Generalne akty normatywne. Kolejność wymiany aktów w źródłach prawa jest nieprzypadkowa, ale może mieć dość względny charakter (dot. art. 234 K).
Zarządzenia - cel i charakter (art. 93 K)
charakter wewnętrzny - nie mają charakteru źródeł prawa powszechnie obowiązujące, a jedynie obowiązują podmioty i jednostki podległe organowi wydającemu zarządzenie.
Zarządzenia wydaje Prezes Rady ministrów, Ministrowie kierujący działami administracji rządowej, Przewodniczący Komitetów określonych w ustawie, do których stosuje się przepisy jak do Ministrów kierujących działem administracji rządowej, Prezydent, mogą wydawać zarządzenia wymienione w art. 93 K.
Zarządzenie zastępcze (Wojewoda) - gdy organy nie podejmują stosownej uchwały a powinny, to Wojewoda wydaje zarządzenie zastępcze,
Organy administracji rządowej niezespolone wydają zarządzenia wykonawcze
Cechy zarządzeń:
ograniczony zasięg podmiotowy,
wydawane przez określony w Konstytucji krąg organów uprawnionych,
regulują z reguły sprawy organizacyjne jednostek podległych,
wydawane są na podstawie ustawy, czyli na podstawie generalnego upoważnienia do ich wydania,
nie mają charakteru źródeł prawa powszechnie obowiązującego.
MSWiA - Naczelny Organ Konstytucyjny - Komendant główny Policji - Urząd Centralny
Ministerstwo Budownictwa - Naczelny Organ Konstytucyjny - Prezes Urzędu Mieszkalnictwa - Urząd Centralny
Ministerstwo Finansów - Naczelny Organ Konstytucyjny - Prezes Głównego Urzędu Statystycznego - Urząd Centralny
Uchwały - cechy:
uchwały Prezesa rady ministrów art. 93 K.
uchwały KRRiT - akty indywidualne
uchwały jednostek samorządu terytorialnego: rad gmin, powiatów i województw,
regulują sprawy wewnętrzne w większości,
podejmowane są dla wykonywania ustawowych uprawnień i wiążą co do zasady podmioty z danej struktury organizacyjnej, np. w uchwałach Rady Ministrów zawarte są m.in. wytyczne polityki rządów; Wojewoda - gdy zarządzenie jest niezgodne z zarządzeniem to Prezes Rady Ministrów je uchylić.
Regulaminy i statuty:
wiążą wewnętrznie organy podległe wydającemu akt,
podział pracy, zakres obowiązków, odpowiedzialność służbowa, podział kompetencji,
nie mogą naruszać praw i wolności konstytucyjnych,
podlegają weryfikacji z punktu widzenia legalności, czyli zgodności z prawem.
Dotyczą struktury danej jednostki organizacyjnej (działy, departamenty)
Regulaminy określają zasady funkcjonowania
Przykładem mogą być statuty gminy (są to akty prawne powszechnie obowiązujące), statuty powiatu czy województwa
Podział statutów i regulaminów
dotyczące urzędów jednostek administracji publicznej:
- organy administracji rządowej, np. statut Urzędu Wojewódzkiego,
- jednostki samorządu terytorialnego - gmina, powiat województwo
- organy administracji niezespolonej, np. Urząd Statystyczny, Urząd Morski).
b) zakładów administracyjnych, np. szkoła wyższa, szpital.
LOKALNE ŹRÓDŁA PRAWA (art. 87 ust. 2 K., art. 94 K.)
AKTY PRAWA MIEJSCOWEGO
Jednostki samorządu terytorialnego |
Organy administracji rządowej terenowej Dz.U.01 Nr 80 poz. 872 |
1. gmina: a) Rada Gminy b) Wójt, Burmistrz, Prezydent 2. powiat: a) Rada Powiatu b) Zarząd Powiatu 3. Województwo samorządowe: a) Sejmik województwa b) Zarząd Województwa |
1. Wojewoda 2. organy administracji niezespolonej |
Cechy aktów prawa miejscowego:
podstawowe źródło prawa powszechnie obowiązującego,
obowiązują powszechnie na obszarze działania organów, które je ustanowiły,
stanowione na podstawie i w granicach ustaw,
stanowione przez organy samorządu terytorialnego,
stanowione przez organy administracji rządowej,
ogłaszane na zasadach i w trybie określonym w ustawie o publikowaniu aktów normatywnych,
minimum 14 dni od dnia ogłoszenia wchodzą w życie, Wojewódzki Dziennik Urzędowy,
akty o charakterze porządkowym wchodzą w życie po upływie 3 dni od publikacji,
akty porządkowe są ogłaszane w Wojewódzkim Dzienniku Urzędowym lub w sposób zwyczajowo przyjęty na danym terenie (prasa, plakaty),
ustawa przewiduje wyjątki - akt wchodzi w życie z mocą obowiązującą wcześniej niż dzień ogłoszenia (gdy przyznaje uprawnienia obywatelom i przemawia za tym ważny interes państwa bądź społeczny - art. 5 ustawy o ogłaszaniu aktów normatywnych).
Rada Gminy tworzy przepisy wykonawcze i porządkowe.
Organ wykonawczy gminy - Wójt, Burmistrz i Prezydent - przepisy porządkowe,
Rada Powiatu - przepisy wykonawcze i porządkowe
Zarząd Powiatu - przepisy porządkowe
Sejmik Województwa - przepisy wykonawcze
Wojewoda - przepisy wykonawcze i porządkowe,
Organy administracji niezespolonej - przepisy wykonawcze i porządkowe w zakresie ustaw szczególnych.
Przepisy wykonawcze wydawane są w oparciu o szczególną delegację ustawową zawartą w ustawach.
Przepisy porządkowe wydawane są w sytuacji nie przewidzianych w ustawach, np. art. 41 ust. 1 ustawy o administracji rządowej w terenie - stan zagrożenia musi obejmować większy Tereni niż powiat.
PRAWO ADMINISTRACYJNE WYKŁAD III
- 2 -