Leasing jako alternatywna forma finansowania działalności gospodarczej.
Firma chcąc rozpocząć nowy rodzaj działalności lub powiększyć zakres dotychczasowej, musi uzyskać fundusze na inwestycje. Decyzje inwestycyjne są niezwykle ważne dla każdej firmy, ponieważ wiążą się zwykle z wydatkowaniem dużych kwot, co nie pozostanie bez wpływu na płynność finansową przedsiębiorstwa. Popyt na fundusze inwestycyjne zwykle przekracza dostępne środki, z czego wynika konieczność pozyskania brakującego kapitału z zewnątrz. Firmy mają do wyboru m.in.: kredyt bankowy i leasing . Sprawą zasadniczą przy podejmowaniu decyzji o wyborze formy finansowania jest koszt pozyskania kapitału i utrzymanie płynności finansowej firmy.
Decyzje inwestycyjne pociągają za sobą przepływ gotówki w pewnych okresach czasu. Dzisiejsza inwestycja musi być więc rozpatrywana w kategoriach dochodów i wydatków w okresach przyszłych. W istniejącym obecnie stanie prawnym można stwierdzić, iż forma finansowania poprzez leasing jest korzystna dla firm:
nie posiadających odpowiedniego kapitału własnego, niezbędnego do podjęcia nowej działalności
chcących rozszerzenia i unowocześnienia prowadzonej działalności
poszukujących możliwości poprawy swojej płynności finansowej.
Leasing jest nowoczesną i efektywną ekonomicznie formą finansowania inwestycji, nie wymagającą angażowania dużych środków własnych. Przez cały czas trwania umowy leasingowej jej przedmiot pozostaje własnością leasingodawcy, natomiast leasingobiorca płacąc raty leasingowe wykorzystuje go do swoich celów gospodarczych. Leasing operacyjny umożliwia wliczenie całego płaconego przez leasingobiorcę czynszu leasingowego w koszty uzyskania przychodu, co daje możliwość finansowania z zysku jeszcze przed opodatkowaniem.
Z leasingu mogą korzystać wszelkie przedsiębiorstwa i osoby prowadzące działalność gospodarczą, przy czym nie jest on korzystny dla tzw. ryczałtowców oraz podmiotów gospodarczych nie płacących podatku VAT (większość firm leasingowych w ogóle nie obsługuje tego typu firm).
Wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje leasingu:
operacyjny
finansowy (kapitałowy)
Klasyczna umowa leasingu operacyjnego polega na czasowym przekazaniu w użytkowanie przedmiotu leasingu, przy czym czas ten jest krótszy niż okres normatywnego zużycia leasingowanej rzeczy. W sensie prawnym czas trwania tej umowy jest znacząco krótszy od okresu amortyzacji. Ponadto po wygaśnięciu umowy przedmiot leasingu zwracany jest właścicielowi czyli leasingodawcy. Umowa taka nie zawiera zapisu o wykupie przedmiotu leasingu przez leasingobiorcę po jej zakończeniu. Przedmiot leasingu zaliczany jest do składników majątku leasingodawcy, który ma prawo do odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania rzeczy.
W umowie leasingu finansowego mamy do czynienia z odwrotną sytuacją. Przedmiot leasingu zaliczany jest do składników majątku leasingobiorcy, który dokonuje odpisów amortyzacyjnych. Do kosztów uzyskania przychodu zalicza jedynie część „odsetkową” czynszów leasingowych a dla leasingodawcy tylko ta część czynszu stanowi przychód. Czas trwania leasingu kapitałowego jest z reguły zbliżony do normatywnego okresu zużycia rzeczy (okresu amortyzacji) i zawiera klauzulę o wykupie przedmiotu przez leasingobiorcę na zakończenie umowy.
Ze względu na sposób rozliczeń wyróżniamy:
leasing złotówkowy
leasing dewizowy
Umowy leasingowe, które funkcjonują w Polsce zobowiązują leasingobiorcę do zapłaty czynszów leasingowych i innych opłat związanych z umową w walucie polskiej czyli w złotówkach. W przypadku leasingu dewizowego rozliczenia czynszów leasingowych i innych opłat związanych z umową ustalane są najczęściej w oparciu o notowania walutowe lub inne wskaźniki finansowe ściśle związane z kursem walut obcych. Rozliczenie konkretnego czynszu leasingowego następuje w złotówkach ale na podstawie aktualnego kursu sprzedaży np. frank szwajcarski w dniu płatności tego czynszu.
Do zawarcia umowy leasingowej potrzebne są przynajmniej dwa podmioty gospodarcze:
-leasingodawca - właściciel przedmiotu leasingu oddający go w użytkowanie
-leasingobiorca czyli użytkujący.
Leasingobiorcą może być podmiot gospodarczy : osoba fizyczna prowadząca działalność gospodarczą, spółki: cywilna, jawna, komandytowa, z o.o., akcyjna, przedsiębiorstwa państwowe. Podmiotem umowy mogą być także: fundacje, stowarzyszenia, spółdzielnie - o ile ich statut przewiduje prowadzenie działalności gospodarczej.
W praktyce przy zawieraniu umowy leasingu uczestniczy pośrednio lub bezpośrednio kilka firm współpracujących takich jak:
dostawca sprzętu
bank
towarzystwo ubezpieczeniowe
poręczyciele leasingobiorcy (korzysta się z nich w wyjątkowych przypadkach kiedy sytuacja finansowa leasingobiorcy nie daje gwarancji na spłatę należności co w znacznym stopniu zwiększałoby ryzyko leasingodawcy.
Leasing utożsamiany jest głównie z samochodami, komputerami, lecz przedmiotem leasingu mogą być wszelkie środki trwałe tj. maszyny, urządzenia, samochody dostawcze i ciężarowe, linie technologiczne, specjalistyczny sprzęt czy wyposażenie sklepów, hoteli a nawet oprogramowanie komputerowe.
Plusy i minusy leasingu:
Elastyczne warunki umowy - możliwość negocjowania warunków najbardziej odpowiadających leasingobiorcy (np. sposób rozłożenia płatności w czasie)
Niskie nakłady kapitałowe zarówno w momencie zawierania umowy, jak i w czasie spłaty rat leasingowych. Pozwala to leasingobiorcy bardziej efektywnie spożytkować kapitał obrotowy
Korzyści podatkowe większe, niż w przypadku kupna za gotówkę lub z kredytu bankowego - prowadzące do zwiększenia środków obrotowych, będących do dyspozycji firmy
Korzyści podatkowe poważnie obniżają koszt pozyskania środka trwałego
Leasing ułatwia dostęp do nowych technologii, umożliwia stałe unowocześnianie urządzeń i procesów produkcyjnych (zwrot urządzeń leasingodawcy i zawarcie nowej umowy na nowocześniejsze)
Leasing pozwala zachować możliwość kredytowania. Firma może przecież potrzebować kapitału obrotowego, a leasing nie ma zwykle wpływu na aktualne linie kredytowe firmy.
Brak w Polsce jednoznacznych uregulowań prawno - podatkowych
Leasingobiorca nie uzyskuje od razu prawa własności do przedmiotu leasingu. Zwykle zakładana jest opcja wykupu po zakończeniu umowy.
Konsekwencje niedotrzymania warunków umowy przez leasingobiorcę są surowe : natychmiastowe przejęcie przez leasingodawcę przedmiotu umowy (z pominięciem drogi sądowej), natychmiastowa spłata wszystkich opłat leasingowych
Leasingobiorca jest zobowiązany do płacenia czynszów nawet w razie utraty, uszkodzenia lub innej przyczyny uniemożliwiającej korzystanie z przedmiotu leasingu (w razie zniszczenia lub kradzieży jest to niwelowane przez wypłacone odszkodowanie)
Leasing w Polsce funkcjonuje od 1990r i wpisał się już w mapę polskiej gospodarki, jednak nie wszyscy mają świadomość jaką rolę pełni leasing w naszym kraju. Leasing stał się faktem w naszej rzeczywistości to dzięki tej formie finansowania inwestycji nastąpił ogromny rozwój gospodarczy, co w konsekwencji musiało pomnożyć wpływy do budżetu. Wiele firm w krótkim czasie nabyło środki produkcji, środki transportowe i inne przedmioty trwałego użytku, które jako nakłady inwestycyjne były planowane w okresie późniejszym, a leasing przyspieszył ich realizację. Jednocześnie wielu dostawców wyraźnie zwiększyło sprzedaż dzięki leasingowi. Innym bardzo istotnym argumentem w dyskusji o leasingu jest ilość podmiotów gospodarczych jakie powstały do świadczenia tego rodzaju usług i ilość powstałych z tego tytułu stanowisk pracy. Reasumując można powiedzieć, że leasing to:
tysiące dodatkowo sprzedanych przez producentów maszyn, urządzeń, samochodów, komputerów itp.,
tysiące nowo powstałych miejsc pracy - zarówno dla pracowników firm leasingowych, jak i pracowników obsługujących leasingowane maszyny, urządzenia, samochody itp.,
ogromne kredyty i wzmożona aktywność banków obsługujących tę działalność,
obowiązkowe ubezpieczenia i dynamiczny rozwój firm ubezpieczeniowych,
wyścig po lepszą reklamę i wzrost obrotów mediów i firm reklamowych,
możliwość rozwoju dla małych i średnich firm, dla których kredytowanie działalności gospodarczej jest nieosiągalne,
transfer nowoczesnej technologii poprzez częstą wymianę użytkowanych narzędzi pracy.
Podsumowując trzeba wskazać na leasing jako atrakcyjne źródło finansowania zewnętrznego, dużo łatwiejsze i tańsze niż kredyt bankowy. Dzięki niemu w ostatnich latach stworzono miejsca pracy, doinwestowano wiele gałęzi gospodarki i powstały liczne zakłady produkcyjne. Firmy zamierzające korzystać z leasingu powinny śledzić m.in. artykuły w prasie na ten temat i pogłębiać wiedzę z tej dziedziny. Zrozumieją wówczas jego zalety i uwzględnią możliwość wyboru takiego finansowania w planowaniu rozwoju swojej firmy.
Literatura:
D.Załubka/M.Żyniewicz „Leasing ABC oraz D”
Włodzimierz Markowski „ABC small business'u”
WWW. egospodarka.pl