Pytania z geologii ;
Co to jest stopień geotermiczny .
Temp wewnętrzna ziemi.
Z jakich warstw składa się skorupa ziemska
Z jakich warstw składa się litosfera
Z jakich warstw składa się płaszcz ziemi
Omówić i wyjaśnić procesy geotermiczne wew i zew
Co to jest intruzja
Rodzaje trzęsień ziemi
Proces wietrzenia skał
Procesy krasu , gdzie występują
Warunki geologiczno inżynierskie na obszarach zwietrzelinowych
Warunki geologiczno inżynierskie na obszarach form kresowych
Warunki geologiczno inżynierskie na obszarach akumulacji lodowcowej
Scharakteryzować Stępniów warunków geologiczno inżynierskich
Procesy geologiczno inżynierskie skał, gruntów
Wymienić podstawowe cechy fizyczne i mechaniczne gruntów
Wyjaśnić na przykładzie zjawisko występowania zwierciadła wody gruntowej, swobodnej i napiętej
Wymienić i scharakteryzować typy geometryczne wód podziemnych
Stopień geotermiczny - opisuje natężenie przepływu ciepła z wnętrza Ziemi na jej powierzchnię.
Ok. 4500° C
Obejmuje skorupę ziemską i górną część płaszcza
obejmuje on: warstwę perydotytową, astenosferę i mezosferę.
Powierzchnia Ziemi poddana jest ciągłemu działaniu procesów geologicznych kształtujących jej obraz. Źródłem tych procesów jest energia:
- zewnętrzna - pochodząca od Słońca;
- wewnętrzna - pochodząca z wnętrza Ziemi (jądra).Procesy wewnętrzne i zewnętrzne nieprzerwanie, z różnym natężeniem i siłą, działają na powierzchnię Ziemi. Ich skutki widoczne są na ogół po dziesiątkach, setkach czy nawet tysiącach lat, choć niektóre z nich (np. trzęsienia ziemi) trwają zaledwie kilka sekund i natychmiast powodują olbrzymie zmiany w obrazie powierzchni Ziemi.
Procesy geologiczne wewnętrzne (endogeniczne):
- trzęsienia ziemi,
- wulkanizm,
- plutonizm,
- ruchy górotwórcze (orogenezy),
- ruchy lądotwórcze (epejrogenezy).
Procesy geologiczne zewnętrzne (egzogeniczne):
- wietrzenie,
- erozja (rzeczna, morska, eoliczna, lodowcowa),
- ruchy masowe,
- transport,
- akumulacja.
Skutkiem działania procesów zewnętrznych jest stałe obniżanie i wyrównywanie powierzchni Ziemi. Gdyby o rzeźbie naszej planety decydowały tylko te procesy, to z czasem powierzchnia zostałaby całkowicie wyrównana. Taka sytuacja jest jednak niemożliwa, gdyż przeciwdziałają im procesy wewnętrzne, które urozmaicają powierzchnię.
Układ wzajemnych oddziaływań jest dynamiczny - zmienia się zarówno w czasie, jak i w przestrzeni. Obszary obecnie wyrównywane przez procesy zewnętrzne w przyszłości mogą ulec, np. wypiętrzaniu pod wpływem procesów wewnętrznych. I odwrotnie - dzisiejsze tereny pofałdowane za miliony lat mogą zostać wyrównane.
Intruzja (z łac. intrusus = wepchnięty) - zjawisko plutoniczne polegające na wciśnięciu się magmy w wyższe partie skorupy ziemskiej bez wydostania się na powierzchnię ziemi. Zastygająca magma tworzy skały plutoniczne lub żyłowe, które mogą czasem zostać odsłonięte na skutek erozji sąsiednich miękkich warstw skalnych (jak np. Devils Tower).
Podział trzęsień ziemi:
ze względu na przyczynę:
tektoniczne - najczęstsze (90%) i najgroźniejsze. Ich przyczyna to gwałtowne rozładowanie energii nagromadzonej w skorupie ziemskiej lub górnym płaszczu. Energia w ośrodkach skalnych kumuluje się, a gdy przekroczy krytyczną wartość, ośrodek pęka powodując wstrząs. Większość trzęsień tego typu powstaje w strefach granicznych płyt litosfery. Trzęsienia tektoniczne występują także w młodych pasmach fałdowych, w strefach, gdzie subdukcja już wygasła. Trzęsienia tektoniczne są związane z przemieszczaniem się mas skalnych w istniejących uskokach, lub z powstawaniem nowych, młodych uskoków. Różnią się od trzęsień wulkanicznych tym, że od razu następuje najsilniejszy wstrząs, podczas gdy w trzęsieniach wulkanicznych wstrząsy są stopniowo coraz silniejsze.
wulkaniczne - stanowią ok. 7% trzęsień. Ich geneza związana jest z gwałtownymi erupcjami wulkanów lub zapadaniem się stropów opróżnianych komór magmowych.
zapadowe - związane z obszarami krasowymi, na których dochodzi do zawalania się stropów nad jaskiniami lub innymi próżniami w podłożu. Stanowią ok. 2% ogółu trzęsień, ich skutki są słabo odczuwalne.
antropogeniczne - wstrząsy spowodowane tąpnięciami. Do ich powstania może przyczynić się także naruszenie równowagi naprężeń w górotworze bądź też napełnienie zbiornika zaporowego. Na obszarach gęsto zabudowanych mogą spowodować znaczące szkody materialne. Występują na przykład na Górnym Śląsku, w okolicach Bełchatowa, na Dolnym Śląsku i w Pieninach.
ze względu na głębokość ogniska:
płytkie (85%) - poniżej 70 km,
średnie (12%) - 70-350 km,
głębokie (3%) - powyżej 350 km.
ze względu na powiązanie ze wstrząsem zasadniczym:
wstępne - o słabej magnitudzie,
zasadnicze - o największej magnitudzie,
następcze - po wstrząsie zasadniczym, o zmniejszającej się magnitudzie.
Przed i po erupcji wulkanu mogą (ale nie muszą) pojawić się wstrząsy typu:
foreshock -i (wstrząsy przed erupcją)
aftershock -i (wstrząsy po erupcji)
Ze względu na częstotliwość występowania trzęsień na danym terenie wyróżnia się obszary:
sejsmiczne - częstych i silnych trzęsień ziemi,
pensejsmiczne - rzadkich i słabych wstrząsów,
asejsmiczne - bez wstrząsów sejsmicznych.
Wietrzenie skał, jeden z podstawowych procesów zmieniających powierzchnię Ziemi, polegający na rozluźnianiu, rozkruszaniu oraz chemicznej przemianie litych skał i przekształcaniu ich w skały luźne.
Kras (procesy krasowe, krasowienie) - procesy rozpuszczania skał przez wody powierzchniowe i podziemne, jeden z rodzajów wietrzenia chemicznego. Krasowieniu podlegają skały krasowiejące: przede wszystkim wapienie, a także dolomity, margle, gips, anhydryt, halityt (potocznie sól kamienna).
Około 7 proc. kontynentów zajmują skały krasowiejące. Kras węglanowy obecny jest, w mniejszym lub większym stopniu, prawie wszędzie, gdzie występują skały węglanowe. Obszarem występowania najbardziej typowych zjawisk krasowych są Góry Dynarskie i płaskowyż Kras (m.in. ze słynnymi jaskiniami: Postojną i Škocjańską). W Europie kras występuje również m.in. na obszarze Irlandii (Burren), Słowacji (tzw. Słowacki Kras), Moraw (tzw. Morawski Kras). Na świecie jest obecny m.in. na Bliskim Wschodzie (góry Antyliban), w Ameryce Północnej (np. płaskowyże Ozark i Cumberland, Jaskinia Mamucia, Park Narodowy Nahanni), w Chinach, na Półwyspie Indochińskim, Borneo i na Nowej Zelandii.