PRZYCZYNY ŚMIERCI.
Definicja śmierci:
Współcześnie = śmierć mózgu,
Zgon wczesny - śmierć gwałtowna,
Zgony późne - gdy od zdarzenia do zgonu upłynęło dużo czasu,
Przypadki zabójstw, wypadków, samobójstw podlegają jurysdykcji medycyny sądowej,
Przyczyny, okoliczności i mechanizmy śmierci:
Przyczyna to obrażenia lub choroba, która doprowadza do zmian patologicznych organizmu powodujących zgon(rana postrzałowa głowy, miażdżyca naczyń),
Mechanizm śmierci to patologiczne zaburzenia i rozstrój organizmu ,wynikłe z pierwotnej przyczyny śmierci, która skutkuje zgonem (wykrwawienie, posocznica, arytmia serca),
Okoliczności zgonu mówią o tym ,jak doszło do zgonu,
Podział okoliczności śmierci:
Zgony naturalne,
Zabójstwa,
Samobójstwa,
Wypadki,
Zgony w okolicznościach nieokreślonych,
Mechanizm śmierci może mieć wiele przyczyn, a przyczyna wiele mechanizmów, a sama przyczyna może zaistnieć w wielu okolicznościach np. Osoba może umrzeć w wyniku masywnego krwotoku (mechanizm śmierci - wykrwawienie) spowodowanego raną postrzałową serca (przyczyna śmierci), a okoliczności mogą być wielorakie. Ustalenie okoliczności śmierci opiera się w głównej mierze na wydanej przez medyka sądowego opinii. Jeżeli brakuje dostatecznej ilości informacji na temat zaistniałego zdarzenia, a także gdy nie jest znana przyczyna zgonu, to wydanie jednoznacznej opinii co do okoliczności śmierci nie jest możliwe.
Zgony nagłe:
Śmierć natychmiastowa,
Śmierć nagła ale nie natychmiastowa,
Znalezienie martwej osoby,
Ustalanie czasu śmierci:
Rozwój plam opadowych,
Rozwój stężenia pośmiertnego,
Spadek temperatury,
Stopień rozwoju zmian rozkładowych,
Zmiany biochemiczne w ciele szklistym oka,
Cytometria przepływowa,
Badanie zawartości żołądka,
Działanie owadów żerujących na zwłokach,
Ślady z miejsca zdarzenia,
Plamy opadowe:
Czerwonawopurpurowe zabarwienie najniżej leżących powierzchni ciała,
Związane z gromadzeniem się krwi w drobnych naczyniach krwionośnych na skutek oddziaływania siły ciężkości,
W obszarach przylegających do twardej powierzchni powstają blade obszary, spowodowane uciśnięciem naczyń,
Przy zatruciu tlenkiem węgla - zabarwienie różowe(obecność hemoglobiny tlenkowęglowej),
Czas powstania plam od 30 minut do 2 godzin po śmierci,
Maksymalne wysycenie plam 8 - 12 godzin, wtedy to stają się „utrwalone”
Przed utrwaleniem plamy opadowe mogą się przemieszczać,
Plamy są utrwalone gdy nie występuje przemieszczanie się krwi, albo gdy krew przesiąka przez naczynia krwionośne do otaczających je tkanek na skutek hemolizy i uszkodzenia naczyń,
Plamki Tardieu - wybroczynki krwawe, gdy krew gromadząca się w najniżej położonych obszarach ciała, jej ciśnienie rozrywa drobne naczynia,
Pojawiają się one po 18 - 24 godzinach i często zapowiadają początek procesów rozkładowych,
Obecność wybroczynek jedynie w obrębie plam opadowych sugeruje ich pośmiertny charakter
Stężenie pośmiertne:
Powstaje wskutek zanikania ATP w tkance mięśniowej,
Po śmierci wytwarzanie ATP ustaje, chociaż zużycie jeszcze trwa,
Powstają trwałe kompleksy aktyny i miozyny ,utrzymujące się aż do czasu wystąpienia procesów rozkładu,
Każdy gwałtowny wysiłek mięśniowy przed śmiercią, przyśpiesza wystąpienie stężenia pośmiertnego,
Stężenie pośmiertne zanika wraz z pojawieniem się procesu rozkładu,
Niska temperatura lub zamarznięcie opóźnia wystąpienie stężenia i przedłuża czas jego trwania,
Stężenie może być przełamane prze bierne rozciągnięcie mięśnia, po przełamaniu już nie powróci,
Stężenie pojawia się 2 - 4 godzin po zgonie i rozwija się w pełni w ciągu 6 - 12 godz.
Pojawia się klasycznie w następującym porządku: mięśnie żuchwy, poprzez kończyny górne i dolne, oraz w tej samej kolejności ustępuje,
Temperatura ciała:
Metoda ta oparta jest na dwóch założeniach: 1) temperatura w chwili śmierci była prawidłowa, 2) ochładzanie ciała przebiega wg:. postępującego, powtarzalnego wzoru
Procesy rozkładu:
Obejmuje dwa procesy: AUTOLIZA i GNICIE,
Autoliza polega na rozpadzie komórek i narządów w trakcie aseptycznego, chemicznego procesu, spowodowanego przez enzymy wewnątrzkomórkowe, przyśpieszany jest przez gorąco, w narządach bogatych w enzymy szybsza autoliza,
Procesy gnilne spowodowane są przez bakterie i fermentację,
Czas pojawiania się procesów gnilnych zależy od dwóch czynników: środowiska i od samych zwłok,
Procesy gnilne występują jako zielonkawe zabarwienie dolnych kwadrantów brzucha zazwyczaj po 24 - 36 godz.,
Potem pojawiają się zielonkawe zabarwienie głowy szyi i barków, rozdęcie gazami gnilnymi tkanek miękkich twarzy oraz smugi dyfuzyjne,
Smugi dyfuzyjne są wywołane przez hemolizę krwi w naczyniach z reakcją z siarkowodorem,
Rozdęcie gazami występuje po 60 - 72 godz., z wytworzeniem pęcherzy oraz ześlizgiwaniem się naskórka i włosów,
Mumifikacja:
W suchym ,gorącym klimacie zwłoki szybko tracą wodę,
Skóra uzyskuje wygląd skórzasty, koloru od brązowego do czarnego, w narządach wewnętrznych następuje rozkład,
Czasami zwłoki ulegają przeobrażeniu woskowo - tłuszczowemu,
Jest odmianą procesu gnilnego,
Występuje na zwłokach zanurzonych w wodzie albo w wilgotnym ,ciepłym środowisku,
Tłuszczowosk rozwija się w ciągu kilku miesięcy, zachowując względną oporność na degradację bakteryjną i chemiczną,
Zmiany pośmiertne oczu zależą od tego ,czy były otwarte czy zamknięte,
Przy otwartych oczach - wysychanie w postaci na twardówce paska od brązowego do czarnego,
Przy zamkniętych oczach w ciągu 24 godz. Występuje pienisty ,biały osad na rogówce,
Zmiany biochemiczne w płynach ustrojowych:
Określenie ilości potasu w ciele szklistym oka,
W miarę upływu czasu od zgonu stężenie potasu wzrasta,
Cytometria przepływowa:
Metoda eksperymentalna,
Porównuje się stopień rozpadu DNA w tkankach pobranych od zmarłego z tkankami osób, których czas zgonu jest znany,
Opróżnianie żołądka i trawienie:
Nieduży posiłek trawiony jest 0,5 - 2 godz.,
Średni - 3 - 4 godz.,
Duży - 4 - 6 godz.,
Ślady z miejsca znalezienia zwłok:
Metoda nieraz bardziej dokładna niż ustalenia naukowe zwłaszcza w przypadku znacznego rozkładu ciała,
Ślady to: nieodebrana korespondencja, obecność zgaszonych lub zapalonych świateł, program telewizyjny otwarty na odpowiedniej dacie, rodzaj ubrania na zwłokach, zaczęte bądź przygotowane jedzenie, brudne naczynia w zlewie,
3