SPÓŁKA JAWNA - szczegóły
# oparta na bezpośrednim i osobistym zaangażowaniu wspólników w przedsiębiorstwo prowadzone przez spółkę (osobisty udział w działalności spółki)
# CECHY:
- podmiotowość prawna |
- wyodrębnienie organizacyjne |
- odrębny majątek spółki i odpowiedzialność tym majątkiem za zobowiązania |
- występowanie pod własną firmą |
# UTWORZENIE SP.J.
zawiązanie umową spółki
forma pisemna pod rygorem nieważności, ale gdy wkładem nieruchomość to forma aktu notarialnego pod rygorem nieważności
czas trwania zaznaczany w umowie tylko gdy jest określony
zmiana umowy wymaga zgody wszystkich wspólników, chyba że umowa mówi, że wystarczy większość
przekształcenie spółki cywilnej lub innej
przekształcenie s.c. w sp. j. fakultatywne lub obligatoryjne - art. 26 §4
powstaje z chwilą wpisu do rejestru
utworzyć sp.j. mogą:
osoby fizyczne o pełnej zdolności do czynności prawnych
osoby fizyczne o niepełnej zdolności do cz.pr. - ale tu problemy praktyczne, bo taka osoba nie mogłaby samodzielnie wykonywać praw i obowiązków wspólnika i musiałaby albo być reprezentowana przez przedstawiciela ustawowego, albo wymagana byłaby zgoda przedstawiciela ustawowego
osoby prawne i inne jednostki organizacyjne mające zdolność prawną- ale odpowiadałyby one całym majątkiem za zobowiązania sp. j.
- wątpliwości ad. wspólnoty mieszkaniowe
# Przedmiotem APORTU może być:
własność i inne prawa rzeczowe
- np. prawa majątkowe na dobrach niematerialnych (znaki towarowe)
rzeczy i prawa oddane do korzystania i pożytki z nich
obciążenie rzeczy lub prawa
praca i inne świadczenia
domniemanie, że rzeczy, które wspólnik zobowiązał się wnieść do spółki, uważa się za przeniesione na spółkę
wkłady + to co spółka nabędzie = majątek spółki, odrębny od majątków wspólników
wierzyciel osobisty wspólnika nie może prowadzić egzekucji z majątku wspólnego ani nim rozporządzać
# ODPOWIEDZIALNOŚĆ ZA ZOBOWIĄZANIA (przepisy ius cogens)
sp.j. może zaciągać zobowiązania jako odrębny podmiot
za zobowiązania spółki wobec wierzycieli odpowiadają wspólnicy bez ograniczeń całym swoim majątkiem, solidarnie z pozostałymi wspólnikami i ze spółką
ODPOWIEDZIALNOŚĆ BEZPOŚREDNIA, OSOBISTA, SOLIDARNA, SUBSYDIARNA, NIEOGRANICZONA
wierzyciel może żądać zaspokojenie długu bezpośrednio z określonego składnika majątku wspólnika |
wspólnik odpowiada całym swoim majątkiem |
solidarnie odpowiadają wspólnicy i spółka |
wierzyciel może prowadzić egzekucję z majątku wspólnika wówczas, gdy egzekucja z majątku spółki okaże się bezskuteczna |
niemożliwe ograniczenia w stosunkach zewnętrznych |
w przypadku przystąpienia do spółki:
istniejącej - nowy wspólnik ponosi odpowiedzialność także za zobowiązania powstałe przed jego przystąpieniem (art. 32 ksh)
do działającego przedsiębiorcy jednoosobowego, który wnosi przedsiębiorstwo do sp. jawnej - wspólnik przystępujący odpowiada też za zobowiązania powstałe przy prowadzeniu tego przedsiębiorstwa przed dniem utworzenia spółki
aby wierzyciel spółki mógł zaspokoić się z majątku wspólnego wspólnika i jego małżonka - warunkiem pisemna zgoda małżonka na dokonanie przez spółkę czynności prawnej, z której powstała konkretna wierzytelność
wspólnik odpowiada całym majątkiem solidarnie ze spółką i pozostałymi wspólnikami za zaległości podatkowe spółki i wspólników wynikające z działalności spółki (art. 115 Ordynacji Podatkowej)
również były wspólnik - jeśli zaległości powstały gdy był wspólnikiem
jest to odpowiedzialność pierwszorzędna
# ad REPREZENTACJA
wspólnicy to przedstawiciele ustawowi; poza nimi spółka może być reprezentowana przez prokurentów, pełnomocników, likwidatora, syndyka masy upadłościowej
zasadą, że wspólnik mający prawo reprezentacji, nie może być prokurentem (ale to sporne)
# UDZIAŁ W ZYSKACH I STRATACH
jeśli wartość majątku spółki dozna uszczuplenia z powodu strat, zysk należy przeznaczyć na uzupełnienie do pierwotnej wartości
zasada: równy udział w zyskach i stratach, bez względu na wysokość wkładu
umowa można zwolnić od udziału w stratach, ale nie wszystkich wspólników (chociaż 1 musi w nich uczestniczyć)
można zmienić zas. podziału zysków i strat, np. odnosząc je do wkładów
udział kapitałowy (art. 50) - odpowiada wartości rzeczywiście wniesionego przez wspólnika wkładu
# obowiązek lojalności - powstrzymywanie się od wszelkiej działalności sprzecznej z interesami spółki (art. 56 - zakaz konkurencji sensu largo)
zakaz ten nie jest bezwzględny, bo wspólnicy mogą wyrazić zgodę na działalność konkurencyjną
w przypadku naruszenia zakazu konkurencji każdy wspólnik ma prawo żądać:
wydania spółce korzyści, jakie wspólnik łamiący zakaz osiągnął (przedawnienie 6 m-cy od powzięciu wiadomości o złamaniu zakazu)
odszkodowania
rozwiązania spółki
wyłączenia wspólnika
# WYSTĄPIENIE WSPÓLNIKA - zdarzenie prawne powodujące utratę przez wspólnika członkostwa w spółce, ale spółka istnieje dalej
dobrowolne za porozumieniem wspólników lub swobodna decyzja wspólnika jeśli spółkę zawarto na czas nieoznaczony, wspólnik może ją wypowiedzieć na 6 m-cy przed końcem roku obrotowego (art. 61) nie można wypowiedzieć spółki zawartej na czas oznaczony (chociaż to jest sporne), chyba że umowa spółki stanowi inaczej dokonuje się przez zawiadomienie pozostałych wspólników uprawnionych do reprezentowania spółki |
przymusowe na podstawie wyroku sądowego (art. 63 §2) sąd może na wniosek pozostałych wspólników (z ważnych powodów) orzec wystąpienie wspólnika ważne powody to np.: trudności we współpracy, naruszenie zakazu konkurencji |
niezbędne są rozliczenia z występującym wspólnikiem (art. 65)
wg wartości bilansowej jego udziału, w gotówce, a rzeczy dane do używania przez wspólnika w naturze zwraca się w naturze
jeśli udział wspólnika występującego okaże się bierny - musi on zapłacić przypadającą na niego część niedoboru
należy odróżnić takie wystąpienie od wystąpienia wskutek zbycia ogółu praw i obowiązków w spółce (art. 10) - możliwe gdy umowa spółki tak stanowi i za zgodą pozostałych wspólników (chyba że umowa ……)
# ROZWIĄZANIE SPÓŁKI (art. 58 i n.) dot. wszystkich wspólników; w następstwie zaistnienia przyczyn rozwiązania następuje likwidacja spółki lub inna dyspozycja majątkiem spółki związana z zakończeniem jej bytu
Przyczyny rozwiązania
przewidziane w umowie spółki
jednomyślna uchwała wszystkich wspólników
ogłoszenie upadłości spółki
śmierć lub upadłość wspólnika (chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali wspólnicy)
wypowiedzenie (chyba że umowa spółki stanowi, że i tak spółka dalej istnieje lub gdy tak postanowią pozostali wspólnicy)
wypowiedzenie spółki przez wierzyciela osobistego wspólnika
prawomocne orzeczenie sądu (bo każdy wspólnik z ważnych przyczyn może żądać rozwiązania spółki przez sąd + sąd może rozwiązać spółkę z urzędu gdy mimo grzywny nie wykonuje obowiązków określonych w art. 24 ustawy o KRS)
gdy liczba wspólników zmniejszy się do 1 (to wynika z istoty sp. j.)
przekształcenie w inną spółkę handlową
# LIKWIDACJA SPÓŁKI czynności zmierzające do ustania bytu spółki, wszczynane w następstwie zaistnienia przyczyny rozwiązania; wiążą się gł. z rozdysponowaniem majątku - w procesie likwidacji lub w sposób przewidziany przez wspólników (np. mogą się umówić na podział majątku w naturze)
postępowanie likwidacyjne może być w drodze jednomyślnej uchwały przerwane i spółka może być prowadzona dalej (nie w przypadku upadłości, prawomocnego wyroku sądu i wypowiedzenia przez wierzyciela osobistego wspólnika)
spółka kontynuuje swój byt prawny ze zmienionym celem - którym jest zakończenie interesów, spieniężenie majątku, spłata długów i podział reszty majątków między wspólników; traci byt prawny dopiero z chwilą wykreślenia z rejestru
LIKWIDATORZY: z mocy prawa są nimi wspólnicy, ale mogą oni jednomyślnie powołać tylko niektórych spośród siebie bądź osoby spoza swojego grona
sąd - z ważnych powodów, na wniosek wspólnika lub innej zainteresowanej osoby - może ustanowić likwidatorami niektórych wspólników lub osoby trzecie
mogą być odwołani jednomyślną uchwałą wspólników, a ci ustanowieni przez sąd - tylko przez sąd
obowiązki: zakończenie bieżących interesów spółki, ściągnięcie wierzytelności, wypłacenie zobowiązań i upłynnienie majątku spółki (nowe przedsięwzięcia tylko gdy to konieczne do osiągnięcia w/w celów) + po zakończeniu likwidacji wniosek o wykreślenie spółki z rejestru
do rejestru zgłasza się otwarcie likwidacji, likwidatorów, sposób reprezentowania przez nich spółki i dot. tego zmiany
spółka prowadzona pod dotychczasową nazwą + „w likwidacji”
w stosunkach zewnętrznych likwidatorzy mają prawo reprezentowania spółki - jeśli jest ich kilku, to muszą łącznie (chyba że wspólnicy / sąd ustalą inne zasady)
ograniczenie zakresu działania likwidatorów nie wywołuje skutków prawnych wobec osób trzecich
czynności likwidatorów uważa się za czynności likwidacyjne (wobec osób w dobrej wierze)
w stosunkach wewnętrznych likwidatorzy są obowiązani stosować się do uchwał wspólników (ci ustanowieni przez sąd - tylko do uchwał jednomyślnych)
wskutek otwarcia likwidacji wygasa prokura + w czasie likwidacji nie można ustanawiać prokury
jeśli w toku post. likwidacyjnego okaże się, że zachodzą przesłanki wszczęcia post. upadłościowego zakończenie bytu spółki następuje dopiero po zakończeniu post. upadłościowego
3