Mechanizmy równoważenia bilansu płatniczego
Z rachunkowego punktu widzenia bilans jest zawsze zrównoważony.
Z ekonomicznego punktu widzenia bilans jest zrównoważony gdy saldo obrotów na rachunkach bieżących równy jest saldu obrotów na rachunkach kapitałowych. Gdy kurs walutowy jest nieograniczenie płynny to bilans równoważy się w sposób automatyczny. Gdy kurs walutowy jest kursem centralnym to nie ma automatycznego równoważenia się bilansu. Saldo nie musi równać się zero i zwykle występuje nadwyżka lub deficyt w bilansie płatniczym. Konieczne są wtedy transakcje wyrównawcze polegające na zmianie stanu oficjalnych rezerw walutowych państwa i zaciągnięciu przez państwo pożyczek w taki sposób, że deficyt w obrotach bieżących musi być zrównoważony.
Środki przywracania równowagi bilansu płatniczego:
1. Procesy przystosowawcze - chodzi tu o zmiany w rozmiarach i strukturze towarów i usług, które są przedmiotem eksportu.
2. Środki polityki gospodarczej, są to:
σ kursy walut ( dewaluujemy złotówkę)
σ polityka pieniężno- kredytowa
σ polityka fiskalna
σ subwencje eksportowe
Jeżeli bilans płatniczy wykazuje nadwyżkę to w kraju panuje bezrobocie, trzeba zastosować ekspansywną politykę pieniężną i skarbową. Aby powiększyć dochody i wywołać wzrost importu.
Jeżeli występuje deficyt bilansu płatniczego w sytuacji bezrobocia nie można stosować ekspansywnej polityki, aby nie pogłębiać deficytu bilansu. Trzeba zastosować dewaluacje - da ona potanienie eksportu.
Jeżeli w kraju panuje presja inflacyjna i równocześnie występuje deficyt bilansu płatniczego, to najlepszym rozwiązaniem jest polityka deflacyjna. Powoduje ona ograniczenie wzrostu inwestycji i popytu globalnego. W rezultacie następuje ograniczenie importu. Jeżeli nie ma możliwości polityki deflacyjnej to ostatecznym rozwiązaniem jest zastąpienie dewaluacją.