SĄDOWNICTWO POWSZECHNE:
I instancja -Sąd Rejonowy I inst.- Sąd okręgowy (sprawa o rozwód)
II instancja Sąd okręgowy II inst. Sąd apelacyjny
Skarga kasacyjna do Sądu Najwyższego
Sąd Najwyższy- sąd prawa
Sąd Rejonowy wydziały: I cywilny(procesowy i nieprocesowy), II Karny, III Rodzinny i Nieletnich, IV Pracy, V Gospodarczy, VI Ksiąg wieczystych, VII Grodzki
Pojęcie Sprawy cywilnej(spr.cyw) zostało zdefiniowane w art.1 KC. Spr.cyw jest spr. Z zakresu prawa cywilnego, rodzinnego i opiekuńczego i pracy. Równorzędność stron.
Odszkodowanie_ wyrównanie szkody w majątku, zwrot za leki, za zniszczenie rzeczy itp.
Postępowanie pojednawcze przerywa przedawnienie.
Etapy postępowania sądowego
Postępowanie rozpoznawcze:
-proces - nie proces
Strony procesu
Powód Pozwany Wnioskodawca Uczestnik
Uczestnik postępowania
Wniosek o udzielenie zabezpieczenia może poprzedzać proces sądowy i od złożenia tego wniosku mamy 2 tygodnie na zinicjowanie procesu.
Kończy się wyrokiem (proces) lub postanowieniem (nie proces)
Postępowanie klauzulowe
Nadanie klauzulowe wykonalności przeciwko małżonkowi dłużnika.
Postępowanie egzekucyjne
Zasady Procesu cywilnego:
Zasada prawdy materialnej - Zastąpiła zas. Prawdy obiektywnej. Sąd działa z urędu tylko w określonych przepisami sprawach np.: spadkowych, alimentacyjnych, o ustalenie ojcostwa art. 4 KPC
Zasada kontradyktoryjności- Sąd rozstrzyga sprawę na podstawie dowodów przeprowadzonych na wniosek stron z tym, że może dopuścić dowód nie wskazany przez strony(art. 232 KPC)
Zasada Dyspozytywności - Sąd wszczyna postepowanie na wniosek strony, wyjątkiem są sytuacje prowadzone z urzędu np.: sprawy o przekazanie władzy rodzicielskiej.
Zasada równouprawnienia stron- strony w postępowaniu sądowym mają równe prawa procesowe
Zasada jawności- rozpoznanie spraw odbywa się jawnie. Istnieja wyjątki(np., rozwód,naruszenie tajemnicy handlowej,itp.)
Zasada bezpośredniości- wyrok może być wydany jedynie przez sędziów przed którymi odbyła się rozprawa poprzedzająca bezpośrednio wydanie wyroku
Zasada ustności- art. 210 KPC- udzielenie stronom głosu
Zasada formalizmu procesowego- aby czynność mogła wywołać skutki prawne musi być w zasadzie dokonana w oznaczonej formie, miejscu i czasie.
Zasada swobodnej oceny dowodów- Sąd dokonuje oceny wyników postępowania dowodowego według własnego rozeznania, zasad logiki i doświadczenia życiowego
Zasada szybkości postępowania- art. 6 KPC- Sąd powinien przeciwdziałać przewlekaniu postępowania. Sąd powinien dążyć do tego aby rozstrzygnięcie nastąpiło na 1 rozprawie.
Skarga na przewlekłość postępowania- strona, która uważa, że sprawa ciągnie się przewlekle może złożyć skargę. Np.; sprawa jest z udziałem Skarbu Państwa przez 3-4 miesiące nic się nie dzieje sąd może uznać przewlekłość sądu.
Właściwość sądu- wyróżniamy:
Właściwość ustawową:1. Właściwość rzeczową
Właściwość miejscową
Właściwość funkcjonalną
Właściwość umowną: Strony mogą poddać spór właściwości wybranego sądu, przy czym postanowienie w tym przedmiocie zawarte w umowach(wzorce umowne, np.; telefonia komórkowa) są uznane za abuzywne - nieważne (art.358 KC)
Wł. Rzeczowa KPC stanowi, że właściwym w I inst. Jest sąd Rejonowy zarówno w postępowaniu procesowym jak i nie procesowych chyba, że przepisy zastrzegają właściwość Sądu Okręgowego jako I instancji. Przykład: Sąd Okręgowy w I inst. Jest właściwy w sprawach art.17 KPC, art.507 KPC:
- sprawy o roszczenia majątkowe o wartości ponad 75tyś zł(wyjątek sprawa o alimenty)
- sprawy gospodarcze o wartości ponad 100 tyś zł
- sprawy o prawa majątkowe i łącznie z nimi dochodzone roszczenia majątkowe oprócz spraw o ustalenie lub zaprzeczenie pochodzenia dziecka np: rozwód
-o ochronie praw autorskich i pokrewnych.
- o roszczenie wynikające z prawa prasowego.
Właściwość miejscowa
Właściwość Ogólna - wyznacza ją miejsce zamieszkania pozwanego(osoby fizycznej)art. 27KPC lub miejsca siedziby(osoby prawnej)art. 30 KPC
właściwość szczególna przemienna i wyłączona.
Wł. Szczególna wyłączona: Sprawy o nieruchomości np.: powództwo o własność lub inne prawa rzeczowe na nieruchomości- wyłącznie właściwy jest sąd miejsca położenia nieruchomości, - powództwo z tytułu dziedziczenia(zachowek) albo wniosek o stwierdzenie nabycia spadku, wniosek o dział spadku atr.993 i 994 KC
Wł. Szczególna przemienna: Art. 31 i 32 KPC- alimenty- według miejsca zamieszkania uprawnionej do alimentów, w przypadku ustalenia ojcostwa. Powództwo można wytoczyć przed Sądem oznaczonym jako właściwy przemiennie np.: w sprawach o alimenty Sąd miejsca zamieszkania osoby uprawnionej do alimentów, Sąd w okręgu którego znajduje się oddział lub zakład przedsiębiorcy jeżeli roszczenie pozostaje w związku z działalnością tego zakładu lub oddziału.
Zasady o ustalenie wartości sporu: do wartości przedmiotu sporu nie wlicza się odsetek, pożytków i kosztów żądanych obok roszczenia głównego art. 20 KPC.