OCHRONA WŁASNOŚCI INTELEKTUALNEJ

Wykład VII 20.04.10

NARUSZNEIE PRAWA DO ZNAKU TOWAROWEGO

Ochrona przewidziana jest w Art. 296 ustęp 2. Ochrona znaku towarowego jest dwojakiego rodzaju:

• Ochrona przed ryzykiem pomyłki w granicach specjalizacji

• Ochrona przed ryzykiem pasożytnictwa poza granicami specjalizacji

Naruszenie prawa do znaku towarowego polega na bezprawnym używaniu znaku w obrocie gospodarczym.

Bezprawność- to sytuacja w której osoba trzecia nie ma żadnego tytułu prawnego.

Ustawodawca wymienia 3 postacie naruszeń określając przesłanki:

1. Naruszenie polega na użyciu znaku identycznego do znaku zarejestrowanego w odniesieniu do identycznych towarów. Tę postać nazywamy reprodukcją. Jest to najbardziej prymitywne naruszenie.

2. Użycie znaku identycznego lub podobnego do zarejestrowanego w odniesieniu do identycznych lub podobnych towarów, jeżeli zachodzi ryzyko wprowadzenia w błąd odbiorców, które obejmuje w szczególności ryzyko skojarzenia ze znakiem zarejestrowanym. W grę wchodzą 3 sytuacje:

• Odbiorca nie widzi różnic między znakami i kupuje towar nieoryginalny

• Widzi różnicę, ale uważa że towar jest pod kontrolą uprawnionego

• Następuje skojarzenie między znakami, ale skojarzenie to jest ze względu na znaki szczególnie rozpoznawalne = > imitacja ( krzyżowanie- identyczny znak dla podobnych towarów, podobny dla identycznych lub podobny dla podobnych)

3. Ochrona przed ryzykiem pasożytnictwa. - Używa się znaku identycznego lub podobnego do znaku zarejestrowanego, renomowanego dla jakichkolwiek towarów, jeżeli takie używanie może przynieść używającemu nienależną korzyść lub być szkodliwe dla odróżniającego charakteru znaku bądź renomy znaku.

OZNACZENIA POCHODZENIA GEOGRAFICZNEGO

1. Pojęcie i funkcje oznaczeń pochodzenia geograficznego.

2. Ochrona oznaczeń geograficznych w prawie polskim.

Ad. 1

Mamy tutaj do czynienia z dwoma kategoriami oznaczeń. Zostały one wykształcone na przełomie XIX/XX w. co znalazło swoje odbicie w Konwencji Paryskiej:

• oznaczenia pochodzenia

• nazwy pochodzenia

Możemy posługiwać się uzupełniającą terminologią zwłaszcza w literaturze prawniczej i wówczas:

- oznaczenia pochodzenia to oznaczenia zwykłe/ neutralne

- nazwy pochodzenia to oznaczenia kwalifikowane

Rozróżnienie obu pojęć nastąpiło ze względu na funkcje jakie pełnią w obrocie. Pierwszą funkcją dla obu wymienionych kategorii jest odróżnianie towarów tego samego rodzaju względu na ich pochodzenie geograficzne. Funkcja druga to funkcja gwarancyjna. Jest nierozerwalnie związana z oznaczeniami kwalifikowanymi. Zapewnia ona o istnieniu obiektywnej, jakościowej więzi między towarem a określonym miejscem geograficznym. Trzecia funkcja to funkcja reklamowa.

Można zatem powiedzieć, że oznaczenia neutralne są tylko prosta informacja o pochodzeniu.

Oznaczenia kwalifikowane poza wskazaniem skąd pochodni towar, wskazują że posiada on szczególnie właściwości, które są związane z pochodzeniem geograficznym, np. oscypek.

POSTAĆ OZNACZEŃ POCHODZENIA GEOGRAFICZNEGO

Są 3 rodzaje:

1. Przede wszystkim obejmują one nazwy geograficzne kraju, regionu, miejscowości, czasem rzek, jezior, szczytów górskich. Mają postać słowną.

2. Mogą to być również symboliczne odniesienia: zdjęcia, rysunki, mapy, budowle.

3. Mogą to być oznaczenia fantazyjne, które nabrały charakteru oznaczenia geograficznego: żubrówka, oscypek, kierpce.

Używamy podziału na bezpośrednie i pośrednie:

• bezpośrednie oznaczenia odnoszą się wprost do nazw, które odnajdziemy na mapie.

• pośrednie nie wskazują wyraźnie na obszar geograficzny, ale pozwalają go zindywidualizować, np wieża Eiffla.

Wymienione postaci oznaczeń mogą przyjmować oznaczenia neutralne, natomiast oznaczenia kwalifikowane to w przeważającej większości nazwy geograficzne. Oznaczenia pochodzenia geograficznego wskazują miejsca pochodzenia towarów, wyjątkowo usług, przy czym oznaczenia kwalifikowane odnoszą się głównie do towarów naturalnych, rolniczych, spożywczych np. wody mineralne, sery, wędliny, wino, ale mogą też inne jak kierpce.

Oznaczenie kwalifikowane oznacza geograficzną nazwę kraju, regionu, szczególnego miejsca, która ze względu na geograficzne środowisko determinowane przez czynniki naturalne, bądź ludzkie, bądź zarazem naturalne i ludzkie, gwarantuje szczególne właściwości stosownie do pochodzenia.

Oznaczenie pochodzenia to każde wyrażenie lub znak użyty do wskazania, że towar lub usługa pochodzi z danego kraju, regionu, lub konkretnego miejsca.

Rozporządzenie UE z 1992 roku, rozporządzenie 20.81/92, które aktualnie zostało zastąpione rozporządzeniem Rady Wspólnot Europejskim numer 510/2006 z 20 marca 2006 roku w sprawie ochrony oznaczeń geograficznych i nazwy pochodzenia produktów rolnych i środków spożywczych.

Ad.2

Cel ochrony: jest to ochrona przed ryzykiem pomyłki. Pochodzenie geograficzne powinno odznaczać się prawdziwością. Chodzi o zapowierzenie używania oznaczeń, które mogły by wprowadzać w błąd odbiorcę co do pochodzenia towaru z określonego terytorium. Po drugie ochrona jest przewidziana przeciwko pasożytnictwu, czyli przeciwko podszywaniu się pod renomę oznaczenia geograficznego.

Ochrona oznaczeń pochodzenia geograficznego w Polsce ulegała pewnej ewolucji. Pierwsza normatywna podstawa ochrony oparta była na modelu deliktowym . Na początku była to Ustawa z 1926 roku, a potem obowiązująca do dziś Ustawa z 1993 r. o Zwalczaniu Nieuczciwej Konkurencji. Ustawa z 1993 roku reguluje ochronę w Art. 8 i 9. Jest to ochrona przed fałszywym i oszukańczym używaniem oznaczeń topograficznych dla towarów i usług. Art. 8 - dla przeznaczeń zwykłych, Art. 9 - dla kwalifikowanych. Wraz z wejściem w życie Ustawy Prawo Własności Przemysłowej do polskiego porządku prawnego został wprowadzony drugi model ochrony, który jest realizowany poprzez przyznanie praw podmiotowego bezwzględnego, nieograniczonego żadnym terminem dla oznaczeń geograficznych, które spełniają wskazane w ustawie przesłanki zdolności rejestrowej. Ustawa przewidziała rejestrację oznaczeń geograficznych w Urzędzie Patentowym. Wzorem rozporządzeń unijnych z 1992 roku wymieniała 2 rodzaje oznaczeń geograficznych ale w jednym i drugim przypadku są to oznaczenia kwalifikowane. Celem przepisu było zachęcenie polskich producentów do zrzeszania się i rejestrowania oznaczeń. Po wejściu w życie tej ustawy zarejestrowano tylko 5 polskich oznaczeń. Wraz wejściem Polski do UE polski ustawodawca musiał uwzględnić charakter postanowień rozporządzenia z 1992 r. dziś rozporządzenia 1996r. Przyjmuje się że oznaczenia zarejestrowane zgodnie z rozporządzeniem podlegają ochronie wyłącznie na podstawie tych form, prawo krajowe nie ma do nich zastosowania. Ochrona na podstawie praw unijnego zastępuje stosunku do oznaczeń objętych rozporządzeniem dotychczasową ochronę opartą na prawach wewnętrznych, także wtedy gdy opierała się na rejestracji.

Skutki:

1. Z rejestru Urzędu Patentowego wykreślono wszystkie określenia które tam były.

2. Zmianie uległ Art. 174 ustęp 3, który poza tym, że wyklucza rejestrację dla usług, wyklucza ją także dla produktów rolnych przeznaczonych do spożycia przez ludzi w wymienionym załączniku do traktatu rozporządzenia numer 510/2006, oraz dla napojów spirytusowych, których oznaczenia geograficzne są wpisywanie na szczególną listę o której mowa w Ustawie z 18 października 2006 r.

Prawo europejskie nie przeprowadziło ujednolicenia przepisów krajowych o ochronie oznaczeń. Ocena przepisów wewnętrznych w razie sporu jest dokonywana z punktu widzenia traktatowej zasady o swobodzie przepływu towarów. Ustawodawca europejski przewidział natomiast ochronę oznaczeń na szczeblu unijnym i zawarł ją w rozporządzeniach. Najważniejsze jest rozporządzenie 510/2006. Rozporządzenie to przyjmuje ochronę dla oznaczeń kwalifikowanych i to tylko dla określonej wyraźnie klasy towaru. Ustawodawca unijny wyróżnia 2 rodzaje oznaczeń kwalifikowanych i definiuje je w Art. 2. Tymi terminami są oznaczenia geograficzne i nazwy pochodzenia. Różnica między tymi dwoma rodzajami oznaczeń istnieje na płaszczyźnie związku z pochodzeniem, a nie natury tych oznaczeń. Jeśli chodzi o towary to możemy wymienić: mięso, wędlina, ser, produkty mleczne, piwo, wyroby p. piekarniczego i cukierniczego, siano. To rozporządzenie nie odnosi się do wina i napoi spirytusowych, wód mineralnych i źródlanych. Nabycie prawa następuje poprzez rejestrację. Ochrona opiera się o rejestrację i kontrolę jakości. Poprzedza to dwuetapowe postępowanie. Pierwszy etap przez organem państwa członkowskiego: Minister Do Spraw Rynków Rolnych. Drugi przed Komisją Europejską. Uzyskanie ochrony zakłada wpis do rejestru Komisji na podstawie rozporządzenia Komisji. Z chwilą rejestracji powstaje prawo używania oznaczenia zgodnie z warunkami tzw. specyfikacji. Obejmuje ona informacje o towarze, jego miejscu pochodzenia. Oznacza to, że nie mogą korzystać z oznaczeń ci producenci, którzy są spoza obszaru geograficznego i/lub których towary nie spełniają warunków specyfikacji. Kwestia ochrony, naruszeń oznaczeń regulowana jest w Art. 13. Oznaczenia są chronione przed używaniem ich prze osoby nieuprawnione, przed używaniem chronionych oznaczeń dla towarów innych niż wymienione, a także w razie wykorzystania renomy chronionej nazwy, oraz wszelkich innych praktyk które mogą wprowadzać w błąd co do pochodzenia produktów.

NATURA PRAWA DO OZNACZENIA GEOGRAFICZNEGO

Konstrukcja uzyskanego prawa zakłada, że korzystać z oznaczenia może wielu producentów, samo zaś prawo jest udzielane na rzecz jednego podmiotu, grupy, organizacji ze swej istoty to prawo wyłączne, ale stanowiące monopol zbiorowy i monopol faktyczny. Oznaczeniem może posługiwać się każdy przedsiębiorca, którego towary spełniają warunki, które są podstawą udzielenia rejestracji. Jest to prawo podmiotowe, skuteczne erga omnes, wyłączne, o charakterze terytorialnym, majątkowym, nieograniczone czasowo.

---