Bóle kręgosłupa szyjnego w połączeniu z drętwiejącymi rękoma i 3 i 4 palcem
Budowa odcinka
Kręgosłup szyjny składa się z siedmiu kręgów tworzących elastyczną kolumnę, która łączy klatkę piersiową z czaszką. Najbardziej masywnym elementem kręgu jest położony przodu trzon. Tył kręgu zbudowany jest z łuków tworzących wraz z trzonem zamknięty pierścień. Pierścienie położone jeden nad drugim formują giętką klatkę zwaną kanałem kręgowym, wewnątrz którego przebiega rdzeń kręgowy - zespół struktur nerwowych zapewniający przewodzenie wszystkich bodźców ruchowych i czuciowych między korą mózgową a mięśniami, właściwe napięcie i koordynację mięśni. Rdzeń kręgowy zawiaduje również elementarnymi funkcjami fizjologicznymi takimi jak odruchy wydania moczu i kału, erekcji, wytrysku nasienia, czy przepływ krwi przez niektóre narządy. Bok i tył każdego kręgu budują wyrostki kostne będące punktami przyczepu ważnych więzadeł i mięśni. Na wyrostkach znajdujących się po bokach od trzonu kręgowego znajdują się stawy międzywyrostkowe uczestniczące w przenoszeniu obciążeń i zapewniające kręgosłupowi odpowiednią ruchomość. W szyjnym odcinku kręgosłupa obecne są dwa dodatkowe wąskie kanały biegnące po bokach kanału kręgowego. Stanowią one loże dla tętnic kręgowych zapewniających dopływ krwi do tylnej części mózgowia.
Najdelikatniejszymi elementami kręgosłupa są krążki międzykręgowe.
System więzadeł i mięśni przebiegających wzdłuż kręgosłupa zbliża do siebie kręgi, natomiast dysk spełniający rolę elastycznej poduszki stara się rozepchnąć trzony kręgowe. Taki układ stwarza stabilne połączenie elementów kręgosłupa i umożliwia ruch we wszystkich płaszczyznach.
Zmiany zwyrodnieniowe
Jak każda tkanka naszego ustroju krążek międzykręgowy z upływem lat ulega procesowi degeneracyjnemu. W następstwie powolnej utraty wody dysk staje się coraz mniej elastyczny i spłaszcza się. Jest to zjawisko rozpoczynające proces zmian zwyrodnieniowych kręgosłupa.
Przyczyn zwyrodnień kręgosłupa szyjnego nie zawsze da się uniknąć. Procesy degeneracyjne kręgosłupa postępują wraz z upływem lat u każdego z nas. Do okoliczności przyspieszających bądź objawiających chorobę może należeć uraz kręgosłupa. Częstszą przyczyną zaostrzającą dolegliwości są powtarzające się codzienne mikrourazy i drobne przeciążenia będące rezultatem np. wstrząsów mechanicznych towarzyszących powtarzającym się urazom głowy, skokom lub nawet biegowi po twardym podłożu, Czynnikiem przewlekle przeciążającym kręgosłup może być spanie na zbyt dużej poduszce. Nie bez znaczenia są wady postawy takie jak skolioza czy płaskostopie. Problemy z kręgosłupem szyjnym częściej mają osoby cierpiące na bóle krzyża. Proces postępującego odwodnienia krążków międzykręgowych przebiega powoli i długi czas nie daje o sobie znać. Zmniejszenie elastyczności i spłaszczenie dysku prowadzi do rozluźnienia spoistego dotychczas połączenia kręgów. Nawet minimalna redukcja odległości między trzonami sąsiadujących kręgów (wynikająca z obniżenia wysokości dysku) spowoduje, że więzadła łączące sąsiednie kręgi staną się nieco za długie. Efektem takiej nieznacznej odcinkowej niestabilności jest przeciążenie mechaniczne przyczepów więzadeł powodowane przez niekontrolowane szarpnięcia towarzyszące ruchom. Zwężenie przestrzeni zajmowanej przez dysk sprawi, że przeciążeniu ulegną stawy międzywyrostkowe. Zmiany te są groźne, ponieważ przeciążeniowe procesy wytwórcze przebiegające w tej okolicy mogą prowadzić do ucisków na korzenie nerwowe. Zniekształcenia w okolicy kanału tętnicy kręgowej mogą uciskać na to naczynie stając się przyczyna niedokrwienia mózgu. Zjawisko to nasila się przy podnoszeniu i obracaniu głowy.
Z szyjnego odcinka rdzenia kręgowego wyrastają korzenie nerwowe tworzące barkowy dający początek nerwom zaopatrującym kończynę górną. Korzenie, zanim utworzą splot, opuszczają kręgosłup przedostając się przez wąskie otwory międzykręgowe. Jest to miejsce, w którym w trakcie choroby zwyrodnieniowej najczęściej dochodzi do ucisku przez osteofity lub przemieszczający się dysk. Przepuklina jądra miażdżystego będąca objawem zaawansowanego zwyrodnienia krążka międzykręgowego przebija się zwykle przez tylno-boczną, najsłabszą część pierścienia włóknistego i trafia na początek korzonka nerwowego.
Objawy
Chory skarży się na ból i drętwienie promieniujące do barku, ramienia i ręki. Bólom towarzyszy osłabienie i zaniki mięśni objawiające się mniejszą pewnością chwytu, obniżeniem sprawności precyzyjnych ruchów palców lub utratą kontroli nad stawem ramiennym czy łokciowym. Bóle kręgosłupa szyjnego w połączeniu z drętwiejącymi rękoma i 3 i 4 palcem dotyczą korzonków nerwowych nerwów szyjnych C7 i C8.
Powyższe objawy objęto mianem zespołu barkowo - ramiennego (dolny zespół kręgosłupa szyjnego). Typowym zjawiskiem dla tego zespołu jest związek bólów z wykonywaniem ruchów, podczas snu i w niekorzystnej pozycji ciała. Jeżeli chory leży niewygodnie lub na przeciągu mięśnie reagują wzmożonym napięciem.
Rehabilitacja
W czasie rehabilitacji terapeuta uczy chorego właściwego ustawienie miednicy, w lekkim przodopochyleniu, z zachowaną lordozą lędźwiową, co pomoże w odpowiednim ustawieniu pozostałych krzywizn, w tym lordozy szyjnej. Musi również rozluźnić mięśnie karku poprzez ciepłe okłady i kompresy. Stosuje się zabiegi manualne znoszące blokady i korygujące nieprawidłowe ustawienie kręgów względem siebie. W przypadku ostrego stanu i silnych bóli stosuje się chwilowe unieruchomienie.
Grupa 20A
Dorota Brzezina
Czekaj Barbara