ANGIOGRAFIA - badanie radiologiczne, kontrastowe naczyń tętniczych.
Badanie wykonuje się w celu wykrycia i oceny zmian patologicznych w obrębie naczyń tętniczych. Badanie polega na uzyskaniu obrazu naczyń przy użyciu promieni rentgenowskich po podaniu środka cieniującego. Wypełnione środkiem cieniującym naczynia krwionośne są widoczne na kliszy rentgenowskiej. Środek cieniujący podaje się do dużej tętnicy za pośrednictwem cewnika naczyniowego.
Badanie może być połączone z zabiegiem leczniczym, np.:
poszerzenia zwężonego naczynia cewnikiem zaopatrzonym w balonik,
embolizacje - zamknięcie światła pojedynczych naczyń.
Badanie wykonuje się w zakładzie radiologii, w pracowni badań naczyniowych. Powinien być zapewniony dostęp do tlenu, aparat EKG, taca ze sprzętem i lekami (niezbędnymi w razie wystąpienia objawów zagrożenia życia).
Badanie nie powinno być wykonywane u kobiet w czasie ciąży i w II połowie cyklu miesiączkowego.
Zadania i kompetencje pielęgniarki:
Poinformowanie pacjenta o sposobie zachowania się w czasie badania.
Przygotowanie i podanie na zlecenie lekarza leków, np. uspokajających.
Obserwacja pacjenta w czasie badania i po badaniu.
Przygotowanie pacjenta:
Przed badaniem lekarz powinien uzyskać pisemną zgodę pacjenta na wykonanie badania. Ponadto:
Dzień przed badaniem należy pobrać krew do badania układu krzepnięcia.
6-8 h przed badaniem pacjent powinien być na czczo.
Gdy badanie dotyczy naczyń w obrębie jamy brzusznej, należy oczyścić przewód pokarmowy, podając leki przeczyszczające lub wykonując lewatywę.
Na zlecenie lekarza - podać lek uspokajający.
Jeżeli u pacjenta występuje nadciśnienie tętnicze, należy na zlecenie lekarza podać pacjentowi leki obniżające ciśnienie.
Zawieźć lub zaprowadzić pacjenta do pracowni badań naczyniowych w zakładzie radiologii.
Należy poinformować pacjenta, aby zgłaszał w czasie badania wszelkie niepokojące objawy, np.: duszność, szum w uszach, narastający ból, ból głowy, nudności.
Postępowanie z pacjentem po badaniu:
Po badaniu pacjent jest odwożony z pracowni naczyniowej do sali.
Powinien pozostać w łóżku przez ok. 24 h.
W miejscu nakłucia tętnicy powinien być założony opatrunek uciskowy — należy go utrzymać przez ok. 4 h.
Należy obserwować parametry życiowe pacjenta: RR, tętno, oddech, zabarwienie powłok skórnych na kończynie, tętno na kończynie.
W ciągu 24 h pacjent powinien unikać gwałtownych ruchów, zginania kończyny w okolicy, w której było wykonane nakłucie.
Zasady:
Uzyskanie zgody pacjenta na badanie.
Wykonanie badania krwi - układu krzepnięcia.
Przygotowanie przewodu pokarmowego.
Założenie opatrunku uciskowego w miejscu nakłucia.
Obserwowanie pacjenta po badaniu.