OGÓLNA METODOLOGIA ORGANIZOWANIA
ZASADY ZARZĄDZANIA
STRATEGIE, PODEJŚCIA I METODYKI ORGANIZOWANIA
METODY OGÓLNE WYKORZYSTYWANE W ORGANIZOWANIU
W ostatnich latach w naukach zarządzania zaobserwować można, podobnie
jak i w innych obszarach wiedzy, wyjątkowo dynamiczny rozwój. Przejawia
się to m.in. w zmianie sposobu postrzegania organizacji i roli jaką pełnić powinien w niej kierownik.
Zmiany w naukach zarządzania zakładają odejście od tzw. przestrzeni
biurokracyjnej i przejście do rozpatrywania sytuacji kierowniczych w przestrzeni
kombinacyjnej. Przestrzeń biurokracyjna to przestrzeń wyznaczona
wymiarami specjalizacji, koordynacji i formalizacji. Jest to zatem tradycyjny
schemat my ś lenia o organizacji sprowadzający się do czynności dzielenia
celów głównych na cele cząstkowe, następnie do konstruowania systemu
koordynowania tak podzielonymi celami i w końcu do nadawania takiemu
systemu cech trwałości poprzez formalizację . Schemat ten powoli
ustępuje miejsca analizie zjawisk w tzw. przestrzeni kombinacyjnej. Przestrzeń kombinacyjną możemy opisać używając wymiarów: aktywizacji,
rozumianej jak umiejętność wyzwalania inicjatywy, potencjału kombinacyjnego,
definiowanego jako umiejętność kreowania nowych form wymiany
pomiędzy różnymi obszarami aktywności oraz spójności, traktowanej
jako umiejętność integrowania członków organizacji wokół jej celów.
Rolą kierownika w takiej organizacji nie jest już szczegółowe planowanie,
organizowanie, motywowanie i kontrolowanie podwładnych, ale raczej
stwarzanie warunków umożliwiających wydobycie i wykorzystanie ich
własnej kreatywności. Kierowanie w ten sposób przekształca się coraz
bardziej w przewodzenie.
W naukach zarządzania, podobnie jak i w innych naukach, można wyróżnić trzy podstawowe części. Pierwszą częścią jest ontologia (z gr. óntos
— byt i lógos = nauka). Zawiera ona definicje najważniejszych kategorii
danej nauki, czyli kategorii determinujących postawy uczonych wobec
przedmiotu nauki. Drugą składową stanowi epistemologia, czyli teoria
poznania (z gr. épistemé — wiedza, zrozumienie). Umożliwia ona poznanie
i zrozumienie zjawisk zachodzących w szeroko pojętym zarządzaniu.
Ostatnią składową , interesuj ą c ą nas szczególnie ze względu na przedmiot
niniejszej pracy, jest metodologia (z gr. mét — wy ż ej zorganizowany
i hodós — sposób, ścieżka, droga). Metodologia danej nauki zawiera metody
poznania, reguły i procedury jej właściwe lub przez nią wykorzystywane.
Najczęściej są to metody dochodzenia lub odkrywania praw rządzących
daną nauką . Najbardziej ogólny podział tych metod zakłada wyróżnienie
metod indukcyjnych i dedukcyjnych. W niektórych pracach jako
składową nauki wyróżnia się także aksjologię (z gr. aksios — wart, cenny),
czyli dział zawierający system kryteriów w niej stosowanych, w innych
natomiast aksjologię traktuję się jako zupełnie niezależną nauką o wartościach w ogóle.
Metody organizacji i zarządzania stanowią pochodną metodologii nauk
zarządzania, a także jej warstwy epistemologicznej. Z jednej strony służą
poznawaniu reguł rządzących organizacjami, z drugiej — pozwalają te
organizacje zmieniać .
Właściwa prezentacja metod organizacji i zarządzania wymaga także
rozstrzygnięcia kilku dylematów związanych ze szczegółowym określeniem
przedmiotu wykładu. Pierwszy z tych dylematów związany jest
z wyodrębnieniem jako przedmiotu badań zarówno obszaru organizacji,
jak i sfery zarządzania. Czy takie wyróżnienie jest uzasadnione w sytuacji,
gdy na poziomie dydaktycznym w większości uczelni wykłada się już nie
Podstawy Organizacji i Zarządzania, ale Podstawy Zarządzania.
Wydaje się , że o takim rozwiązaniu zadecydował fakt, że zarządzanie jest
rozpatrywane przede wszystkim w kontekście kształtowania relacji przełożony — podwładny, czyli dotyczy najogólniej kierowania ludźmi, natomiast
organizowanie może być rozpatrywane zarówno jako odpowiednie
rozmieszczenie ludzi, ale i odpowiednie rozmieszczenie zasobów rzeczowych.
Poza tym zarządzanie rozpatruje się najczęściej w ujęciu czynnościowym;
organizowanie, oprócz znaczenia czynnościowego, może być analizowane
również w ujęciu rezultatowym (organizacja) i atrybutowym (zorganizowany).
Przeciw rozłącznemu traktowaniu problemów organizacji i zarządzania
przemawia fakt, że na zarządzanie, w klasycznym układzie funkcji zarządzania,
składają się następujące funkcje: planowanie, organizowanie, motywowanie
i kontrolowanie. Organizowanie w takim układzie to tylko jedna
z wielu funkcji zarządzania. Organizowanie stanowi zatem część zarządzania.
Bardziej przejrzystym wydaje się układ, w którym organizowanie
traktuję się jako część składową zarządzania. Ten ogólny układ prezentacji
metod przyjęto także w tej pracy. Dodatkowo wyodrębnione zostały metody
kreatywnego myślenia, gdyż stanowią one istotną składową procesów
rozwiązywania problemów organizatorskich. Zachowany jednak został
w tytule opracowania podział na metody organizacji i metody zarządzania.
Istotnym dylematem związanym z właściwą prezentacją jest także problem
rozstrzygnięcia, czy materiał pracy poświęconej Metodom organizacji
i zarządzania powinien obejmować tylko i wyłącznie metody czy także
techniki zarządzania.
Metoda jest pojęciem ogólnym, oznaczającym świadomie i konsekwentnie
stosowany sposób postępowania warunkujący osiągnięcie określonego celu. Technika stanowi raczej instrumentem służącym do rozwiązywania
konkretnych problemów pojawiających się w trakcie funkcjonowania
i rozwoju organizacji. Poza tym:
metoda dotyczy sposobu, ale i celu, technika raczej sposobu i czynności,
metoda to wytyczne, reguły i zasady, technika to dokładnie krok po
kroku opisane procedury,
metoda może okazać się zawodną , techniki bywają raczej niezawodne,
metody obejmują szersze zagadnienia, techniki rozwiązują szczegółowe problemy.
W praktyce często trudno jest odróżnić metodę od techniki. W wielu
pracach można spotkać te same narzędzia raz określane metodami, a w
innym przypadku technikami. Bardzo trudno tutaj o jednoznaczne uporządkowanie.
W tym miejscu pojawia się również aspekt praktyczny tej części nauk
zarządzania. Czy słuchacz powinien otrzymywać bardziej ogólną wiedzę
dotyczącą metod organizacji i zarządzania, czy raczej konkretne procedury
rozwiązywania problemów. Oczekuje na pewno tych ostatnich, ale
w większości przypadków mówienie o technikach wymaga mówienia
o metodach. Bez takiej korelacji nie można w pełni zrozumieć sytuacji
i właściwie stosować szczegółowych narzędzi. W niniejszym opracowaniu
podstawowy schemat opisu będą tworzyły metody organizowania i zarządzania,
w większości jednak przypadków będą towarzyszyły im opisy technik na poziomie operacyjnym.
Rozwój metod organizacji i zarządzania
Właściwie cały historyczny rozwój zarządzania to odkrywanie lub formułowanie ciągle nowych metod, technik, procedur i sposobów kierowania.
Pierwsze teoretyczne prace w zakresie nauk zarządzania powstały na
przełomie XIX i XX w. Zawdzięczamy je przede wszystkim grupie autorów
określanych wspólnie mianem szkoły klasycznej w zarządzaniu. Do tej
grupy należą : F. W. Taylor i H. Le Châtelier, H. Gantt, H. Emerson, małżeństwo F. B. i L. M. Gilbreth i K. Adamiecki. Jednym z podstawowych
obszarów zainteresowań tej grupy było poszukiwanie sposobów zwiększania
wydajności pracowników.
Prekursorem był oczywiście F. W. Taylor. Jemu zawdzięczamy opracowanie
metody badania pracy określanej mianem time and motion study.
Celem jej stosowania było mierzenie i normowanie pracy w celu znalezienia
możliwie najbardziej racjonalnego sposobu wykonania określonych
czynności. W praktyce polegało to na rozkładaniu danej czynności na
czynności elementarne, mierzeniu czasu ich trwania i poszukiwaniu idealnego
rozwiązania wynikającego ze zmian w przestrzennym i czasowym
rozmieszczeniu ludzi, maszyn, materiałów i wyrobów gotowych. W. F.
Taylorowi zawdzięczamy także metodę zarządzania wykorzystującą
w możliwe najwyższym stopniu zasadę podziału pracy — zarówno
w odniesieniu do czynności wykonawczych, jak i czynności kierowniczych.
Skutki takiego podejścia widoczne są do dzisiaj w postaci struktur
funkcjonalnych.
Wśród wielu eksponatów zgromadzonych w Science Museum w Londynie
znajduje się cyklograf skonstruowany przez małżeństwo F. B. i L.
M. Gilbreth'ów. Urządzenie to pozwalało na fotografowanie, a w późniejszym
wydaniu także na filmowanie ruchów roboczych pracownika dzięki
przytwierdzonym do dłoni, przegubów i łokci pracownika żaróweczkom.
W ten sposób możliwe było badanie ruchów pracownika zarówno w przestrzeni,
jak i w czasie. Metoda zaproponowana przez małżeństwo Gilbret-h'ów
była tak że przykładem metody badania pracy, zakładającej poszukiwanie
możliwości wzrostu wydajności poprzez lepsze dopasowanie maszyn
i ludzi.
Do metod zarządzania można zaliczyć formułę działania według etapów
cyklu działania zorganizowanego, również stanowiącą kanon nauk
zarządzania zaproponowaną przez H. Le Châtelier'a. Określa ona czynności, których realizacja powinna zwiększyć sprawność naszego działania.
Duże znaczenie w szkole klasycznej przywiązywano do czasowego
rozmieszczenia działań . Powstałe w tym okresie koncepcje harmonogramowania
zadań funkcjonują bez większych zmian do dzisiaj. Szczególne
osiągnięcia miał tutaj H. Gantt i K. Adamiecki. H. Gantt jest twórcą harmonogramów
pozwalających na porównywanie faktycznego i planowego
przebiegu prac. Ten graficzny sposób prezentacji stopnia zaawansowania
robót do dzisiaj określa się mianem wykresów Gantta. K. Adamiecki natomiast
jest autorem harmonogramów pozwalających na analizowanie
i planowanie pracy zespołowej w oparciu o sformułowane przez siebie
prawa harmonii doboru, harmonii działania i harmonii duchowej.
Nurt klasyczny to tak ż e dorobek Ch. Bedaux, autora pierwszych koncepcji
wartościowania pracy, szerzej upowszechnionych w latach 40.
Do metod zarządzania, szczególnie w obszarze zarządzania produkcją ,
można zaliczyć tak że koncepcję taśmy montażowej, zaproponowaną i rozwiniętą , praktycznie do granic, możliwości przez H. Forda. Koncepcja
ta jest najlepszym przykładem skrajnego wykorzystania w zarządzaniu zasady
podziału pracy.
Kierunek administracyjny w zarządzaniu to przede wszystkim dorobek
H. Fayola i M. Webera. Zainteresowania obu tych twórców koncentrowały
się wokół koncepcji idealnie zorganizowanej i zarządzanej organizacji.
Ogólnie zaproponowane przez nich metody zarządzania można określić
mianem zarządzania przez hierarchię , czyli zarządzania wykorzystującego
uporządkowane struktury organizacyjne ustalające stosunki nadrzędności i podporządkowania. W przypadku H. Fayola przejawiało się to w postaci dominacji zasady podziału pracy, autorytetu, szczególnie formalnego, dyscypliny, zasady centralizacji i odpowiedniej hierarchii oraz jednolitości i jednoosobowego kierownictwa. M. Weber jest autorem koncepcji idealnego systemu biurokratycznego funkcjonującego m.in. według zasady kompetencji, hierarchii, oddzielenia zarządzania od własności i formalizacji. Przykłady sformalizowanego i zhierarchizowanego zarządzania do dzisiaj dominują w wielu organizacjach i to nie tylko tych związanych
z administracją publiczną .
Kierunek human relations zapoczątkował wykorzystywanie w naukach
zarządzania dorobku socjologii i psychologii. Tym samym klasyczny zestaw
metod i technik zarządzania został wzbogacony o metody i techniki
stosowane w tamtych naukach. Po raz pierwszy kompleksowe socjologiczno- psychologiczne badania zachowań robotników przemysłowych
przeprowadził w latach 30. E. Mayo.
Szczególnie wiele miejsca zajmuje w tych koncepcjach problematyka
stylów zarządzania. Zakładając, że specyficzny sposób pełnienia funkcji
kierowniczych, czyli styl zarządzania, możemy określić mianem metody
zarządzania to zasługi D. McGregora, K. Lewina, R. Lipitta i R. K. Whi-te'a
— autorów koncepcji stylów zarządzania, dla rozwoju metod zarządzania
są wyjątkowo znaczące.
Human relations to również dorobek M. Follet — prekursorki badania
konfliktów w organizacji, w tym szczególnie ich pozytywnych stron.
Istotnym zagadnieniem poruszanym przez twórców zaliczanych do tego
nurtu w naukach zarządzania był także problem motywowania ludzi do
działania. Wtedy zaczęły pojawiać się metody i techniki koncentrujące się
na zwiększaniu siły motywacji. Najpierw były to proste koncepcje oparte
o tzw. techniki wzbogacania pracy, później powstawały bardziej rozwinięte metody i techniki motywowania wykorzystujące koncepcje klasyfikacji
potrzeb, na końcu były to metody zarządzania kompleksowo rozwiązujące problem zaangażowania podwładnych w działania organizacji,
jak to ma miejsce np. w metodzie zarządzania przez delegowanie czy
w zarządzaniu z wykorzystaniem grup autonomicznych.
Wraz z upowszechnianiem się podejścia systemowego w naukach zarządzania pojawiły się metody i techniki ilościowe zapożyczone z nauk
ścisłych. Związane to było m.in. z potrzebą znalezienia narzędzi umożliwiających optymalizowanie rozmieszczenia w czasie i przestrzeni zasobów
organizacji. Po raz pierwszy matematyczne modele podejmowania decyzji
oraz techniki programowania liniowego pojawiły się już przed II wojną
światową (J. von Neuman, W. Niemczynow i L. W. Kantorowicz). Zapoczątkowało to rozwój badań operacyjnych. Traktowanie organizacji jako
systemu było także przyczyną specyficznej mody wśród teoretyków zarządzania,
przejawiającej się w kreowaniu modelów zarządzania, czyli
sztucznych konstrukcji, których celem było w możliwe jak najprostszy
sposób wyjaśnianie problemów zarządzania. Do dzisiaj sztandarowym
przykładem obecności systemowego podejścia w zarządzaniu jest zarządzanie
oparte o zasad ę sprzężenia zwrotnego.
Podejście sytuacyjne w zarządzaniu zakłada potrzebę dopasowywania
konkretnych rozwiązań z zakresu organizacji i zarządzania do określonej
sytuacji. W ten sposób uwaga specjalistów od zarządzania została skierowana
na techniki umożliwiające identyfikowanie i analizowanie czynników
determinujących określoną sytuację . Charakterystycznym przykładem
mogą by ć koncepcje stylów zarządzania autorstwa F. Fiedlera oraz
V. Vroom'a i P. Yetton'a. Obie te metody oprócz opisu samych stylów
zawieraj ą opis metody analizy czynników mogących wpływać na jego
wybór.
Wielu nowych metod i technik dostarczyło, dynamicznie rozwijające
się w latach 80., zarządzanie strategiczne. Temu nurtowi, a dokładniej jego
wcześniejszemu odpowiednikowi — planowaniu strategicznemu, zawdzięczamy
upowszechnienie metod portfelowych i scenariuszowych wykorzystywanych
w analizie i projektowaniu strategii.
Obecnie obowiązującym podejściem do problemów zarządzania jest
podejście procesowe. W podejściu tym zakłada się postrzeganie organizacji
jako procesu, czyli ciągu powiązanych czynności składających się na określoną wartość z punktu widzenia klienta. Podstawowym narzędziem wykorzystywanym
tutaj do analizy i projektowania systemów zarządzania jest
metoda łańcucha wartości autorstwa M. Portera. Wśród wielu metod
zarządzania charakterystycznych dla tego podejścia warto wymienić zarządzanie
przez outsourcing lub przez internalizację , zarządzanie projektami
czy benchmarking.
Przedstawiony powyżej przegląd różnych metod organizacji i zarządzania
nie jest przeglądem zupełnym. Scharakteryzowany tutaj zosta ł dorobek
tylko podstawowych szkół zarządzania. Wielu interesujących nurtów nie
ujęto, z uwagi na chęć zachowania przejrzystości opisu. O części z tych
nurtów będzie mowa w dalszej, właściwej części pracy. Wydaje się , że jest
to jednak wystarczający dowód na stwierdzenie, że metody i techniki zarządzania stanowią zasadniczy obszar dociekań teoretyków i praktyków
zarządzania.
W najbliższej przyszłości prawdopodobnie będziemy mieli do czynienia
z upowszechnianiem się w zarządzaniu koncepcji organizacji uczących.
Już teraz w wielu metodach i technikach formułowanych w zarządzaniu
można zauważyć cechy charakterystyczne dla takiego ujęcia.
Klasyfikacja metod organizacji i zarządzania
Wybór właściwego kryterium klasyfikacji metod organizacji i zarządzania
stanowi, jak to podkreśla wielu autorów, trudny problem. Cechami dobrej
klasyfikacji jest kompletność i rozłączność . Spełnienie tych warunków
w przypadku klasyfikowania kategorii z nauk zarządzania jest praktycznie
niemożliwe. Decyduje o tym m.in. nie do określoność wielu kategorii, możliwość analizowania tych samych zjawisk w innym kontekście czy rozmyty
charakter granic między różnymi podejściami.
Najbardziej oczywistym podziałem jest podział , w którym wyróżnia się
metody zorientowane na organizację (organizowanie) i na zarządzanie
(oddziaływanie na podwładnych). O zaletach i słabościach takiej formuły
była mowa na początku referatu.
Najbardziej czytelnym kryterium klasyfikacji metod organizacji i zarządzania jest klasyfikacja ze względu na funkcje zarządzania. Dzięki temu
otrzymujemy zestaw metod szczegółowych odnoszących się do planowania
(budżetowanie), organizowania (tablice kompetencyjne), motywowania
(zarządzanie przez delegowanie) i kontrolowania (samokontrola) oraz metod
kompleksowych (zarządzanie przez cele) zorientowanych na wszystkie
funkcje. Podział taki by ł by do przyjęcia, gdyby rzeczywiście tak pojmowana
była rola kierownika. Natomiast w koncepcjach przywództwa istotnymi
nie są funkcje wymienione powyżej, ale już np. koordynowanie i przewodzenie.
W powyższej klasyfikacji uwzględnione zosta ł o jeszcze jedno kryterium
— stopień szczegółowości lub inaczej formułując, stopień kompleksowości metody.
Często stosowanym podziałem metod organizacji i zarządzania jest podział na tzw. metody klasyczne i metody nowe (nowoczesne). Przy czym
klasyczne nie stanowi synonimu określenia stare czy nieprzystające do
rzeczywistości. Klasyczne to sprawdzające się praktycznie zawsze, niezależnie od mody panującej w zarządzaniu. Do metod klasycznych należą metody koordynowania działań w czasie i przestrzeni, zarządzanie przez cele, zarządzanie przez partycypację czy zarządzanie przez zadania. Nowe metody to natomiast metody powstałe w wyniku pojawienia się nowych trendów w zarządzaniu. Do nowych metod możemy zaliczyć : benchmar-king, zarządzanie wiedzą organizacyjną , koncepcję organizacji inteligentnej czy organizacji sieciowej.
Interesujący układ klasyfikacji metod, ale tylko organizatorskich, przedstawia Z. Martyniak. Wyróżnia on metody właściwe organizacji, powstałe jako metody organizatorskie i metody zapożyczone z innych obszarów
wiedzy. Do pierwszej grupy zalicza: badanie metod pracy, mierzenie
metod pracy, wartościowanie pracy, normowanie pracy, koordynowanie
procesów pracy w czasie, organizowanie procesów pracy w przestrzeni
i analizę wartości organizacji. Do drugiej grupy zalicza metody: socjopsychologiczne,
ergonomiczne, operacyjne, sieciowe, ekonometryczne, informatyczne i heurystyczne.
Oto kilka innych propozycji klasyfikacji.
Metody organizacji i zarządzania można także klasyfikować :
a. według stopnia uniwersalności metody:
metody mogące być stosowane zawsze i wszędzie,
metody mogące być stosowane czasami i wszędzie,
metody mogące być stosowane zawsze i w niektórych przypadkach,
metody mogące być stosowane czasami i w niektórych przypadkach;
b. według rodzaju zasobów, których dana metoda dotyczy:
metody ukierunkowane na zasoby rzeczowe,
metody ukierunkowane na zasoby ludzkie,
metody ukierunkowane na zasoby informacyjne,
metody ukierunkowane na zasoby finansowe,
c. według kryterium przedmiotowego (obszar lub funkcja w przedsiębiorstwie);
d. według stopnia nieokreśloności i ogólności :
sposoby zrutynizowane,
recepty,
metody lokalne,
metody ogólne,
supermetody,
strategie myślenia,
mity.
W poniższej pracy starano się pogodzić wymogi treści programowych
dla przedmiotu METODY ORGANIZACJI I ZARZ Ą DZANIA (o których mowa
we wstępie), z najczęściej stosowanym w zarządzaniu kryterium klasyfikacji,
czyli klasyfikacją według funkcji zarządzania. W ten sposób otrzymano
rozdziały zawierające charakterystykę metod planowania, metod organizowania,
metod motywowania, metod kontrolowania, kompleksowych
metod zarządzania wraz ze stylami zarządzania i przywództwa oraz
w osobnym rozdziale — opis metod kreatywnego myślenia. Ponieważ
zadaniem niemożliwym, a i niecelowym byłoby pokazanie wszystkich
metod organizacji i zarządzania, dlatego też przy doborze poszczególnych
metod kierowano się chęcią pokazania w określonym obszarze, zarówno
tego co klasyczne, jak i tego co nowoczesne.
Perspektywy rozwoju metod organizacji i zarządzania
W okresie po II wojnie światowej powstało, jak to obliczy ł W. Hürlimann,
oko ł o 600 metod i technik związanych z organizacją i zarządzaniem, od
działań instynktownych, prób i błędów, zwyczaju, rutyny, doświadczenia,
aż po analizę dialektyczną czy totalną , eksperymenty, metody morfologiczne,
synektyczne itp.1.
1 B. Wawrzyniak, Odnawianie przedsiębiorstwa. Na spotkanie XXI wieku, Poltext, Warszawa
1 999, s. 1 9 1 .
Postęp w tym zakresie na pewno nie zosta ł zahamowany. Powstające
wciąż nowe paradygmaty zarządzania prowokują do kreowania wciąż nowych
metod i technik. W ślad za tym prawdopodobnie nie idzie jakość ,
mierzona skuteczności ą rozwiązywanych przy pomocy tych metod problemów
przedsiębiorstw. Gdyby rzeczywiście za ilością podążała jakość , zarządzanie stałoby się zbyt proste.
Słabą stroną tworzonych w ostatnim okresie metod zarządzania jest
obwarowywanie ich wieloma założeniami, od spełnienia których zależy ich
skuteczność . Problem ten dotyczy szczególnie metod klasyfikowanych
jako tzw. metody miękkie, czyli metod ukierunkowanych np. na zmiany
postaw. Metody te z definicji należą do metod zawodnych, uzależnionych
od mnóstwa czynników charakteryzujących przełożonego, podwładnego
i sytuację . Spełnienie ich wszystkich graniczy często z cudem, a osobę
odpowiedzialną za wdrażanie taka sytuacja zwalnia z odpowiedzialności.
W przypadku metod planowania i organizowania sytuacja wygląda trochę inaczej. Olbrzymi postęp w informatyce sprawił , że powoli niecelowym
staje się uczenie kierowników poszczególnych procedur związanych
np. z koordynowaniem działań w czasie i przestrzeni. Wystarczy bowiem
podać kilka danych i po chwili system komputerowy przekazuje nam gotowe
rozwiązanie. Czy zatem kierownik musi znać szczegółowo procedurę
PERT (rozmieszczenie działań w czasie) czy metodę Schmigalli (rozmieszczenie
działań w przestrzeni)? Pytanie takie jest chyba pytaniem retorycznym.
Ogromna różnorodność metod organizacji i zarządzania wymaga zatem
Kształtowania u kierowników przede wszystkim określonych postaw, charakteryzujących się otwartością i kreatywnością . Tego samego kierownicy muszą oczekiwać od podwładnych. Przyszłość należy więc do metod, technik, procedur, sposobów i działań ukierunkowanych na rozwój i utrzymanie odpowiedniego poziomu kreatywności, otwartości i zdolności uczenia się .
1
Szukasz gotowej pracy ?
To pewna droga do poważnych kłopotów.
Plagiat jest przestępstwem !
Nie ryzykuj ! Nie warto !
Powierz swoje sprawy profesjonalistom.