KONSPEKT LEKCJI Z JĘZYKA POLSKIEGO DO KLASY CZWARTEJ
TEMAT: ODWIEDZAMY PANA KLEKSA W JEGO AKADEMII.
( temat składa się z dwóch godzin lekcyjnych)
Lekcja przeprowadzona po omówieniu lektury pt. „Akademia pana Kleksa” J. Brzechwy
CELE LEKCJI- uczeń:
potrafi korzystać z różnych źródeł informacji: ze słownika języka polskiego, słownika ortograficznego, słownika wyrazów obcych, encyklopedii,
potrafi wybrać z obszernej notatki encyklopedycznej najważniejsze informacje,
umie wskazać w tekście literackim czasowniki,
umie wskazać w tekście literackim przymiotniki,
potrafi wymyślić i prawidłowo zapisać przepis kulinarny,
wie, co to wyraz pokrewny i przeciwstawny.
METODA: problemowa, planszowa gra dydaktyczna, ćwiczenia praktyczne
POMOCE I ŚRODKI DYDAKTYCZNE:
karty pracy zespołowej, karty z po¬eceniami dla grup,
słowniki ortograficzne ( po jednym dla każdej grupy),
słowniki języka polskiego (po jednym dla każdej grupy),
słowniki wyrazów obcych (po jednym dla każdej grupy),
encyklopedie ( po jednej dla każdej grupy),
gra planszowa „ Akademia pana Kleksa” wykonana na brystolu o wymiarach 100:70 cm
krzyżówka z hasłem PAN KLEKS
FORMA PRACY: praca w grupach
PRZEBIEG LEKCJI:
1. Uczniowie zostają podzieleni na 5 grup. Przedstawiciel każdej grupy losuje karteczkę z nazwą koloru. Nazwa koloru jest jednocześnie nazwą grupy. Powstaje grupa: Czerwonych, Zielonych, Żółtych, Niebieskich, Pomarańczowych.
Podział uczniów na grupy i losowanie kolorów można przeprowadzić dzień wcześniej tak, by na lekcji właściwej uczniowie byli ubrani w koszulki koloru nazwy swojej grupy.
2. Nauczyciel ogólnie wyjaśnia formy pracy na lekcji. Jest to praca w zespole. Uczniowie wchodzący w skład drużyny mają współpracować ze sobą, wzajemnie się wspierać. Turniej nie jest klasycznym konkursem, lecz formą nauki poprzez zabawę. Każda grupa wykonuje swoje zadanie, a ocenia je nauczyciel zapisując wyniki na specjalnej planszy.
3. Turniej zmagania
Zadanie nr 1.
Krzyżówka na rozgrzewkę. Za prawidłowo rozwiązaną krzyżówkę maksymalnie można otrzymać 3 punkty:
wszystkie wyrazy poprawnie wpisane do krzyżówki - 3pkt.
brak jednego wyrazu - 2 pkt.
brak dwóch wyrazów - 1 pkt
brak trzech i więcej wyrazów - 0 pkt.
Hasło krzyżówki: PAN KLEKS
Zadanie nr 2.
Wszystkie grupy otrzymują po dwa wyrazy. Zadaniem uczniów jest wyjaśnić znaczenie podanych słów. Uczniowie samodzielnie decydują, z jakiego źródła informacji skorzystać.
Za tę konkurencję można otrzymać maksymalnie 2 punkty (po jednym za każdy prawidłowo wyjaśniony wyraz).
Zadanie nr 3.
Wszystkie grupy otrzymują po dwa wyrazy z lukami. W luki należy wpisać literkę ó, u. ż, rz, ch lub h. Uczniowie korzystają ze słowników ortograficznych. Za tę konkurencję można otrzymać maksymalnie 6 punktów ( po jednym za każdy prawidłowo napisany wyraz).
Zadanie nr 4.
Uczniowie korzystając z encyklopedii przygotowują notatkę biograficzną o Janie Brzechwie. Uczniowie muszą samodzielnie podjąć decyzję, które informacje są najważniejsze. Za tę konkurencję można otrzymać maksymalnie 3 punkty:
w notatce znajduje się informacja: kiedy żył Jan Brzechwa, czym się zajmował, co napisał - 3 pkt.
brak jednej informacji - 2 pkt.
brak dwóch informacji - 1 pkt
brak informacji - 0 pkt.
Zadanie nr 5.
Uczniowie poszczególnych grup rzucają kostką i poruszają się po planszy od startu do mety. Gra wykonana jest na dużym kawałku brystolu ( format 100:70). Schemat gry został przygotowany przez nauczyciela. Po zakończeniu gry ( jeśli przeciąga się ona zbyt długo, można wcześniej ustalić z uczniami, że poświęcamy jej np. 20 minut lekcji i podsumowujemy wyniki; można też ustalić, iż po każdym z wcześniej wykonanych zadań następuje jedna runda gry) zostają przyznane punkty, np.:
I miejsce - 10 pkt.; II miejsce - 8 pkt.; III miejsce - 6 pkt.; IV miejsce - 4 pkt.; V miejsce - 2 pkt.
Zadanie nr 6 .
Uczniowie wymyślają i zapisują przepis kulinarny na tort czekoladowy według kuchni pana Kleksa. Za tę konkurencję można zdobyć 3 punkty:
wypisanie składników, spisanie kolejności wykonywania czynności, konsekwentne stosowanie jednej formy czasownika ( osobowej lub nieosobowej) - 3 pkt.
Zadanie nr 7.
Uczniowie otrzymują kartkę z tekstem. Ich zadanie polega na tym, by w podanym tekście podkreślić wszystkie czasowniki w formie osobowej. Za tę konkurencję można otrzymać 19 punktów ( po jednym za każdy prawidłowo podkreślony czasownik).
Zadanie nr 8.
Uczniowie otrzymują kartkę z tekstem. Ich zadanie polega na tym, by w podanym tekście podkreślić wszystkie przymiotniki. Za tę konkurencję można otrzymać 6 punktów ( po jednym za każdy prawidłowo podkreślony przymiotnik; jeżeli został podkreślony jakiś wyraz, który nie jest przymiotnikiem, odejmujemy punkty, po jednym za każdy źle podkreślony wyraz).
POLECENIA DLA UCZNIÓW
Zadanie nr 1.
Rozwiąż krzyżówkę. (krzyżówka w załączniku)
Imię fryzjera Golarza.
Kto rano budził chłopców w Akademii?
Nazwisko chłopca, który trafił do Akademii pana Kleksa.
Szpak - Mateusz to w rzeczywistości ...
Alojzy to nie chłopiec, lecz ...
Co najczęściej jadał pan Kleks?
Jedna z najciekawszych lekcji w Akademii ...
Inaczej Akademia to ...
Zadanie nr 2.
Wyjaśnijcie znaczenie słowa PROFESOR i KLEKS. Możecie skorzystać ze słownika języka polskiego lub ze słownika wyrazów obcych.
PROFESOR -
KLEKS -
Zadanie nr 3.
Sprawdźcie w słowniku ortograficznym jak poprawnie piszemy poniższe wyrazy:
„ż” czy „rz”?
ksią...ę
dwo..anin
„ó” czy „u”?
c...rka kr...lewska
„ch” czy „h”?
...ełm
...aratker
Zadanie nr 4.
Autorem książki pt. „Akademia pana Kleksa” jest Jan Brzechwa. Znajdźcie w słowniku lub encyklopedii informacje na jego temat. Wypiszcie te najważniejsze.
JAN BRZECHWA -
Zadanie nr 5.
Gra planszowa „Akademia pana Kleksa”
Zadanie nr 6.
Wymyślcie przepis kulinarny na tort czekoladowy według kuchni pana Kleksa.
Zadanie nr 7.
W poniższym fragmencie podkreślcie wszystkie czasowniki.
„ (...) Obowiązki podzielone są między uczniami w ten sposób, że każdy z nas ma jakieś określone stałe funkcje gospodarskie. Anastazy otwiera i zamyka bramę, a nadto zarządza balonikami pana Kleksa. Pięciu Aleksandrów zajmuje się naszą garderobą i bielizną, to znaczy, że dbają o jej czystość, cerują pończochy i przyszywają guziki. Albert i jeden Antoni sprzątają park i boisko; Alfred i drugi Antoni nakrywają i podają do stołu; drugi Alfred i trzeci Antoni zmywają naczynia; Artur sprząta salę szkolną; trzej Andrzeje utrzymują porządek w jadalni, sypialni oraz na schodach; trzej Adamowie wydzielają soki do mycia i sosy do obiadu; pozostali uczniowie zajmują się rozmaitymi innymi sprawami gospodarskimi i jedynie w kuchni króluje niepodzielnie sam pan Kleks.(...)”
Zadanie nr 8.
W poniższym fragmencie podkreślcie wszystkie przymiotniki.
„(...) Rozejrzałem się dookoła. Plac był po prostu wspaniały. Schludne jasne domki otaczały go ze wszystkich stron. Przed domkami na miękkich poduszkach leżały świeżo wykąpane szczenięta. Niektóre z nich bawiły się piłkami, inne ssały kawałki cukru, jeszcze inne łapały muchy, które dobrowolnie wpadały im do pyszczków. Pośrodku placu stał pomnik starszego pana. (...)”
ZASADY GRY PLANSZOWEJ „AKADEMIA PANA KLEKSA”
Witamy na starcie! Niezdarny chłopiec, Adaś Niezgódka, trafia do Akademii pana Kleksa. Wraz z nim przeżyjemy tu wiele ciekawych przygód.
Gracze posuwają się po planszy zależnie od ilości wyrzuconych na kostce oczek. Kolejność rozpoczęcia gry zależy od największej liczby oczek wyrzuconych przez uczestnika każdej grupy. Ten, kto wyrzuci największą liczbę oczek, rozpoczyna grę.
Adaś wsłuchuje się w opowieść szpaka - Mateusza. Szpak opowiada chłopcu swoje dzieje. To, że dziś jest ptakiem, Mateusz zawdzięcza samemu sobie, a właściwie swojemu nieposłuszeństwu - wbrew zakazowi ojca wyruszył na nocną konną przejażdżkę. Identyfikujecie się z Mateuszem i za karę wracacie na linię startu.
2. W wyniku ukąszenia księcia Mateusza przez króla wilków chłopiec leży długo chory w
łóżku. Czuwacie przy łożu chorego, mija was jedna kolejka.
Pan Kleks opowiada Adasiowi o swoich małych dziwactwach. Ponieważ chłopiec zyskał
zaufanie pana Kleksa, wy również na tym zyskujecie i przesuwacie się 5 pól do przodu.
Chłopcy jedzą wyśmienity obiad przygotowany przez pana Kleksa i Adasia. Pan Kleks w
trakcie obiadu usługuje swoim uczniom unosząc się nad stołem. Wy również próbujecie
unieść się nad ziemią. Cała grupa robi 5 pajacyków.
Pan Kleks demonstruje chłopcom swoje umiejętności. Wjeżdża po poręczy schodów do
góry. Wy też pokażcie, co potraficie; podajcie wyrazy przeciwstawne do następujących:
leniwy -...
powolny - ...
posłuszny - ...
wesoły - ...
Profesor Kleks ugania się za motylami. To jego ulubione zajęcie. Z radości pozwala wam przesunąć się do przodu o 3 pola.
Uczniowie maja teraz lekcję leczenia chorych sprzętów. Profesor pokazuje chłopcom, jak należy obchodzić się ze zniszczonymi przedmiotami. To niezwykle odpowiedzialne i mozolne zajęcie. Wy również odczuwacie ciężar odpowiedzialności za zniszczone sprzęty - cała grupa robi 10 przysiadów.
Chłopcy w ramach popołudniowych zajęć bawią się w ogrodzie. Adaś i Artur postanowili zejść po linie do dziupli starego dębu. Znajdą tam skarby: zaczarowany złoty gwizdek i maleńki złoty kluczyk. Pan Kleks pochwali chłopców za to odkrycie. Was również nie ominie nagroda - cała grupa otrzymuje piegi (plusy z aktywności).
Adaś nabiera powietrza i unosi się nad placem Akademii. Frunie do psiego raju, gdzie spotyka swojego ukochanego pieska - Reksia. Chłopiec spędza tam dużo czasu. Wy nie możecie wejść do psiego raju, dlatego przesuwacie się 3 pola do tyłu.
Adaś stęsknił się w końcu za swoimi przyjaciółmi i wrócił do Akademii pana Kleksa, gdzie wszyscy czekali na niego z niecierpliwością.
To już koniec naszych przygód w baśniowej krainie. Szczęściarzy wielka nagroda nie minie. A reszta zawodników niechaj się nie smuci, bo do Akademii pana Kleksa zawsze można w książce lub filmie powrócić!
6