Egzamin Metody pracy hodowlanej:
Od czego zależy indeks selekcyjny:
Indeks selekcyjny - służy do oceny wartości hodowlanej na podstawie 1 cechy, ale kilku różnych źródeł informacji (np. cecha - wydajność, źródła informacji - własna wydajność, wydajność potomstwa, wydajność braci).
I = b1X1 +b2X2
Zależy od:
b1 i b2 - współczynników regresji źródeł informacji (wagi poszczególnych źródeł informacji, czyli w jakim stopniu każde ze źródeł przyczynia się do oceny wartości hodowlanej).
X1 i X2 - wartości fenotypowych 1 cechy pochodzących z różnych źródeł informacji.
(Wartość hodowlaną na podstawie wielu źródeł informacji obliczamy ze wzoru G = b1(P1 - P) + b2(P2 - P) + P, gdzie b1,b2 - współczynniki regresji; P1, P2 = X1, X2
P - średnia wartość fenotypowa cechy).
Dokładność oceny wartości hodowlanej osobnika wynika z:
odziedziczalności danej cechy h2
z jakiego źródła informacji korzystamy (na podstawie własnej wartości R=h, na podstawie rodzica lub brata R=0,5h, na podstawie półbrata R=0,25h, na podstawie grupy krewnych).
Czym różnią się metody oceny wartości hodowlanych:
ilością źródeł informacji, jakie bierzemy pod uwagę (1, 2 lub kilka)
gdy na podstawie 1 źródła informacji, czy jest to ocena na podstawie własnej wydajności, wydajności 1 krewnego czy grupy krewnych.
Skuteczność selekcji to:
Selekcja - wybór odpowiednich osobników na rodziców następnego pokolenia (z wykorzystaniem inbredu i krzyżowania).
Skuteczność selekcji - mierzalne efekty w populacji w odniesieniu do cech ilościowych tj. średniej populacji, zmiana odchylenia standardowego.
Reakcja na selekcję Rs - potomstwo wyselekcjonowanych rodziców musi być lepsze od średniej pokolenia rodzicielskiego (Rs jest to różnica obserwowana w fenotypie, zależy od odziedziczalności cechy i intensywności selekcji).
Miarą wielkości reakcji na selekcję jest uzyskany postęp hodowlany ∧G.
Postęp hodowlany - jest to różnica między średnią wartością hodowlaną pokolenia potomnego G1 do średniej wartości hodowlanej pokolenia rodzicielskiego Go (są to zmiany genotypowe w populacji w ciągu 1 pokolenia).
Wpływ na dokładność szacowania wartości hodowlanej osobnika na podstawie średniej fenotypowej grupy jego krewnych mają:
Na dokładność szacowania na podstawie średniej fenotypowej grupy ma wpływ korelacja między genotypem a fenotypem( jeśli korelacja jest wysoka, duży wpływ genotypu na fenotyp).
Dokładność wartości hodowlanej na podstawie grupy krewnych zależy od:
stopnia pokrewieństwa między osobnikiem a krewnymi
pokrewieństwa wewnątrz grupy krewnych
ilości krewnych
współczynnika odziedziczalności
Krzyżowanie - podać 2 skutki:
wniesienie do stada w populacji nowych genów, warunkujących daną cechę
zajście zjawiska heterozji (powstały mieszaniec przewyższa rodziców pod względem wartości danych cech)
Skutkiem zwiększonej liczby cech w jednostce selekcji jest:
Zaleta: zwierzę wykazuje lepsze wartości po względem kilku cech.
Wada: różnica selekcyjna dla tych cech jest niższa niż dla selekcji w kierunku 1 cechy.
Metody doskonalenia zwierząt to:
Metody selekcyjne.
Do czego stosowane są efekty heterozji:
Stosowane w celu otrzymania osobnika przewyższającego rodziców pod względem wartości ważnych użytkowo cech.
Depresja inbredowa występuje gdy:
osobniki powstały w wyniku kojarzeń krewniaczych
u zwierząt hodowlanych charakteryzuje się obniżoną płodnością, mniejszą wydajnością, gorszymi przyrostami dobowymi, zmniejszoną zdolnością do adaptacji w nowych warunkach bytowania, mniejszą odpornością na schorzenia.
Ujawnia się głównie dla cech o niskiej wartości współczynnika odziedziczalności.
Wariancja fenotypowa, genetyczna wyraża:
Wariancja - jest miarą rozproszenia cechy, mówi ile wynosi odchylenie + − danej cechy od wartości średniej.
Wariancja fenotypowa - np. ile wynosi odchylenie wydajności mlecznej od średniej wydajności mlecznej w stadzie krów mlecznych.
Metody selekcji w kierunku kilku cech:
Selekcja następcza - doskonalenie najpierw 1 cechy, a potem pozostałych.
Selekcja niezależna = niezależnych poziomów brakowania - równoczesna selekcja w kierunku kilku cech. Dla każdej cechy osobno ustalany pewien minimalny poziom, który zwierzę musi osiągnąć.
Selekcja indeksowa = indeksu selekcyjnego = wskaźnikowa:
♣Ustalenie punktacji, która stanowi łączną ocenę wszystkich branych pod uwagę cech.
♣Ocena taka to tzw. wskaźnik lub indeks selekcyjny.
♣Do stada selekcyjnego wybierane są zwierzęta, które osiągnęły najwyższą ocenę punktową za całokształt ocenianych właściwości.
Różnice fenotypowe między zwierzętami pod względem danej cechy ilościowej są podawane:
Różnice fenotypowe są podawane w formie odchylenia standardowego G od średniej dla danej grupy zwierząt.
(Cecha ilościowa np. wydajność mleka, nieśność).
Współczynnik inbredu mierzy:
Współczynnik inbredu mierzy, jaki procent wszystkich genetycznych loci osobnika jest homozygotyczny w odniesieniu do przeciętnej homozygotyczności populacji.
Np. dla współczynnika inbredu Fx = o,25 - osobnik jest w 25% homozygotyczny ponad przeciętną homozygotyczność w stadzie.
Gdy spokrewnieni ze sobą rodzice nie są sami produktami inbredu, współczynnik inbredu dla ich potomka jest równy połowie pokrewieństwa między rodzicami.
Np. Rxy = 0,5 - pokrewieństwo między rodzicami będącymi pełnym rodzeństwem, to Fx = 0,25 - współczynnik inbredu potomka.
Poziom inbredu w zamkniętej populacji zależy od:
stopnia pokrewieństwa osobników w danej populacji (wzrost homozygotyczności u osobnika pochodzącego od rodziców ze sobą spokrewnionych).
czasu istnienia tej zamkniętej populacji i ilości kojarzeń (im dłużej populacja zamknięta, tym większy procent homozygotyczności).
(w populacji zamkniętej przypadkowe wystąpienie układów homozygotycznych może się nie rozproszyć i 2 allel może przez przypadek zostać usunięty - zjawisko negatywne).
Dwie interpretacje h2:
G2G
h2 = −−−− → odziedziczalność to stosunek wariancji genetycznej G2G do wariancji
G2P ogólnej G2P.
∧G
h2 = −−−− → odziedziczalność to stosunek postępu hodowlanego ∧G do różnicy
Rs selekcyjnej (intensywności selekcji).
Metoda niezależnych poziomów brakowania:
Jest to jedna z metod selekcji w kierunku kilku cech.
Ustalenie dla każdej cechy niezależnie od siebie poziomów brakowania.
Wyznaczenie minimalnego poziomu cechy, który rozgraniczy osobniki na wybrakowane i zaliczone do grupy wyselekcjonowanej.
Zwierzę, które nie osiągnie minimalnego poziomu choć 1 cechy nie zostanie wybrane do hodowli nawet jeśli ma doskonałe wyniki innych cech.
Np. dla świni mierzymy średni przyrost dzienny - poziom brakowania 600g, grubość słoniny - poziom brakowania 17mm. Do grupy selekcyjnej trafią osobniki mające przyrost dzienny większy od 600g i grubość słoniny mniejszą od 17mm.
Fenotypowym skutkiem krzyżowania może być:
Większa masa ciała , zwiększona wydajność mleczna, szybsze przyrosty masy ciała w stosunku do tych cech występujących u niespokrewnionych ze sobą rodziców w wyniku wystąpienia efektu heterozji.
Tempo narastania inbredu w wyniku regularnych kojarzeń w pokrewieństwie zależy od:
ilości kojarzeń w populacji
wzrostu stopnia homozygotyczności kojarzonych zwierząt
Wynikiem genetycznym krzyżowania jest:
nowa pula genów odpowiadających za dane cechy
wzmocnienie działania genów poprzez ich współdziałanie (heterozja)
Standardowe fenotypowe odchylenie wyraża:
Odchylenie danej cechy np. wydajności mlecznej krów od średniej wartości tej cechy dla populacji.
Wartość cechy genetycznie skorelowanej z cechą x wykorzystuje się w hodowli w:
gdy chcemy poznać wartość osobnika pod względem cechy, która nie ujawnia się w jego fenotypie - np. cechy wydajności mlecznej buhaja - ocena na podstawie cechy silnie skorelowanej + z badaną cechą, ujawniającej się w fenotypie buhaja.
Doskonaleniu genetycznym stada - przy selekcji zwierząt na kilka cech jednocześnie mamy podstawy do przewidywania zmian, jakie nastąpią w strukturze genetycznej stada w wyniku powiązań między cechami.
Równanie regresji wykorzystywane jest w hodowli do:
oceny wartości hodowlanej osobnika pod względem danej cechy na podstawie kilku źródeł informacji.
oceny ważności danego źródła informacji w ogólnej ocenie danej cechy.
Zaletą metody BLUP w ocenie wartości hodowlanej w porównaniu do wykorzystania w ocenie regresji wielokrotnej jest:
Zalety metody BLUP:
bardzo duża dokładność oceny
wykorzystanie maxymalnie dużej liczby źródeł informacji pochodzących z kontroli użytkowości
można określić wartość hodowlaną wszystkich przedstawicieli danej populacji
wartość hodowlana może być szacowana dla osobników z różnych stad i lat urodzenia przy zachowaniu dużej dokładności oceny
łatwość oddzielenia efektów środowiskowych od przewidywanych wartości hodowlanych (na podstawie genotypu).
Praca Backewella:
Zapoczątkowała podwaliny dla wyprowadzenia ras zwierząt.
Występowanie efektu heterozji zależy od:
Dominującego współdziałania przeciwstawnych alleli 1 genu (A i a), w wyniku którego fenotypowy efekt heterozygotycznego genotypu Aa jest wyższy od homozygotycznego AA i aa.
Jest to współdziałanie genów u mieszańców 1 pokolenia (heterozygot po homozygotycznych rodzicach).
1