10) Odkwaszanie
ODKWASZANIE WÓD
Cel: usunięcie agresywnego dwutlenku węgla:
-z wód podziemnych i infiltracyjnych;
-powstałego w wyniku koagulacji domieszek wód powierzchniowych;
-przy zmiękczaniu i demineralizacji wód kotłowych;
-po dekationizacji na kationitach wodorowych;
Metody odkwaszania wód:
Fizyczna
Przejście CO2 obecnego w wodzie do powietrza w wyniku kontaktu obu mediów w urządzeniach otwartych lub ciśnieniowych.
Proces wymiany gazów:
pt - ciśnienie całkowite mieszaniny gazów;
c- stężenie gazu w wodzie;
HD- stała Henry'ego;
O skuteczności wymiany gazów decydują:
-temp.;
-zasolenie wody;
-stężenie i rodzaj wymienianych gazów;
-wielkość powierzchni międzyfazowej;
-czas kontaktu wody z powietrzem;
-wartość stałej Henry'ego;
-sposób napowietrzania wody;
-pH wody (zasadowości);
Metody chemiczne
Tą metode stosuje się gdy wczesniej nie była stosowana metoda fizyczna lu nie była ona wystarczajaco skuteczna a także jeśli zawartosc CO2 jest niewielka.
-wapno palone lub hydratyzowane dawkowane w postaci mleka lub wody wapiennej
-soda kalcynowana
-wodorotlenek sodu
-filtracja przez złoże dofiltr
Indeksy korozyjności wody
1.Wskaźnik intensywności agresywności kwasowęglowej wody
I>1-woda agresywna
2.Indeks Langeliera
3.Indeks Ryznara
IL<0 IR>6,8 - woda korozyjna
IR>8,5 - woda bardzo korozyjna
IL=0 IR=6,2-6,8 - woda stabilna
11)
Odżelazianie i odmanganianie
Problem odzelaziania i odanganiania wystepuje zwykle w oczyszczaniu wod podziemnych ,infiltracyjnych zadziej powierzchniowych. Żelazo wystepuje w ilosciach do 100g Fe/m3, mangan 0-100 g Mn/m3. Wiekszosc wod do 100m glebokosci zawiera 10 g Fe/m3 a manganu 0,5 g Mn/m3. Wody infiltracyjne często zdaza się ze zawieraja ilosci ponadnormowe.
Istota odzelaziania polega na utlenieniu jonow Fe II do FeIII i usuwaniu wytraconych zwiazkow Fe(OH)3 z oczyszczanej wody w procesie sedymentacji i filtracji.
Formy wystepowania zelaza:
Fe(HCO3)2 - stosuje się najprostrzy uklad uzdatniania wody : napowietrzanie - sedymentacja
przy znacznych ilosciach Fe(OH)3 - odzelazianie (filtracja pospieszna) - dezynfekcja
FeSO4 - do powyzszego ukladu wlaczony jest proces alkalizacji
Zelazo może wystepowac również w zwiazkach nieorganicznych i organicznych
Chemizm usuwania zelaza (procesy jednostkowe)
Hydroliza związków zelaza:
Fe(hCO3)2 + 2H2O - Fe(OH)2 + 2H2CO3
FeSO4 + 2H2O - Fe (OH)2 + H2SO4
Utlenianie jonow FeII do FeIII:
4Fe+2 + O2 + 10 H2O - 4Fe(OH)3 + 8H+
Fe + substancje organiczne:
Zastosowanie utleniania wstepnego ,silne utlenianie zwiazkiem chloru, ozon , nadmanganian potasu.
Koagulacja realizowana w różny sposób
-kontaktowa
-w warstwie osadu zawiszonego
-objetosciowa
Prowadzenie koagulacji i nakwaszenie roztworu rownoczesnie najbardziej skuteczna.
12 GOSPODARKA ŚCIEKAMI I OSADAMI W STACJI OCZYSZCZANIA WODY:
Źródła i ilość osadów:
Oczyszczaniu wody towarzyszy powstawanie określonych ilości osadów: Sżąto:
osady pokoagulacyjne
osady wodorotlenku żelazowego wytrąconego z wody podziemnej
osady powstające podczas strąceniowych metod oczyszczania wody np. zmiękczanie
osady wydzielone ze ścieków
Do ścieków należą przede wszystkim:
popłuczyny powstające ze płukania złóż filtracyjnych, adsorpcyjnych, jonitowych i mikrosit
wody po płukaniu zbiorników i urządzeń
zużyte czynniki stosowane do regeneracji jonitów
Ilość ich zależy od ilości i poziomu zanieczyszczenia oczyszczanej wody, stopnia usunięcia z niej zanieczyszczeń oraz rodzaju i dawki stosowanych chemikaliów.
Średnio ilość ścieków i osadów wynosi 5% objętości oczyszczanej wody ( dominują popłuczyny ).
Metody przeróbki osadów:
zagęszczanie grawitacyjne - wymagaja go popłuczyny i osady odprowadzane z woda z osadnikow; realizowane jest w odstojnikach popłuczyn,rzadziej w lagunach ; polega na sedymentacji czastek stalych i ich komprymacji pod wpływem dzialania sily ciężkości;może być realizowane jako proces periodyczny lub ciągły;istotna jest prędkość opadania czastek stalych, która jest funkcja stężenia zawiesin w najbliższym otoczeniu sedymentujacej czastki;skuteczność zagęszczania okresla się jako stosunek zawartości cial stalych w osadzie zagęszczonym do ich zawartości w osadzie niezageszczonym; zalezy od:rodzaju osadow i popłuczyn, podatności czastek stalych do sedymentacji i zagęszczania, początkowe uwodnienie mieszaniny, czas zagęszczania.
laguny osadowe - jeśli osady w osadnikach ulegaja zageszczeniu pod warstwa wody to kieruje się je na laguny, do których doprowadza się tez osady wydzielona z popłuczyn w odstojnikach;stopien odwadniania osadow pozawalaja zwiększyć:odprowadzanie wody nadosadowej i drenażowej, duza intensywność parowania wody; wykonuje się je jako zbiorniki ziemne(poziom wod gruntowych znajduje się 1,5m poniżej dna laguny); sad do lagun może być doprowadzany jedno- lub wielopunktowo; na dnie musi być drenaz odprowadzający wode osadowa; powinna być wyposazona w instalacje odprowadzajaca nadmiar wody nadosadowej; objętość wymiaruje się na czas odwadniania osadu(od kilku miesięcy do 3 lat).
Flotacja- jako metoda zagęszczania osadow może być przydatna gdy osady są niepodatne na zagęszczanie grawitacyjne. Może to mieć miejsce dla osadow zatrzymanych na mikrolitach mikrolitach zawierajacych duze ilości żywych mikroorganizmow wodnych, osadow po koagulacji siarczanem glinowym, które charakteryzuja się duza intensywnością barwy a mala mętnością.
USUWANIE MANGANU:
Istota odmanganiania polega na utlenianiu jonow MnII do Mn IV i wytraceniu ich w postaci MnO2 * xH2O
KMnO4 - silny utleniacz redukuje się do +2 lub +4.. W wodach naturalnych dominuje Mn2+. Utleniamy go do Mn4+ aby otrzymac zwiazek trudno rozpuszczalny . Najpierw zachodzi hydroliza polaczen manganu a nastepnie proces utleniania. Mangan nie twozy polaczen z zwiazkami organicznymi.
Mangan nie utlenia się tlenem z wody. Do utlenienia manganu możemy zastosowac chlor, ozon, KmnO4.
Mn+2 + KMnO4 - MnO2 + K+ + H2O
Inne metody usuwania manganu:
utlenianie w warstwie wodonosnej
wymiana jonowa
sorpcja jonow Mn II na wodorotlenku zelazowym
filtracja przez zloze z mineralow manganowych