OTYŁOŚĆ u DZIECI
Jest to nadmiar tkanki tłuszczowej w ustroju, która zdeponowana jest w tkance podskórnej, a także w narządach wewnętrznych
Nadwaga BMI między 85-95 centylem
Otyłość BMI > 95 centyla
Wskaźnik masy ciała BMI = masa ciała (kg) / wzrost (m˛)
Norma BMI 20-25
Nadwaga BMI 25-30
Otyłość BMI >30
I° BMI 30.0 - 34.9
II° BMI 35.0 - 39.9
III° BMI >40
Częstość w Polsce: 5-11%
Podział otyłości
Jednoobjawowa
-jedyny objaw u osoby zdrowej
Wieloobjawowa
-współistnieje z chorobami lub nieprawidłowościami innych narządów
Z przyczyn ośrodkowych
-towarzyszy uszkodzeniu oun
np. zespół Pradera-Labharta-Willego,
zespół Laurence”a-Moona-Bardeta- Biedla
Mechanizm powstawania
Zaburzenia równowagi między spożyciem kalorii i wydatkiem energetycznym
Zaburzenia proporcji składników -przewaga węglowodanów i tłuszczów
Czynniki ryzyka
Zbyt duży przyrost masy ciała matki w czasie ciąży
Brak karmienia piersią
Podłoże genetyczne
Częściej płeć żeńska (rola estrogenów)
Otyłość w rodzinie, zwłaszcza u obojga rodziców
Utrwalone złe nawyki żywieniowe w rodzinie
Brak lub niedobór aktywności fizycznej
Sytuacje stresowe tzw. ”ucieczka w jedzenie”
Zwiększone ryzyko otyłości występuje w okresach fizjologicznego przyrostu tkanki tłuszczowej:
-1 rż
-okres pokwitania
60% dzieci, u których problemu nie rozwiązano przed okresem dojrzewania będzie miało problemy w dorosłym życiu
Typy otyłości
Androidalna (brzuszna)
Gynoidalna (okolice bioder i ud)
Ogólna-u dzieci głównie
Przyczyny otyłości u dzieci
Wiek niemowlęcy i wczesnodziecięcy:
-wysokokaloryczne żywienie mieszankami sztucznymi
Dzieci starsze
-przekarmianie węglowodanami, zwłaszcza prostymi (słodycze)
-złe nawyki żywieniowe i styl życia
-czynniki psychospołeczne (stresy)
Powikłania
Wzrost ryzyka:
wczesnej miażdżycy
chorób układu sercowo-naczyniowego
nadciśnienia
cukrzycy typu 2
nowotworów
Przeciążenie układu ruchu
-koślawość kolan
-skrzywienia kręgosłupa
-wczesne zmiany zwyrodnieniowe
Zaburzenia miesiączkowania
Problemy psychologiczno-społeczne (brak akceptacji siebie i ze strony otoczenia)
Leczenie
Prawidłowo zbilansowana dieta
Zwiększenie aktywności fizycznej
Zmiana stylu życia rodziny (nawyki żywieniowe, aktywność fizyczna)
Utrzymanie efektu spadku masy ciała
Farmakologiczne (wyjątkowo!)
Chirurgiczne (wyjątkowo!) w tzw. otyłości olbrzymiej
Profilaktyka !
Karmienie piersią przynajmniej do 6mż
Aktywność fizyczna
Kształtowanie prawidłowych nawyków żywieniowych i stylu życia
Diagnostyka u dzieci z BMI > 85 centyla
Szczególna kontrola BMI u dzieci z rodzin z ryzykiem otyłości
Edukacja
KINEZYTERAPIA
SPACER - najprostszy wysiłek, najlepiej tolerowany -30min/dzień
Stopniowo zwiększa się tempo marszu czas do 1 godz/dzień
Ćw. Czynne zawsze(!) rozpoczynamy od pozycji LEŻĄCEJ, przechodząc stopniowo do siadu i stania.
Mała ilość powtórzeń -ćw.kk, brzucha, grzbietu.
Stopniowo zwiększamy czas i ilość powtórzeń
Ćw. Oddechowe- przeplatane między ćw. Czynnymi
Po dobrej tolerancji ćw. indywidualnych kierujemy na ćw. w zespole.
HYDROTERAPIA
Natryski naprzemienne-ciepłe i chłodne,
2 x dziennie po 5 minut,
Kąpiele solankowe- 0,5 i 1 % -codziennie wieczorem 10 minut,
PŁYWANIE W BASENIE !
po przepłynięciu 1 km powstaje znaczący ubytek wagi, reguluje się oddech, zwiększa natlenienie organizmu ułatwiające spalanie tłuszczu.
RADY DLA RODZICÓW
1. Wyeliminuj jedzenie typu "fast-food" i siedzenie godzinami przed telewizorem. 2. Ogranicz tłuste i słodkie pożywienie. Po prostu go nie kupuj. 3. Dbaj o systematyczne posiłki, 4-5 dziennie. 4. Ucz dziecko zasad prawidłowego odżywiania dostosowując wiedzę do wieku dziecka. 5. Sam jedz prawidłowo-rodzice są ważnym wzorem dla dziecka, dziecko powinno jeść wspólnie z rodzicami podobne posiłki, nie może być na osobnej, drastycznej diecie. 6. Powoli zwiększ aktywność fizyczną dziecka, wybierając sporty, które lubi. 7. Towarzysz dziecku w trakcie posiłku i przy uprawianiu sportu. 8. Dbaj o to, by dietetyczne posiłki były ładne, kolorowe i smaczne. 9. Nie kupuj słodyczy "na drogę" do przedszkola.10. Zawsze przygotowuj zdrowe, smaczne posiłki do szkoły, zamiast dawać pieniądze na jedzenie.11. Rodzinne wypady do restauracji zastąp spacerem, wyprawą na basen czy na rower.12. Nie krytykuj wyglądu dziecka - przyczynisz się do nie akceptacji wyglądu, psychogennych zaburzeń odżywiania w przyszłości.