Rola i zadania nauczyciela informatyki w szkole podstawowej - program edukacyjny

WPROWADZENIE

Edukacja, jak każdy obszar działalności człowieka, we wszystkich swoich sferach powinna uwzględniać warunki, w których się odbywa, w tym również techniczne warunki życia w społeczeństwie. Współczesna technologia informacyjna, mocno powiązana z komputerami, ma obecnie bardzo duży wpływ na życie człowieka. Kształtowanie u uczniów oraz nauczycieli świadomości, że komputer jest uniwersalnym narzędziem usprawniającym pracę człowieka powinno stać się głównym celem pracy szkoły. Wskazane jest by znalazło to odbicie w procesie wychowania i nauczania, aby właściwie przygotować przyszłe pokolenia świadomych odbiorców i użytkowników tej technologii, przyszłych obywateli społeczeństwa informacyjnego.

Technologia informacyjna służy wszechstronnemu posługiwaniu się informacją i komunikowaniu się. Ta wszechstronność dotyczy zarówno zakresu, z którego pochodzi informacja, celów korzystania, jak i sposobów posługiwania się nią. Informacja w nauczaniu może pochodzić z dowolnej dziedziny kształcenia, być wykorzystywana w celach poznawczych i wychowawczych, a dzięki możliwościom współczesnej technologii informacyjnej - znajdować się w dowolnym miejscu na Ziemi.

Z technologią informacyjną jest związana jedna z głównych umiejętności kształconych u uczniów w szkole, czyli "poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł oraz efektywne posługiwanie się technologią informacyjną".

Technologia informacyjna może wspomagać i wzbogacać wszechstronny rozwój uczniów, poprzez udział w realizacji większości zadań stawianych przed szkołą przez "Podstawę programową", i zwiększać możliwości rozwijania umiejętności uczniów.

W zakresie ogólnych zadań szkoły, technologia ta wspomaga zdobywanie wykształcenia oraz głębsze poznawanie i rozumienie świata przez umożliwienie i ułatwienie docierania do rzeczywistych zasobów informacji. Wzmaga tym samym twórczą aktywność uczniów, pomaga w ujawnianiu i rozwijaniu zainteresowań oraz kierowaniu własnym rozwojem. Wzbogaca również sposoby i umiejętności porozumiewania się. Jej nieograniczone możliwości komunikacyjne mogą być wykorzystane do wzmacniania u uczniów poczucia przynależności do różnych grup społecznych, jak również sprzyjać samoidentyfikacji narodowej i kulturowej. Kształtowanie właściwego korzystania z tej technologii to również wyrabianie świadomości bezpiecznego posługiwania się techniką. Niesie w sobie to także aspekt wychowawczy, poprzez przygotowanie do respektowania norm etycznych i prawnych, poszanowania własności osobistej i intelektualnej oraz wyrabianie postawy otwartości na świat i tolerancji.

Posługując się sformułowaniami z "Podstawy programowej", technologia informacyjna może wspomóc i wzbogacić realizację następujących zadań ogólnych szkoły:

W zakresie nauczania:
1. Naukę poprawnego i swobodnego pisania.
2. Poznawanie wymaganych pojęć i zdobywanie rzetelnej wiedzy na poziomie umożliwiającym, co najmniej kontynuację nauki na następnym etapie kształcenia.
3. Rozwijanie zdolności dostrzegania różnego rodzaju związków i zależności.
4. Traktowanie wiadomości przedmiotowych w sposób integralny.

W zakresie kształcenia umiejętności:
1. Planowanie, organizowanie własnego uczenia się.
2. Skuteczne porozumiewanie się w różnych sytuacjach, prezentacji własnego punktu widzenia, przygotowanie do publicznych wystąpień.
3. Efektywne współdziałanie w zespole i praca w grupie, budowanie więzi międzyludzkich, podejmowanie indywidualnych i grupowych decyzji, skuteczne działanie na gruncie zachowania obowiązujących norm.
4. Rozwiązywanie problemów w twórczy sposób.
5. Poszukiwanie, porządkowanie i wykorzystywanie informacji z różnych źródeł oraz efektywne posługiwanie się technologią informacyjną.
6. Odnoszenie do praktyki zdobytej wiedzy oraz tworzenie potrzebnych doświadczeń i nawyków.

W pracy wychowawczej:
1. Kształtowanie świadomości życiowej użyteczności zarówno poszczególnych przedmiotów szkolnych, jak i całej edukacji na danym etapie.


Biorąc pod uwagę wyżej opisaną sytuację wydaje się niezbędne, aby każda placówka tworzyła własną koncepcję w zakresie edukacji informatycznej. Wskazane jest opracowanie projektu działań i dążenie do jego realizacji etapami. Istotna jest w tym względzie postawa nauczyciela informatyki, który nie tylko sprawuje opiekę nad sprzętem zgromadzonym w pracowni komputerowej. Jego istotnym zadaniem staje się ukazywanie możliwości wykorzystania komputera, uczenie nie tylko dzieci, ale i innych nauczycieli. Należy dążyć do tego, aby każdy uczeń jak najwcześniej nauczył się korzystać z komputera nie tylko po to żeby pograć w ciekawą grę, ale przede wszystkim by potrafił przy jego pomocy tworzyć i realizować własne zadania. Tylko poprzez wszechstronne działania szkoły możemy wpajać uczniom nawyk wykorzystywania komputera do rozwiązywania codziennych zadań tak, aby sami potrafili dostrzegać czynności, których wykonanie można usprawnić przez użycie odpowiedniego programu komputerowego. Dlatego też pracownia komputerowa i lekcja informatyki nie może stać się jedynym miejscem, gdzie uczeń będzie miał kontakt z komputerem. Ważne jest, aby szeroko stosować i pokazywać różnorodność zastosowań komputerów, w tym także w procesie nauczania innych przedmiotów.

Przykładem realizacji tego celu stają się różnorodne formy działań szkoły, ujęte w ramy niżej przedstawionego programu.

Program edukacyjny "Rola i zadania nauczyciela informatyki w szkole podstawowej"

Cele programu:
- wykorzystanie różnych źródeł informacji (w tym Internetu) w procesie nauczania
- poznanie wpływu komputeryzacji oraz technologii informacyjnej na życie społeczeństwa
- wykorzystanie komputera do rozwiązywania prostych problemów życiowych i szkolnych ucznia na zajęciach informatyki oraz w innych dziedzinach nauczania
- włączanie innych nauczycieli do korzystania z technologii informacyjnej w procesie nauczania

Korzyści dla ucznia:
- zwiększenie efektywności pracy, uczenie się przez działanie,
- korzystanie z różnych źródeł informacji,
- rozwijanie własnych zainteresowań i samodzielności w zdobywaniu i praktycznym wykorzystaniu wiedzy

Korzyści dla nauczyciela:
- praca w zespole nauczycieli, wykształcenie nawyku współdziałania na co dzień,
- umiejętność komunikacji, wspólnego tworzenia i działania,
- samokształcenie i samodoskonalenie - wewnątrzszkolne doskonalenie nauczycieli,

Program działań:
 

Cele operacyjne	Proponowane metody realizacji	Odpowiedzialny
Analiza sytuacji wyjściowej	- Ocena potrzeb szkoły w zakresie edukacji informatycznej. - Przeprowadzenie ankiet wśród uczniów i nauczycieli. - Opracowanie harmonogramu zadań.	nauczyciel informatyki
Realizacja programu przez nauczyciela informatyki	- Organizowanie szkoleń komputerowych dla zainteresowanych nauczycieli. - Stała pomoc nauczyciela informatyki w ramach współpracy z innymi nauczycielami. - Udostępnianie komputerów nauczycielom jako źródła informacji. - Współpraca z nauczycielami innych przedmiotów w ramach przygotowania i prowadzenia zajęć lekcyjnych z wykorzystaniem komputera. - Zajęcia otwarte ukazujące możliwości zastosowania komputera w nauczaniu innych przedmiotów.	nauczyciel informatyki
Włączanie nauczycieli do stosowania technologii komputerowej w procesie dydaktycznym	- Stosowanie komputera do przygotowywania materiałów dydaktycznych na lekcje. - Komputeryzacja różnych prac przez nauczycieli (dokumentacja pracy, pisma, sprawozdania, plany nauczania, dedykacje do nagród dla uczniów, dyplomy itp.). - Komputeryzacja pracy wychowawcy klasowego (przekazywanie uczniom i rodzicom informacji w postaci wydruków komputerowych). - Zadawanie uczniom prac domowych, do wykonania przy użyciu komputera. - Wykorzystanie komputera do statystyki osiągnięć uczniów i przedstawianie ich w postaci wydruków danych i wykresów.	nauczyciele pracujący w szkole
Zaangażowanie uczniów	- Zastosowanie komputerów przez uczniów do przygotowywania ogłoszeń, plakatów, komunikatów szkolnych itp. - Redagowanie gazetki szkolnej przy użyciu programów komputerowych. - Zajęcia dodatkowe dla uczniów w postaci koła komputerowego. - Udostępnianie uczniom komputerów jako źródła informacji.	uczniowie szkoły
Ewaluacja programu	- Ankieta dla uczniów i nauczycieli. - Ocena realizacji zaplanowanych zadań.	nauczyciel informatyki

Opracowanie: mgr Marian Żukowski
Szkoła Podstawowa
w Prochowicach

---