodzajom wyspecjalizowanych komórek, których w dorosłym organizmie jest ponad 100 rodzajów, a ich liczba przekracza 80 bilionów. Dzięki tej zdolności mogą one przez całe życie odtwarzać zużywane komórki poszczególnych tkanek. Od połowy XIX wieku wiadomo, że wszystkie organizmy żywe rozwijają się z innych organizmów żywych (omne vivum ex vivo - Leydig, 1855, Pasteur, 1864), a wszystkie komórki tych organizmów pochodzą z istniejących już komórek (omnis cellula e cellula - Virchow, 1855). To zasadnicze stwierdzenia teorii komórkowej, która obok teorii dziedziczności i ewolucji, stanowi podstawę współczesnej biologii. W wyniku połączenia plemnika z komórką jajową powstaje więc pierwotna, totipotencjalna komórka macierzysta. Pierwsze podziały tej komórki są symetryczne, tzn. że wszystkie jej komórki potomne zwane blastomerami (liczba ich wynosi 32 lub 64 a powstają one po 4 lub 5 podziałach) zawierają komplet informacji genetycznej i są totipotencjalne. Mogą wiec dać początek wszystkim wyspecjalizowanym komórkom całego organizmu. Następnie tworzy się blastocysta, której część komórek zaczyna tracić "totipotencjalność". W dalszym etapie rozwoju zarodkowego (embrionalnego) zwanym gastrulacją zachodzi proces specjalizowania się (różnicowania) komórek, które organizują się w trzech odrębnych strefach i stają się komórkami multipotencjalnymi zwanymi także pluripotencjalnymi. Takie komórki mogą dawać początek (różnicować się) wielu, ale nie wszystkim rodzajom komórek organizmu. Uwzględniając przedstawione dotychczas fakty można stwierdzić, że prawdziwe totipotencjalne komórki macierzyste to blastomery i komórki blastocysty, które nazywane są zarodkowymi albo embrionalnymi komórkami macierzystymi i pochodzą z wczesnego stadium rozwoju zarodkowego. Powstające później komórki rozwijającego się organizmu człowieka, w tym również komórki macierzyste różnych tkanek dorosłego organizmu są multipotencjalne (pluripotencjalne), chociaż zawierają w jądrze komplet informacji genetycznej, niezbędnej do zbudowania całego organizmu. Nie dotyczy to oczywiście komórek płciowych czyli plemników i komórek jajowych, które zawierają połowę (23) całkowitej liczby chromosomów. Organizm dorosłego człowieka zbudowany jest z ponad 80 bilionów komórek, tworzących różne tkanki i narządy. Znaczna liczba komórek żyje znacznie krócej niż cały organizm. Do grupy krótkożyjących komórek należą miedzy innymi: komórki krwi (10 do 100 dni), naskórka (7 do 10 dni), nabłonka wyścielającego przewód pokarmowy i drogi oddechowe (7 do 10 dni). Istnieje więc potrzeba stałego uzupełniania liczby krótkożyjących komórek. Odbywa się to dzięki istnieniu komórek macierzystych, które można nazwać "tkankowymi" komórkami macierzystymi. Są to komórki, które w różnych tkankach stanowią samopodtrzymującą się populację, to znaczy mają zdolność do podziału niesymetrycznego na dwie potomne, z których jedna pozostaje dalej komórką macierzystą, a druga różnicuje się (specjalizuje), tworząc dojrzałe komórki krwi, nabłonka itp. Najlepiej proces ten prześledzić na przykładzie komórek krwi a dokładniej macierzystych komórek krwiotwórczych, które zawarte są przede wszystkim w szpiku, a także w krwi pępowinowej i obwodowej. Komórka macierzysta dzieli się na dwie potomne: jedną, która dalej zachowuje cechy wielopotencjalnej komórki macierzystej i drugą, która po kilku podziałach daje początek wyspecjalizowanym komórkom, krążącym we krwi, tj. krwinkom czerwonym, białym, płytkowym i limfocytom. Oprócz krwiotwórczych komórek macierzystych w szpiku znajduje się również rodzaj komórek macierzystych, zwanych mezenchymalnymi, które mogą różnicować się i dawać początek komórkom tkanki kostnej (osteocyty), tłuszczowej (adipocyty), tkanki mięśniowej, a także komórkom, stanowiącym tzw. podścielisko szpiku. Na szczególną uwagę zasługuje fakt, że nie jest jeszcze ostatecznie rozstrzygnięta sprawa czy komórka macierzysta w szpiku (także w krwi pępowinowej) jest komórką totipotencjalną czy tylko multipotencjalną, która daje początek tylko kilkunastu rodzajom komórek krążących we krwi. Wykonane w ciągu ostatnich kilku lat (1998-2003) badania wykazały, że szpik a również krew pępowinowa zawierają komórki, które po przeszczepieniu różnicują się w organizmie biorców na komórki wątroby, mięśni, śródbłonka, trzustki, mięśnia. sercowego, mózgu, nerki, płuc i siatkówki oka. Wyniki tych badań na zwierzętach, ale również obserwacji klinicznych po transplantacji u ludzi pozwalają przypuszczać, że niektóre komórki macierzyste w szpiku, krwi pępowinowej i obwodowej są komórkami totipotencjalnymi, które mogą różnicować się na komórki różnych tkanek i narządów czyli ulegać transdyferencjacji. Taka "plastyczność" komórek macierzystych umożliwiałaby ich zastosowanie w leczeniu wielu niehematologicznych chorób. Ponadto nie byłoby potrzeby podejmowania prób "hodowania" zarodkowych komórek macierzystych, co wzbudza liczne zastrzeżenia natury etycznej. Jak już wspomniano obserwacje biorców przeszczepionych krwiotwórczych komórek macierzystych wykazały, że w ich organizmach znajdują się komórki dawców, które to komórki uległy transdyferencjacji czyli "przeróżnicowaniu". Przedmiotem dyskusji jest obecnie mechanizm tego zjawiska. Być może jest to istotnie "przeróżnicowanie" komórki macierzystej. Możliwe, jest też, że zachodzi swoiste połączenie "fuzja" przeszczepionej komórki macierzystej z komórką tkanki, w której osiedliła się ta przeszczepiona komórka. Niezależnie od tego jaki jest mechanizm transdyferencjacji istnienie tego zjawiska otwiera nowe perspektywy dla rozwoju terapii somatycznymi niezarodkowymi komórkami macierzystymi. Nie można również wykluczyć, że w szpiku i krwi pępowinowej znajduje się niewielka liczba komórek macierzystych o właściwościach takich jak komórki zarodkowe, które są totipotencjalne. O plastyczności komórek macierzystych świadczą także wyniki doświadczeń wykonanych in vitro, tj. w hodowli poza organizmem. W tych doświadczeniach komórki macierzyste z tkanki nerwowej i mięśniowej przekształcały się w komórki o cechach komórek krwiotwórczych (hematopoetycznych).
Od czterdziestu lat stosowane jest szeroko przeszczepianie komórek macierzystych szpiku w leczeniu przede wszystkim rozrostowych (nowotworowych) chorób układu krwiotwórczego, a także niewydolności układu odpornościowego. Przeszczepienia szpiku wykonuje się również w przebiegu leczenia różnych chorób nowotworowych, kiedy zachodzi potrzeba zastosowania u chorych bardzo dużych dawek leków przeciwnowotworowych lub/i promieniowania, które niszczą komórki nowotworowe, ale powodują również uszkodzenie układów krwiotwórczego i odpornościowego. W ciągu ostatnich kilku lat przeszczepianie krwiotwórczych komórek macierzystych wykonywano w wielu różnych chorobach niehematologicznych, co będzie omówione w dalszej części tego opracowania. Krew pępowinowa stanowi dobre i łatwo dostępne źródło krwiotwórczych komórek macierzystych, które podobnie jak komórki szpiku mogą być przeszczepiane w celu odbudowania układu krwiotwórczego i/albo odpornościowego. Mogą być również stosowane w leczeniu chorób niehematologicznych. Pierwsze, zakończone sukcesem przeszczepienie komórek macierzystych zawartych w krwi pępowinowej wykonano w roku 1988 u chłopca z ciężką niedokrwistością (anemia Fanconiego). Od tej chwili w szybkim tempie powstawały banki krwi pępowinowej na całym świecie. Do 2003 roku wykonano ponad 4000 zabiegów przeszczepienia krwi pępowinowej. Pobranie krwi pępowinowej jest prostym, krótko trwającym zabiegiem nie powodującym żadnego zagrożenia ani dla noworodka ani dla jego matki. Krew pępowinowa przechowywana jest w zamrożonym stanie w pojemnikach, zawierających środki krioochronne (siarkotlenek dwumetylowy i hydroksyetylowana skrobia) co powoduje, że komórki macierzyste nie ulegają uszkodzeniu w temperaturze ciekłego azotu (-1960 C). Mogą być tak przechowywane przez kilkadziesiąt lat.
Okazało się, że komórki macierzyste z krwi pępowinowej odznaczają się dużym potencjałem proliferacyjnym, tj. mają dużą zdolność namnażania się po przeszczepieniu. Dotyczy to zarówno przeszczepów auto- jak i allogenicznych. W przypadku przeszczepienia allogenicznych krwiotwórczych komórek macierzystych "chimeryzm" oznacza, że komórki dawcy odbudowały układ krwiotwórczy i odpornościowy biorcy. Przeciętna porcja krwi pępowinowej zawiera mniej krwiotwórczych komórek macierzystych niż przeciętna porcja pobranego szpiku. Z tego względu większość opisanych dotychczas zabiegów przeszczepiania krwi pępowinowej wykonano u dzieci, wykorzystując zarówno krew własną jak i pobraną od brata lub siostry, a także od dawcy niespokrewnionego.
W celu zwiększenia potrzebnej do przeszczepiania liczby komórek macierzystych od kilkunastu lat prowadzone są badania nad możliwością namnażania czyli ekspansji ich w hodowli poza organizmem (in vitro). Do środowiska, w którym hodowane są komórki macierzyste dodawane są rozmaite "koktajle cytokinowe", tj. mieszaniny różnych czynników wzrostu komórek i "hormonów" komórkowych. Wyniki dotychczas wykonanych badań są obiecujące i być może umożliwią nie tylko zwiększanie liczby komórek do przeszczepiania, ale także pozwolą na drodze "transdyferencjacji" otrzymywać in vitro komórki różnych tkanek. Stwarzałoby to możliwość rekonstrukcji tkanek i przyczyniło się do rozwoju medycyny regeneracyjnej. Hodowla komórek macierzystych in vitro to również możliwość ich wykorzystania do somatycznej terapii genowej, tj. leczenia chorób genetycznych , które spowodowane są brakiem lub zaburzeniem czynności określonego genu. W takich przypadkach "zdrowy" gen można by wprowadzić do hodowanych komórek macierzystych chorego i po namnożeniu przeszczepić je chorym. Tego rodzaju pomyślne próby kliniczne zostały już wykonane przy użyciu innych komórek jako nośników "zdrowego" genu. Ostatnio podjęto również próby leczenia rzadkich chorób dziedzicznych przeszczepieniem komórek macierzystych. Dotyczyło to dzieci chorych na mukopolisacharydozę (zespół Sanfillipo i zespół Huntera). Przyjęto uzasadnione założenie, że przeszczepione zdrowe allogeniczne komórki macierzyste z krwi pępowinowej będą w organizmie biorcy wytwarzały niewielkie , ale skuteczne leczniczo ilości brakującego u chorych dzieci enzymu. Podobnie, zakładając możliwość transdyferencjacji komórek macierzystych na komórki tkanki nerwowej wykonano przeszczepianie krwi pępowinowej u dzieci z dziedziczną adrenaloleukodystrofią. Wstępne wyniki opisanych wyżej prób klinicznych są pomyślne i wskazują na rosnące zainteresowanie stosowaniem leczniczym krwi pępowinowej.
Na uwagę zasługuje również stosowanie autologicznych krwiotwórczych komórek macierzystych w leczeniu chorób autoimmunologicznych, tj. takich, w których limfocyty chorego atakują jego własne komórki. Do takich chorób zaliczane są m.in.: układowy toczeń rumieniowaty, stwardnienie rozsiane i reumatoidalne zapalenie stawów. W wykonanych dotychczas próbach klinicznych z przygotowanych do przeszczepienia komórek usuwano agresywne limfocyty, a chorych przed przeszczepieniem poddawano intensywnej chemioterapii. Do niedawna wydawało się, że przeszczepienie krwi pępowinowej będzie stosowane tylko w tych hematologicznych chorobach nowotworowych, w których wskazane jest przeszczepianie szpiku. Niezwykle szybki rozwój medycyny doświadczalnej i klinicznej powoduje, że zakres zastosowań terapii komórkowej z użyciem krwi pępowinowej staje się coraz szerszy. Wszystko wskazuje na to, że komórki macierzyste będą komórkami tego dziesięciolecia

	zalety	wady
Ludzkie zarodkowe (embrionalne) komórki macierzyste	totipotencjalne łatwo tworzą zróżnicowane komórki (np. mięśnia serca) nieograniczony potencjał proliferacyjny (namnażanie) do terapii genowej	dostępne tylko allogeniczne onkogenne konieczność opracowania środowisk do hodowli trudno różnicują na niektóre tkanki (np. krew) problemy etyczne nie były dotąd stosowane klinicznie
Somatyczne komórki macierzyste (tkankowe - "dorosłe": szpik, krew pępowinowa)	dostępność autologicznych wiele źródeł nie są onkogenne możliwy transfer genów łatwa dostępność (krew pępowinowa) brak problemów etycznych były i są stosowane w leczeniu wielu chorób	ograniczona zdolność proliferacji trudno dostępne dla przeszczepów autologicznych (oprócz pobrania z krwi pępowinowej) zaawansowane zróżnicowanie

4. Banki krwi w Polsce oraz manipulowanie prawdą

W Polsce działa osiem banków oferujących przyszłym rodzicom możliwość zamrożenia tuż po porodzie krwi pępowinowej. Usługa ta jest reklamowana jako rodzaj „biologicznej polisy na życie”, która w przyszłości może uratować życie lub zdrowie dziecka w razie poważnej choroby lub urazu. Pobranie krwi kosztuje ok. 3 tysięcy zł, potem rodzice muszą jeszcze płacić za jej przechowywanie. Roczna opłata wynosi ok. 350 zł. Szacuje się, że z możliwości takiej korzysta obecnie w Polsce 3-5 procent rodziców.
Lekarze zebrani w Katowicach podkreślają jednak, że prawdopodobieństwo zastosowania własnej krwi pępowinowej u dziecka, od którego je pobrano jest bardzo niewielkie.
Opracowania naukowe mówią o prawdopodobieństwie rzędu 1 do 10 tysięcy, a nawet 1 do 100 tysięcy. Jak informuje prof. Zygmunt Pojda z Centrum Onkologii w Warszawie, na świecie odnotowano dotychczas tylko 17 przypadków wykorzystania krwi pępowinowej na własne potrzeby. W Polsce nie było do tej pory takiego przypadku. Szersze są natomiast możliwości wykorzystania krwi pępowinowej dziecka u jego rodzeństwa lub innych członków rodziny. Przeciwko zamrażaniu krwi pępowinowej przemawia także fakt, że może być jej za mało, by pomóc w leczeniu białaczki. Standardowo po porodzie udaje się pobrać 70-100 mililitrów krwi. To ilość wystarczająca na przeszczep dla osoby o maksymalnej wadze do 30 kg. Pojedyncza porcja krwi nie może więc być wykorzystana u dorosłego człowieka w celach hematologicznych. Naukowcy pracują już jednak nad łączeniem krwi pępowinowej od różnych osób. Prof. Pojda zauważa, że nie wiadomo przy tym, czy komercyjne banki krwi pępowinowej stosują właściwą technologię jej zamrażania - gwarantującą, że po ewentualnym rozmrożeniu w próbce będą jeszcze żywe komórki, które podejmą normalną działalność. „To skomplikowany proces. Tymczasem nie ma nad nim żadnej kontroli, nikt tego nie może sprawdzić” - podkreśla.
„Nie wątpię, że jest wiele instytucji, które działają zgodnie z wysokimi standardami. Nabieraniem ludzi jest jednak obiecywanie, że dzięki takiej inwestycji będzie się w przyszłości regenerować tkanki dziecka, podobnie jak nadużyciem jest przytaczanie statystyk o kilku tysiącach przeszczepów komórek z krwi pępowinowej osobom ze schorzeniami układu krwiotwórczego bez wspominania o tym, że to nie były przeszczepy z zasobów w komercyjnych bankach i że komórki przeszczepiono innym osobom, nie dawcy” - tłumaczy.

5. Kalendarium wykorzystania terapeutycznego

1988

Pierwsze skuteczne przeszczepienie krwi pępowinowej u pięcioletniego chłopca z niedokrwistością Fanconiego po intensywnej chemioterapii (krew pępowinowa pochodziła od siostry chorego). Chłopiec został wyleczony, żyje do dziś w USA ma 21 lat.

1998 Pierwsze przeszczepienie autologicznej krwi pępowinowej z prywatnego banku. Rodzice w Brazyli zdecydowali się na pobranie i przechowywanie krwi pępowinowej córki z przeznaczeniem dla jej brata chorego na białaczkę. Tymczasem córka zachorowała na neuroblastomię (rak tkanki nerwowej). Przeszczepiono jej krew pępowinowa uzyskując kompletną remisję (wyleczenie).
2000	Dokonano pierwszego przeszczepienia namnożonych komórek macierzystych z krwi pępowinowej. Komórki te namnożono in vitro przy użyciu urządzenia o nazwie Repli Cell.

2001	Pierwsze przeszczepienie autologicznej krwi pępowinowej z prywatnego banku w USA. Przeszczep wykonano u dziecka z ciężką nabytą niedokrwistością aplastyczną. Uzyskano całkowitą remisję (poprawę).
2003	Na 45 kongresie Amerykańskiego Towarzystwa Hematologów w grudniu 2003 roku w San Diego przedstawiono przypadek przeszczepienie autologicznej krwi pępowinowej u 28 miesięcznego chłopca z niedokrwistością aplastyczną w przebiegu zapalenia wątroby. Uzyskano przejściowa poprawę. Po upływie sześciu miesięcy chłopiec zmarł z powodu powikłań (zakażenie grzybiczne). Autorzy uważają, że opisany przypadek świadczy o celowości bankowania autologicznej krwi pępowinowej.Na tym samym kongresie przedstawiono 88 doniesień o przeszczepieniu autologicznych komórek macierzystych szpiku w różnych chorobach hematologicznych (chłoniaki, szpiczaki, białaczki) a także w różnych chorobach niehematologicznych (stwardnienie rozsiane, układowy toczeń rumieniowaty). W wymienionych chorobach autologiczne komórki macierzyste szpiku mogą być zastąpione podobnymi autologicznymi komórkami z krwi pępowinowej.
2004	Naukowcy wszczepili komórki macierzyste uzyskane z krwi pępowinowej 37 letniej Hwang Mi-Soon, która od 19 lat była sparaliżowana wskutek uszkodzenia rdzenia kręgowego w wypadku samochodowym. W wyniku zabiegu, kobieta odzyskała władzę w nogach.
2005	Naukowcy dokonali autologicznego przeszczepu komórek macierzystych (tzn. komórek własnych) osobom zarażonym wirusem HIV, u których rozwinęły się chłoniaki. Z 20 pacjentow 17 żyje i uzyskało remisję. Wcześniej dokonywano już takich przeszczepów u osób nie będących nosicielami wirusa HIV.
2007	naukowcy norwescy przekształcili komórki macierzyste, pobrane ze szpiku kostnego dorosłych ludzi, w ludzkie komórki nerwowe poprzez wszczepienie ich do kurzych jaj. Istnieje szansa, że będzie można leczyć choroby neurodegeneracyjne, na przykład Parkinsona

---