scenariusz KOM, Animator Podmiotowości

MÓWIMY, ŻEBY NAS SŁUCHANO, SŁUCHAMY, ŻEBY ZROZUMIEĆ -

cz. I

Cel: Nauka komunikacji wewnątrz grupy jako pierwszy krok do komunikacji w przestrzeni społeczeństwa. Osiągnięcie umiejętności: aktywnego słuchania, wyrażania własnych emocji, komunikacji wewnątrz zespołu. Zdobycie wiedzy na temat roli komunikacji werbalnej i niewerbalnej, zapoznanie ze schematem komunikacji.

Poruszane zagadnienia: Cechy dobrego słuchacza, rola nadawcy i odbiorcy komunikatu, szum informacyjny, komunikacja werbalna , komunikacja niewerbalna.

Czas: 90 minut ( możliwość podziału na 2x45 minut)

Materiały: załącznik nr 1- komunikaty marsjańskie, małe kolorowe karteczki, ozdobna torebka, drewniany totem , karteczki samoprzylepne, pocięte pocztówki, duże arkusze papieru, kolorowe pisaki.

Musisz przygotować:

-Losy z uczuciami:na małych kolorowych karteczkach wypisujesz nazwy uczuć : pozytywnych i negatywnych. Karteczki składasz jak losy i wrzucasz do ozdobnej torebki.

-Totem rozmowy :Przygotowujesz drewnianą laskę, która posłuży jako totem rozmowy- osoba posiadająca laskę będzie miała prawo zabrania głosu reszta członków grupy będzie jej wtedy słuchać. Totemem może być np.: kij ozdobiony włóczką albo tłuczek drewniany do ziemniaków pomalowany farbkami.

-Pocztówki pocięte na 4 do 5 kawałków- posłużą do podziału na grupy

Przebieg:

Zabawa otwierająca-wprowadzenie „totemu rozmowy”

Krok 1: Grupa siedzi w kręgu, pokaż przyniesiony przez ciebie „totem rozmowy” i wyjaśnij uczestnikom warsztatów, że przedmiot, który trzymasz w reku ułatwi wam komunikację. Opowiedz historię o Indianach, którzy słuchają siebie w ten sposób, że aby każdy miał możliwość wypowiedzenia się, używają do tego celu specjalnej pałeczki. Ten kto ją trzyma ma prawo mówić, a pozostali maja obowiązek słuchać. Pałeczka jest przekazywana z rąk do rąk w kręgu. Ten kto chce mówić - mówi trzymając ją, ten kto nie chce zabierać głosu- przekazuje pałeczkę dalej.

Krok 2: Poproś uczestników, by sami metodą burzy mózgów wybrali nazwę pałeczki. Na tablicy zapisuj wszystkie odpowiedzi, a potem metodą głosowania wybierzcie nazwę, która zdobyła najwięcej głosów.

Krok 3: Użyj totemu - poproś uczestników by każdy z nich po kolei tak jak siedzą w kręgu dokończył zdanie: Lubię rozmawiać o……. lub lubię rozmawiać z…… Dopilnuj, by totem wędrował w kole i by każda osoba w grupie miała go w ręku.

Czas: 10 minut

Co to jest komunikacja- burza mózgów w formie słoneczka,

Krok 1: Rozdaj każdemu uczestnikowi kilka karteczek samoprzylepnych i poproś by napisał na nich to co kojarzy mu się z komunikacją. Zadaj pytania pomocnicze: czego potrzebujemy do komunikacji, jak się komunikujemy. Zaznacz, że jedna odpowiedź powinna znajdować się na jednej karteczce.

Krok 2: Poroś uczestników by naklejali swoje karteczki promieniście na

podłogę. Jeżeli gdzieś widzą już naklejona karteczkę z taką samą

odpowiedzią jak ich, to przyklejają swoja kartkę pod tą kartką. W ten

sposób powinno powstać słońce z nierównymi promieniami.

Krok 3: Odczytaj wszystkie karteczki, dyskutując nad nimi, wyjaśnij ewentualne wątpliwości , postaraj się w trakcie dyskusji wprowadzić pojęcia: nadawca i odbiorca, dopytaj uczestników jakie jeszcze znają sposoby komunikacji.

Czas: 10 minut

Słuchanie, niesłuchanie- zabawa wzmacniająca zdolności komunikacyjne

Krok 1: Podziel grupę na dwa zespoły: jedynki i dwójki

Sposób podziału: poproś by grupa ustawiła się w szeregu według swoich imion zgodnie z kolejnością jaka jest w alfabecie ( osoby, których imię zaczyna się na literę a najbliżej prowadzącego, potem osoby, których imię zaczyna się na b itd.)Następnie poproś grupę by odliczyła do dwóch.

Krok 2: Poproś jedynki by stanęły w jednym końcu sali, dwójki po przeciwległej stronie.

Udziel jedynkom instrukcji, tak by nie słyszały jej dwójki:

Zaraz każdy z was dobierze się w parę z dwójką, spróbujcie opowiedzieć jej przez dwie minuty coś dla was bardzo ważnego, np.: o waszym przyjacielu, wymarzonych wakacjach, ulubionej grze komputerowej itd. Spróbujcie zainteresować dwójki tym co mówicie.

Daj jedynkom czas na przygotowanie.

Krok 3: Udziel instrukcji dwójkom tak by niesłyszany jej jedynki:

Przez pierwszą połowę czasu ok. 1 minuty uważnie słuchajcie tego, co mówią jedynka: utrzymujcie kontakt wzrokowy, dopytujcie. Po danym przeze mnie sygnale, który będzie brzmiał:” minęła połowa czasu” wyraźnie przestańcie się interesować tym, co mówią do was jedynki, rozglądacie się, zacznijcie się bawić elementami ubrania albo włosami, ziewajcie.

Uprzedź dwójki, że nie wolno im do końca ćwiczenia powiedzieć dwójkom o instrukcji jaką otrzymały.

Krok 4: Po zakończeniu ćwiczenia omów je z grupą. Pytaj jedynki, jak im się mówiło w pierwszej części czasu, a jak potem, czy odczuły różnicę, co im przeszkadzało, kiedy mówiło im się lepiej. Zapytaj też dwójki, czy w momencie, jak przestały słuchać cos zmieniło się w sposobie opowiadania jedynek. Po omówieniu należy koniecznie powiedzieć jedynkom jaką instrukcje otrzymały dwójki.

Czas: 20 minut

To nie jest krzesło-zabawa aktywizująca, pobudzająca kreatywność

Postaw na środku klasy krzesło i poproś by każdy uczestnik

spróbował wymyślić dla tego przedmiotu nowe zastosowanie, nie

związane z jego rzeczywista funkcją, np.: buda dla psa, modlitewnik,

daszek chroniący przed deszczem. Wszystko zależy od inwencji

uczestników. Osoba która wymyśliła nowe zastosowanie wychodzi na

środek klasy i demonstruje je całemu zespołowi, każda prezentacja

powinna być nagrodzona brawami.

Czas: 5 minut

Komunikat marsjański (komunikacja niewerbalna)

Krok 1:Podziel uczestników warsztatu na grupy ok. 4-5 osobowe

Sposób podziału: Przygotuj wcześniej pocięte pocztówki- tyle części ile ma być członków danego zespołu. Wszystkie pocięte pocztówki mieszasz ze sobą i wsypujesz do papierowej torby. Każdy uczestnik warsztatu losuje jeden element. Zadaniem każdej osoby jest odnalezienie innych osób, które mają fragmenty tej samej pocztówki. Grupa jest gotowa, kiedy z pociętych kawałków złoży pocztówkę.

Krok 2: Instruujesz grupy, że właśnie na Ziemi wyładowali Marsjanie. Zaraz każdy zespół dostanie specjalny komunikat , który ma przekazać Obcym. Komunikat ten trzeba przedstawić niewerbalnie- bez słów gdyż Marsjanie nie znają naszego języka. Pierwszym zadaniem każdego zespołu jest przedstawienie komunikatu za pomocą rysunków, a następnie wytłumaczenie ich za pomocą mimiki i gestykulacji.

Krok 3: Rozdajesz każdej grupie arkusze papieru , pisaki i komunikat- załącznik nr 1. Informujesz grupę, że mają 15 minut na sporządzenie swojego rysunkowego komunikatu.

Krok 4: Każdy zespół prezentuje swój komunikat przed pozostałymi uczestnikami, którzy są w tym momencie Marsjanami i muszą odgadnąć co Ziemianie chcą im przekazać. Grupa prezentująca nie może używać słów, może natomiast wydawać różne dźwięki. Ta część ćwiczenia powinna zając ok. 10 minut ( każda grupa musi zaprezentować swój komunikat).

Krok 5: Omów z grupą ćwiczenie, zapytaj czy ciężko porozumiewać się bez słów, czy na co dzień komunikujemy się w ten sposób, zapytaj czy znają jakieś gesty które zastępują słowa. Ta cześć zajmuje ok. 10 minut.

Czas: 35minut

Zgadywanki emocji- ćwiczenie rozwijające komunikację niewerbalną

Krok 1: Poproś żeby grupa usiadła w kręgu. Teraz każdy uczestnik warsztatu losuje z ozdobnej torebki wcześniej przygotowane losy z uczuciami. Jego zadaniem jest przedstawienie w formie pantomimy, wylosowane przez niego uczucia.

Reszta grupy próbuje zgadnąć jakie uczucie jest właśnie przedstawiane.

Lista przykładowych uczuć do losowania:

radosny, zły, szczęśliwy, smutny, zamyślony, zaspany, chory,

zaskoczony, zawstydzony, przerażony, zmartwiony, wściekły, wesoły,

itp.

Czas: 10 minut

Załącznik nr 1