Już czas na wiosnę
Przewidywane osiągnięcia ucznia:
• wyszukuje w tekstach literackich informacje na podany temat,
• czyta teksty z podziałem na role,
• porządkuje informacje według ich ważności,
• rozumie zasadę poszanowania prywatności drugiego człowieka,
• stosuje aktywne formy ćwiczenia pamięci,
• wykonuje zadania plastyczne, posługując się oryginalnymi technikami i środkami.
Przebieg zajęć:
◙ Uczniowie czytają tekst wiersza Natalii Usenko „Poduszka wiosenna”, szukając w nim
informacji o tym, czego mamy dość i na co czekamy.
Chętni uczniowie wpisują informacje z wiersza i samodzielnie zaproponowane odpowiedzi w odpowiednie miejsca tabeli (na tablicy).
Czego mamy dość? |
Na co czekamy? |
szronu zimna mrozu ubierania się grubo kataru brudnego śniegu |
na zieloną trawę wiosenny deszcz krokusy zapach kwiatów ciepłe słońce dłuższe dni śpiew ptaków
|
Wniosek: Z zamieszczonych informacji wynika, że w tym roku dość już mamy zimy i czekamy na wiosnę.
◙ Co charakteryzuje wiosnę? - mapa myśli.
Uczniowie pracują w pięcioosobowych grupach. Każdy zespół na dużym arkuszu białego brystolu buduje własną mapę myśli do hasła wiosna.
Wskazówki dotyczące budowania mapy: dzieci pracują na podłodze, na środku brystolu jest napisane hasło, od niego promieniście rozchodzą się gałęzie (to główne zagadnienia), od głównych gałęzi rysujemy pojedyncze cienkie gałązki, na nich będą zapisywane słowa-klucze (grubość gałęzi i wielkość liter wyznaczają hierarchię ważności informacji), w zapisie wykorzystujemy rysunek, symbol, znaczek, dodajemy kolor jako wyróżnik, na koniec podpisujemy mapę (wpisujemy datę, nazwiska autorów, tytuł).
Przykład:
lżejsze ubranie więcej słońca
jazda na rowerze dłuższy dzień
ludzie pogoda
częste spacery ciepły deszcz
łagodniejszy wiatr
WIOSNA
zieleni się trawa
zwierzęta rośliny kwitną kwiaty
pąki na drzewach
ssaki ptaki i krzewach
budzą się ze snu zimowego głośno, radośnie śpiewają
zakładają rodziny przylatują z ciepłych krajów
wygrzewają się na słońcu budują gniazda
◙ Wiosenna praca plastyczna (dwie propozycje - do wyboru przez nauczyciela).
• Projekt tkaniny na wiosenną narzutę - malowanie farbami na płótnie.
Każde dziecko otrzymuje kwadrat płótna o boku 20 cm. Uczniowie malują to, co im się kojarzy z wiosną, dobierając jasne barwy - mogą to być plamy lub realne kształty. Warto zaczerpnąć pomysły z przygotowanej mapy myśli.
Wykonane prace uczniowie samodzielnie układają na podłodze i tak je dopasowują, aby stworzyć „obraz wiosny”. Ułożone kawałki nauczyciel zszywa, tworząc wiosenną narzutę.
• „Krajobraz wiosenny” - zespołowe działania plastyczne.
Nauczyciel przykleja do ściany dwa duże arkusze szarego papieru, na którym dzieci przedstawią graficznie obraz wiosny. Każdy uczeń otrzymuje dwie zielone pastele. Wędrując wzdłuż szarego papieru, dzieci naprzemiennie prawą i lewą ręką wypełniają pionowymi liniami powierzchnię papieru (powstaje rysunek trawy). Następnie każdy uczeń rysuje jeden element ze świata przyrody (np. bociana, żabę, kwiat), wycina i przykleja w dowolne miejsce na arkuszu.
◙ Zapoznanie uczniów z tekstem Małgorzaty Węgrzeckiej „Żabeteria Hakeria”.
• Opowiadanie czytają cztery chętne osoby: narrator i trzech autorów listów (uczniowie w rolach Żabeterii Hakerii, Macieja Rozklekotanego, Gawła Gawrońskiego).
• Rozmowa z uczniami ukierunkowana pytaniami nauczyciela: Kto z kim prowadzi rozmowy e-mailowe? Co jest przedmiotem rozmowy?
• Analiza listów - uczniowie działają w roli dziennikarzy.
Dzieci tworzą sześć grup, zadaniem zespołów jest analiza treści listów (ten sam tekst otrzymują dwie grupy).
Członkowie grupy, badając materiał, zwracają uwagę, kto jest autorem listu, jakie informacje zawiera e-mail, próbują odkryć intencje autora korespondencji.
Pierwszy list
Autorem listu jest Żabeteria Hakeria.
Próbuje zniechęcić boćka Macieja do powrotu do Polski.
Podaje nieprawdziwe informacje o pogodzie.
Nie lubi bociana, bo on poluje na żaby.
Drugi list
Napisał go bocian Maciej.
Ma już dość gorącego słońca.
Tęskni za przyjacielem Gawłem i za krajem.
Trzeci list
E-mail został napisany przez gawrona Gawła.
Gaweł informuje przyjaciela, że już jest wiosna.
Odkrywa prawdę o dziwnej treści ostatniego listu.
Jest zadowolony, że intryga żaby się nie udała.
Cieszy się ze spotkania z przyjacielem.
Grupy, które analizowały ten sam list, wspólnie przedstawiają wyniki swoich badań. Jeżeli istnieją różnice, mogą dyskutować i przekonywać się do swoich racji.
• Spotkanie żaby i gawrona - rozmowa w parach.
Uczniowie samodzielnie dobierają się w pary. Jedna osoba występuje w roli gawrona - Gawła Gawrońskiego, a druga wchodzi w rolę żaby - Żabeterii Hakerii. Zadaniem gawrona jest wytłumaczyć żabie, dlaczego nie wolno czytać cudzych listów i na nie odpisywać.
Wniosek: Należy szanować prywatność drugiej osoby, czyli bez zgody właściciela nie wolno czytać jego lub adresowanych do niego materiałów i dotykać jego rzeczy.
◙ Zapamiętywanie wyrazów - mnemotechniki (nauka zapamiętywania wyrazów).
• Nauczyciel pisze na tablicy osiem wyrazów, które uczniowie kilkakrotnie czytają, aby je zapamiętać.
zima wiosna
bociany gawrony
krokusy trawa
żaba słońce
Następnie nauczyciel zakrywa kilka wyrazów, a uczniowie starają się wymienić wszystkie wyrazy we właściwej kolejności.
zima ……….
……… gawrony
krokusy ……....
……….. słońce
• Uczniowie mogą ułożyć opowiadanie z kolejno pojawiającymi się w nim wyrazami, które dzięki temu będzie łatwiej im zapamiętać.
Przykład:
Niedługo skończy się zima i nastanie wiosna. Bociany przylecą do nas z ciepłych krajów. Będą nie tylko gawrony, ale i inne ptaki. Z ziemi wyrosną krokusy. Będą wyglądać pięknie w zielonej trawie. Żaby schowają się w trawie przed słońcem.
Po tych ćwiczeniach chętne dzieci ponownie wyliczają osiem wyrazów związanych z wiosną.
◙ „Rusz głową” - uczniowie samodzielnie wykonują zadania z rubryki „Kto zagadki ładnie zgadnie, tego nuda nie dopadnie” („Świerszczyk” s. 18-19).
Grażyna Duszyńska
1
Potrzebne będą:
„Świerszczyk” nr 5/2007,
pięć arkuszy brystolu, kwadraty z płótna o boku 20 cm dla każdego dziecka, farby plakatowe, flamastry i kredki, nici, tasiemki do łączenia materiału lub dwa arkusze szarego papieru, pastele, blok rysunkowy, nożyczki, klej.